'Moskova'nın Ankara'ya gönderdiği talepler listesi soğuk duş etkisi yarattı'
Gazeteci Barçın Yinanç, Moskova'nın Türkiye'ye yaptığı nakit akışı karşılığında Ankara'ya gönderdiği 'talepler listesinin' soğuk duş etkisi yarattığını ve alt düzeyde zaman zaman restleşmeler yaşandığını söyledi.
T24 yazarı Barçın Yinanç, Rusya - Türkiye ilişkilerine dair bazı değerlendirmelerde bulundu.
Ukrayna'yla yaşanan savaşın ve Türkiye'de yaklaşan seçimlerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı birbirine mahkum ettiğini dile getiren Yinanç, "Moskova’nın Türkiye’ye yaptığı nakit akışı karşılığında Ankara’ya gönderdiği talepler listesi soğuk duş etkisi yarattı. Zaman zaman karşılıklı restleşmeler de yaşanıyor" dedi.
"Ancak kim kime daha çok muhtaç; kimin eli diğerine oranla daha güçlü; bu anlamda son muhasebeyi yapan kapalı kapılar ardında teke tek görüşen iki lider; Erdoğan ve Putin. Kısa vadeli seçim hesapları için Putin'den sağlandığı sanılan 'taviz-jestler' karşılığında vatandaş olarak uzun vadede önümüze ne türden bir fatura çıkacak tam olarak bilmiyoruz."
Yinanç, iki lider arasında son dört ayda yüz yüze dört görüşme gerçekleştirildiğini, her birinden Erdoğan'ın konumunu özellikle içeride rahatlatacak türden sonuçlar çıktığını hatırlattı:
"(...) Tüm Putin - Erdoğan zirveleri arasında en kritiğinin Soçi zirvesi olduğunu anlıyorum.
Türkiye’ye nükleer santral yapımı gerekçe gösterilerek aktarılacak nakit karşılığı, Rusya’dan Soçi zirvesi öncesinde bir talepler listesi gelmiş. Dışişleri Bakanlığı'ndan Enerji Bakanlığı'na Ticaret Bakanlığı'ndan Tarım Bakanlığı'na Ankara’daki tüm bürokrasinin tüylerini diken diken eden maksimalist taleplerin olduğu bir liste. Taleplerin bir kısmının ne olduğunu 5 Ağustos tarihli Washington Post gazetesinden öğrendik.
Tam da Erdoğan - Putin görüşmesinin yapıldığı gün yayınlanan makalede, Rusya’nın talepleri arasında Moskova'nın Türkiye'deki 'petrol rafineleri, terminallerinin bir kısım hisselerini satın alma, Rus sanayicilerin Türkiye’deki serbest ticaret bölgelerinde faaliyet gösterme' gibi tam da yaptırımları delmeye yönelik, ama daha da beteri, neredeyse bir nevi kapitülasyon anlamına gelecek teklifler olduğu anlaşılıyor. Gazete, haberini Ukrayna istihbaratının ele geçirdiği Rusya-Türkiye yazışmalarına dayandırmış ki; makaledeki bilgiler gerçeğe oldukça yakın olduğu duruyor.
Karşılaştığım yetkililerden de zaten, Rusya’nın Türkiye’ye yoğun baskı uyguladığı, Türkiye’nin de bu baskıları püskürtmeye çalıştığını duyuyordum.
'ALT DÜZEYDE ZAMAN ZAMAN RESTLEŞMELER YAŞANIYOR'
Öte yandan Rusya’nın jest anlamında attığı adımlar karşılığında, taleplerine ilişkin kullandığı nobran söylem de rahatsızlık yaratmış. Alt düzeyde zaman zaman restleşmelerin de yaşandığı anlaşılıyor. Örneğin Türk Ticaret Bakanı’nın Moskova’ya gelme talebine Ankara olumlu bakmayınca, 'o zaman Soçi zirvesi de gerçekleşmez' diye rest çektikleri, bu reste karşılık da Ankara’nın 'Soçi olmazsa olmaz' karşılığını verince, Rusların geri adım attığına dair bazı ilginç detaylar da var.
Ama sonuçta Soçi’den tam ne çıktı halen bilinmiyor. Bilinen Rusya’dan Rosatom eliyle 7/ 7,5 milyar dolar olduğu tahmin edilen bir nakit akışının gerçekleşmiş olduğu; ki o da resmi bir bilgi değil. Ama bildiğimiz başka bir şey, Soçi’den hemen sonra başta Amerika olmak üzere Batılı ülkelerin heyet üzerine heyet gönderip özellikle Türk iş dünyasına 'aman ha yaptırımlara dikkat' dedikleri. (...)"
Yinanç, yazısını şöyle noktaladı: "(...) Ortada ise, biz yani sade vatandaşlar var. Erdoğan’a seçim kazandırma hedefli jestlerin hangi faiz oranıyla geri ödeyeceğimizi bilmeyen bizler varız."