Vazelon Manastırı turizme kazandırılacak

Osman ŞİŞKO / MAÇKA (Trabzon), (DHA)- Trabzon'un Maçka ilçesinde, ormanlık alanda yer alan ve 7 yıl önce Fener Rum Patriği Bartholomeos’un da ziyaret ettiği Kızlar Manastırı olarak ta bilinen tarihi Vazelon Manastırı, bakımsızlıktan harabeye döndü.

Üzerlerine aşk ilanları yazılan, resimler çizilen ve kurşun deliklerinin yer aldığı freskleri yok olmaya başlayan manastırın çatısı da heyelan sonucu çöktü. Definecilerin de talan ettiği ve kaderine terk edilen manastır için harekete geçildi, restorasyon projesi hazırlandı.

Maçka ilçesi Kiremitli köyü sınırlarında çam ormanları ile kaplı alanda yer alan ve 1700 yıl öncesine dayanan tarihi geçmişe sahip Türkiye'nin ilk manastırlarından Kızlar Manastırı olarak bilinen Vazelon Manastırı, 15 ve 19'uncu yüzyıllarda ilave edilen kilise ve keşiş odaları ile şapel alanları ile varlığını günümüze kadar korudu. Köy merkezine 7 kilometre mesafede yer alan ve son 200 metresi orman içi patika yoldan yürünerek ulaşılan manastır, kazı yapan defineciler tarafından talan edildi. Manastırı ziyarete gelen kişiler de fresklerin üzerine 'Seni ölesiye seviyorum aşkım' yazılı aşk ilanları ile isimlerini yazdı, resimler çizdi. Kurşun izlerinin de yer aldığı freskleri yok olmaya başlayan manastırın çatısı da heyelan sonucu çöktü. Harabeye dönen manastırın restore edilerek turizme kazandırılması için proje hazırlandı.

'RESTORASYON 2020 YILINDA BAŞLAYACAK'

Maçka Belediye Başkanı Koray Koçhan, bölgedeki en eski manastırlardan olan Vazelon Manastırı'nın Sümela tarzında kaya oymalı şekilde değil yamaca kayalarla yapılmış bir yapıda olduğunu söyledi. Önünde freskleri olan bir kilisesi de bulunan manastır ve kilisenin bir ibadethane olarak değil Osmanlı'daki gibi bir medrese olarak kullanıldığının sanıldığını ifade eden Koçhan, şöyle dedi:

"Turizm Bakanlığımız restorasyon projesinin ihalesini geçen yıl yaptı. Bu projede, Avrupa Birliği fonları da kullanıldı. Çalışmalar devam ediyor. Bu bir süreç ve uzun zaman alacak. Restorasyon, 2020 yılı başında başlayacak. Vazelon Manastırı maalesef korunmuyor. Koruma Kurulunun bölge ile ilgili 'sit alanı' kararı var. Bir kültür varlığı olarak tescil edilen yapının mülkiyeti Turizm Bakanlığı'na ait. Çevresi ise Orman Bakanlığı'na ait. Vazelon Manastırı Turizm Bakanlığı'nın restorasyonu ile beraber hızla ilerleyecek. Önceden definecilerin veya bu tarz kişilerin tahribatlarına uğradı ama şu an bakıldığında bu tarz define kazılarının azaldığını görmekteyiz. Fresklerin çoğu tahrip edilmiş durumda. Büyük ana manastırdaki fresklerin çoğu çatısının yıkılması ile beraber doğal şartlar neticesinde kayboldu. Ama yine oradaki taş ve kemerlerin mimari yapısı halen mevcut. Heyelanlardan dolayı Vazelon içten çok yıkılmamış ama eserlerin çoğu toprağın altında kaldı. Bir an önce manastırın restorasyonu başlamalı ve bu eser turizme kazandırılmalı."

PATRİK BARTHOLOMEUS ZİYARET ETMİŞTİ

Fener Rum Patriği Bartholomeos, 2011 yılının Ağustos ayında Vazelon Manastırı'nı ziyaret etti. Bartholomeos ve beraberindeki Hristiyan din adamları manastırın yakınlarına kadar araçlarla gelerek patika yoldan yürüyerek manastıra ulaştı. Bartholomeos ve beraberindeki din adamları harabe halindeki manastırda incelemelerde bulunarak mum yakıp, dualar etmişti.

VAZELON MANASTIRI

Maçka ilçesi Kiremitli köyü sınırlarında yer alan Vazelon Manastırı, MS 270 yılında yamaca kayalarla inşa edildiği biliniyor. İncil'deki Vaftizci Yahya Peygamber'e adanmıştır. Çok eski kaynaklara göre manastırın adı Zouvalon olmasına rağmen, tarihin akışıyla beraber bugünkü Vazelon adını almıştır. Tarihi hakkında çok az bilginin günümüze ulaştığı ve adeta sırlar beşiği olan yapı en zengin manastır özelliği ile öne çıkan tarihi bir yapıdır. Bazı kaynaklarda Sümela Manastırı'nın inşası Vazelon Manastırı'nın geliriyle yapıldığı söylenmektedir. Vazelon Manastırı, 4 kattan oluşmaktadır ve en üst kısmına inşa edilen kilisenin duvarlarının kuzey bölümünde günümüzde halâ Cennet, Cehennem ve Kıyamet Günü'nü gösteren freskler bulunmaktadır.