'Kanser Raporu'nda bakanlık bilmecesi! Sorular yanıtsız kaldı

CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, kamuoyunda “Kanser Raporu” olarak bilinen ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi’nde elde edilen bulguların akıbetini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a sordu.

Yüceer, Kurum’a, “Bakanlığınız söz konusu raporun sonuçlarını kamuoyuna açıklamayı planlamakta mıdır? Söz konusu raporun sonuçlarına ilişkin önlem alınmış mıdır” sorularını yöneltti.

Candan Yüceer, ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi’nde elde edilen ve yıllardır açıklanmayan bulguların akıbetini bütçe görüşmeleri sırasında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya sormuştu.

Bakan Koca, “Biz, o raporu 2 yıldan daha fazla süre önce, 2,5 yıl kadar oluyor, Çevre Bakanlığı’na olduğu gibi, bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere” diyerek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı işaret etmişti.

Yüceer, bunun üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle TBMM’ye soru önergesi verdi. Bakan Kurum’a raporu açıklayıp açıklamayacaklarını soran Yüceer, önergesinde şunları kaydetti:

“ARAŞTIRMA, KANSER VE ÇEVRESEL KİRLİLİK ARASINDA BAĞ OLUP OLMADIĞINI SAPTAMAK İÇİN YAPILDI”

“Gıda mühendisi Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, Akdeniz Üniversitesi’ne bağlı Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi’nde akademisyen olarak çalışırken Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen bir halk sağlığı araştırmasında görev almıştır. Araştırma, Türkiye’de kanser vakalarının sık görüldüğü illerde kanser ile çevresel kirlilik arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. 2011-2016 yılları arasında yapılan araştırmanın adı, ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi’dir. Araştırma sonucunda Kocaeli, Kırklareli, Tekirdağ, Edirne ve Antalya’dan alınan bazı gıdalar ve su örneklerinde sağlığı tehdit eder seviyede pestisit, ağır metal ve polisiklik aromatik hidrokarbonların varlığı ile bazı yerleşim yerlerinden alınan suların, içilmemesini gerektirecek düzeyde kurşun, alüminyum, krom ve arsenik içerdiği tespit edilmiştir.

“RAPORUN SONUÇLARINI AÇIKLADIĞI İÇİN ŞIK’A DAVA AÇILDI”

Sağlık Bakanlığı tarafından sonuçları açıklanmayan araştırmanın sonuçları Bülent Şık tarafından kaleme alınan, 16-19 Nisan 2019 tarihleri arasında Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan yazı dizisiyle kamuoyu ile paylaşılmıştır. Bu yazılar nedeniyle Şık hakkında 12 yıl hapsi istemiyle dava açılmış, yapılan yargılama sonucunda Şık’a TCK 258. maddede yer alan ‘göreve ilişkin sırrı açıklama’ suçlamasıyla 15 ay hapis cezası verilmiştir. Verilen ceza daha sonra İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştur. Daire, açıklanan raporun gizli belge olmadığını belirterek Şık’ın beraatine karar vermiştir.

BAKAN KOCA, ÇEVRE BAKANLIĞI’NI İŞARET ETTİ

Ancak aradan geçen süre zarfında Sağlık Bakanlığı, yapılan tüm çağrılara rağmen söz konusu projenin sonuçlarını hâlâ açıklamamıştır. Bu nedenle araştırmaya ilişkin bilinenler, Bülent Şık’ın aktardıklarıyla sınırlıdır. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, son olarak Sağlık Bakanlığı 2023 yılı bütçe görüşmeleri sırasında sorduğum soruya, ‘Biz, o raporu 2 yıldan daha fazla süre önce, 2,5 yıl kadar oluyor, Çevre Bakanlığı’na olduğu gibi, bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere’ şeklinde yanıt vermiştir.”

“RAPORUN SONUÇLARINI KAMUOYUNA AÇIKLAYACAK MISINIZ”

Yüceer’in Bakan Kurum’a şu soruları sordu:

“Bakanlığınız, söz konusu raporun sonuçlarını kamuoyuna açıklamayı planlamakta mıdır? Konuyla ilgili bir açıklama yapılması planlanmakta mıdır? Söz konusu raporun sonuçlarına ilişkin önlem alınmış mıdır? Alındıysa bu önlemler nelerdir? Rapor, bakanlığınıza hangi tarihte bildirilmiştir? Raporun hazırlandığı tarihten itibaren çok uzun zaman geçti. Yeni bir rapor hazırlamayı düşünüyor musunuz?”