Arsa ve Tarlası Olanlar Dikkat! Tapuda İmar Transferi Dönemi, Arsanız Başka Bir Şehre Aktarılabilecek
TBMM'de kabul edilen Köy Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile "imar hakkı transferi" uygulaması devreye alındı. Bu düzenlemeyle, vatandaşlar belirlenen başka bir alanda bina inşa edebilecek. Ancak bu hak, arsanın metrekare büyüklüğüne değil, ekonomik değerine göre belirlenecek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilen Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, "imar hakkı aktarımı" uygulamasını hayata geçiriyor. Bu düzenleme ile vatandaşlar, kamusal alanda kalan arsalardaki imar haklarını farklı bir yere taşıyabilecek. Ayrıca, imar hakkı, sadece metrekareye değil, ekonomik değer üzerinden belirlenecek.
İMAR HAKKI AKTARIMI NEDİR?
Gerçek Gündem'den Murat Beyaz'ın haberine göre, İmar Kanunu’na eklenen yeni maddeye göre, daha önce kamulaştırılarak okul, park, bahçe, yol veya yeşil alan gibi kamusal alanlara dönüştürülen arsalardaki imar hakları, artık kamu veya belediye mülkiyetindeki başka bir arsaya aktarılabilecek. Bu kapsamda, kentsel dönüşüm projelerinde yer alan arsaların imar hakkı da başka bir şehre taşınabilecek.
DEĞER TESPİTİ VE TERCİH SÜRECİ
Arsaların ekonomik değeri, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) lisanslı değerleme şirketleri tarafından belirlenecek. Örneğin, 1 milyon lira değerindeki 200 metrekarelik bir arsanın imar hakkı, başka bir yerde 100 metrekarelik bir alana denk gelebilir. Vatandaş, bu durumda tercih yapacak; ya değer farkını kabul ederek başka bir arsa alacak ya da kamu, vatandaşın onayıyla değer farkını ödeyerek arsa üzerindeki hakkı denkleştirecek.
YENİ DÜZENLEMENİN AVANTAJLARI VE RİSKLERİ
Düzenleme, vatandaşların mülklerini daha etkin bir şekilde değerlendirmesine olanak tanırken, şehir plancıları bazı risklere dikkat çekiyor. Örneğin, imar hakkının farklı şehirlere aktarılması, bazı bölgelerde nüfus yoğunluğu ve altyapı dengelerinde bozulmalara yol açabilir. Uzmanlar, bu dengenin korunması için taşınan imar haklarının nüfus ve donatı yoğunluğu hesaplanarak uygulanması gerektiğini vurguluyor.
KAMU VE VATANDAŞ İÇİN YENİLİKLER
Bu düzenleme ile daha önce SİT alanları gibi imara kapalı bölgelerde takas veya not düşme yöntemleriyle yapılan işlemler kolaylaştırılıyor. Vatandaş, kamusal alan olarak ayrılan arsalarını devlete vererek başka bir yerde aynı değerdeki imar hakkını kullanabilecek. Kamu açısından ise kamulaştırma masraflarının azalması hedefleniyor.
ÖRNEK SENARYOLAR
Uzmanlara göre, 10 milyon lira değerindeki bir arsa, aynı değerde bir başka arsa ile takas edilebilir. Ancak, idarenin elinde uygun bir arsa bulunmaması durumunda vatandaşın hakkı nakit ödeme ile karşılanacak. Örneğin, İstanbul’un Küçükçekmece ilçesinde 200 metrekarelik bir arsanın imar hakkı, aynı değerde bir başka yerde 100 metrekarelik bir arsa olarak kullanılabilecek.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ NELER?
Yeni düzenlemeye ilişkin bazı tartışmalar da bulunuyor.
Örneğin:
İmar hakkının ticari mi yoksa konut imarlı olarak mı kullanılacağı belirsiz.
Kamulaştırılan sosyal donatı alanlarının gelecekte yeniden özel mülkiyete dönmesinin nasıl engelleneceği net değil.
Nüfus yoğunluğu ve altyapı dengelerinin bozulmaması için taşınan imar haklarının etkileri detaylı şekilde ele alınmalı.
Uzmanlar, düzenlemenin hayata geçirilmesi sırasında bu gibi sorunların önüne geçilmesi için net kuralların belirlenmesi gerektiğini ifade ediyor. Yeni uygulama, vatandaşlara haklarını daha adil şekilde kullanma fırsatı sunarken, şehir planlamasında olası nüfus ve altyapı problemlerine dikkat edilmesi önem taşıyor.