Öldürülen Haniye'nin Yerine Kim Geçecek?

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin 31 Temmuz gecesi İran’ın başkenti Tahran’da uğradığı suikast sonucu ölmesi sonrasında Hamas’ın yeni siyasi liderinin kim olacağı da merak konusu olmayı sürdürüyor. Reuters haber ajansı, Hamas yetkililerine ve analistlere dayandırdığı haberinde, Haniye’nin halefinin, kendisi gibi Katar’da sürgünde yaşayan yardımcısı Halid Meşal olabileceğini yazdı.

İSRAİL, SUİKAST GİRİŞİMİNDE BULUNMUŞTU

Halid Meşal’in dünya çapında tanınması, İsrail’in kendisine yönelik başarısız suikast girişimiyle olmuştu. İsrailli ajanlar, 1997 yılında Ürdün’ün başkenti Amman’daki ofisinin dışında Meşal’e zehir enjekte etmeye çalışmış, suikast emrinin Başbakan Benjamin Netanyahu tarafından verildiği ifade edilmişti. Meşal’e yönelik suikast girişimi karşısında dönemin Ürdün kralı Hüseyin, panzehrin verilmemesi halinde suikast girişimcilerinin idam edileceğini ve İsrail-Ürdün barış anlaşmasının feshedileceğini söylemişti.

Bunun üzerine İsrail, hem panzehri verdi hem de Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin’i salıvermeyi kabul etti. Ancak, İsrail, bundan yedi yıl sonra Yasin’i Gazze’de öldürdü.

ADI GEÇEN DİĞER İSİM KİM?

Reuters’ın atıfta bulunduğu Hamas kaynaklarına göre, Halid Meşal’in İsmail Haniye’nin yerine Hamas’ın yeni Siyasi Büro Başkanı olarak seçilmesi bekleniyor. Öte yandan, Katar’da yaşayan ve İsrail ile Mısır, Katar ve ABD’nin arabuluculuğunda dolaylı olarak yapılan müzakerelerde Hamas heyetine başkanlık eden üst düzey Hamas yetkilisi Halil El Hayya da Haniye’nin olası halefi olarak öne çıkıyor. Reuters’ın konuya ilişkin değerlendirmesine göre, El Hayya, ‘İran ve bölgedeki müttefiklerinin favorilerinden biri’ durumunda. Meşal ile İran arasındaki ilişkiler ise Meşal’in 2011 yılında Suriye’de Devlet Başkanı Beşar Esad’a karşı ayaklanma ve protestoları desteklemesi üzerine gerilmişti.

HALİD MEŞAL KİMDİR?

Hayatının büyük bir kısmını Filistin topraklarının dışında geçiren Halid Meşal, bugün İsrail’in işgali altında olan Batı Şeria’nın Ramallah kenti yakınlarında doğdu. Ardından ailesiyle birlikte Kuveyt’e taşındı. 15 yaşında Müslüman Kardeşler’e katılan Meşal, 1980’li yıllarda Hamas’ın kurulma sürecinde de rol oynadı. Meşal, 1997 yılında kendisine yönelik suikast teşebbüsünün de sonrasında, Amman’daki Hamas bürosunu kapatan Ürdün tarafından Katar’a gönderildi. Meşal, 2001 yılında Suriye’ye taşındı. 2004-Ocak 2012 döneminde başkent Şam’da bulunan Meşal, Suriye’de iç savaşın da başlamasıyla Suriye’den ayrıldı, Katar’ın başkenti Doha ve Mısır’ın başkenti Kahire’de bulunmaya başladı.

Meşal ve Gazze’deki Hamas liderleri, Meşal’in Filistin Yönetimi ve lideri Mahmud Abbas ile uzlaşma teşebbüsleri dolayısıyla gerilmeye başladı. Meşal, Hamas liderliğin bırakmak istediğini açıkladı ve 2017 yılında yerine İsmail Haniye seçildi. Meşal, 2021 yılında Filistin diasporasındaki Hamas ofisinin başkanlığına seçildi.