Ek MTV ödemesi için son gün yarın: AYM iptal ederse vergiyi geri almak mümkün mü?

GÜRKAN DEMİRTAŞ/ANKA

Ek motorlu taşıtlar vergisinin (MTV) ilk taksiti için ödeme süresi yarın sona eriyor. Ankara Barosu Vergi ve İdare Hukuku Kurulu Başkanı Çağrı Ünsal, ek MTV’ye ilişkin Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yapılan iptal başvurularının kabul edilmesi halinde yaşanabilecek sorunlara ilişkin “İptal kararı verildiğinde ödeme yapmamışsa bir mükellef, ek mali yükümlülüğün bir yasal dayanağı kalmadığı için artık o ödeme yükümlülüğü ortadan kalkacak ancak ödemeyi yapanlar açısından bunun iadesi hukuken çok mümkün gözükmemekte” açıklamasını yaptı.

AKP hükümeti, 6 Şubat depremini gerekçe göstererek haziran ayında torba yasa değişikliği ile mevcut ve yeni satın alınacak tüm motorlu araçların bu yıl bir kez daha MTV ödemesi düzenlemesini getirmiş, CHP ise iptali istemiyle AYM’ye dava açmıştı. Ek MTV’nin ilk taksitinin ödeme süresi yarın sona erecek, ancak Anayasa Mahkemesi’nden açılan davalara ilişkin henüz bir karar çıkmadı.

Ek MTV’nin ödenmesi ya da ödenmemesi durumunda yaşanacak hukuki sorunlara ilişkin Ankara Barosu Vergi ve İdare Hukuku Kurulu Başkanı Çağrı Ünsal Anka Haber Ajansı’na konuştu. Ünsal sürece ilişkin şunları söyledi:

“15 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandığı üzere 7456 sayılı Kanunla 2023 yılına mahsus olmak üzere bir seferlik bir ek MTV yükümlülüğü getirildi. Ocak ve Temmuz aylarında iki taksit olarak ödediğimiz MTV’ye bu seneye mahsus olmak üzere ilaveten Ağustos ve Kasım aylarında ödenmek üzere ek iki taksit daha getirildi diyebiliriz.

“YARIN ÖDEME İÇİN SON GÜN”

Bu ek MTV’nin ilk taksidini vadesi Ağustos sonuyken daha sonra bununla ilgili bir değişiklik yapıldı ve 6 Eylül’e uzatıldı ilk taksidin ödeme süresi. Dolayısıyla yarın ek MTV’nin ilk taksidinin son günü olmuş oluyor.

“AYM'NİN 7 EYLÜL'DE GÜNDEME ALMASI BEKLENİYOR”

Şimdi konuyla ilgili Anayasa Mahkemesi’ne ana muhalefet partisinin yapmış olduğu bir iptal başvurusu var. Bu kanun iptaliyle ilgili başvurunun Anayasa Mahkemesi’nce 7 Eylül perşembe günü gündeme alınacağı ve konunun karar bağlanacağı ifade ediliyor. Hal böyleyken MTV’nin bu taksidinin ödenip ödenmemesi ile ilgili mükellefler, vatandaşlar nezdinde bir soru tabii ki akıllara geliyor.

Bu taksit vadesinde ödenirse ve daha sonra Anayasa Mahkemesi’nce bir iptal kararı verilirse ödenen tutarların geri istenmesi bir idari başvuruyla ya da bir yargısal başvuruyla geri istenmesi noktasında hukuken bir problem olacağını düşünüyoruz. Çünkü, Anayasa Mahkemesi kararları kural olarak geriye yürümez. Dolayısıyla burada verilecek bir iptal kararı da geriye dönük sonuç doğurmayacaktır. Bu da halihazırda iptal kararından önce ödeme yapmış olan mükellefler açısından yapılan ödemelerin iadesinin istenemeyeceği yorumuna bizi götürür. Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi böyle bir durumda iptal kararı verse bile bu vergiyi ödeyenler açısından bunun iadesinin hukuken çok mümkün olmadığını değerlendiriyoruz.

“HUKUKEN GERİ ÖDEME MÜMKÜN GÜRÜNMÜYOR”

Bu verginin ödenmemesi durumunda ne olur? 6 Eylül günü ilk taksidin vadesinin dolmasına müteakip ilgili vergi daireleri bu ek MTV tutarını bir ödeme emrine bağlayarak bunu mükellefe tebliğ ederler. Aynı zamanda vade geçmiş olduğundan aylık yüzde 2.5 oranında bir gecikme zammı uygulaması söz konusu olur. Bu konunun maddi yönüdür. Buna ilaveten trafikle ilgili bazı sıkıntılar yaşanabilir. Aracın muayenesinin yapılamaması, trafikten çekme gibi sonuçlar doğmaktadır.

“ÖDEME YAPMAYANLARIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ ORTADAN KALKAR”

Anayasa Mahkemesi’nin önündeki başvuruyla ilgili nasıl bir karar vereceği hususunda ise önceki kararlara atıf yapılıyor. 2003 yılında Anayasa Mahkemesi’nin bununla ilgili vermiş olduğu yine benzer bir ek mali yükümlülükler ile ilgili vermiş olduğu bir iptal kararı işaret ediliyor. Doğru. Anayasa Mahkemesi’nin 2001 yılında ve 2003 yılında konuyla ilgili iki ayrı kararı var. Aslında bunlardan bir tanesi, getirilen ek mali yükümlülüğün iptali yönünde bir tanesi ise iptal başvurusunun reddi yönünde. 2001 yılında Anayasa Mahkemesi dedi ki: Bu ek mali yükümlülük bir kamu yararı gözetilerek getirilen düzenlemedir. Dolayısıyla iptal başvurusunu reddetti. 2003 yılında ise getirilen düzenlemenin araç sahipleri aleyhine öngörülmez ağır bir mali yükümlülük yarattığı gerekçesiyle iptal başvurusunu kabul etti. Dolayısıyla farklı mahkeme kararları, farklı yorumlar söz konusu olabildiğinden bu düzenleme için Anayasa Mahkemesinin ne diyeceği, ne yönde bir karar vereceğini tahmin etmek çok mümkün olmayacak. Anacak Anayasa Mahkemesi’nin vereceği olası bir iptal kararına ya da iptal başvurusunun reddi kararına göre mükelleflerin ödeme durumları tabii ki değişecek. Halihazırda iptal kararı verildiğinde ödeme yapmamışsa bir mükellef, ek mali yükümlülüğün bir yasal dayanağı kalmadığı için artık o ödeme yükümlülüğü ortadan kalkacak ancak ödemeye yapanlar açısından bunun iadesi belirttiğim gibi hukuken çok mümkün gözükmemekte.”