Ekonomistten ‘vergi paketi’ değerlendirmesi:'Tartışma alevlenecek'

ANKA’nın Ekonomi Koordinatörü Erdal Sağlam, vergi pakedinin başlatacağı tartışmaları değerlendirdi.
Bu paketin en az 1 ay daha tartışma konusu olacağını öngören Sağlam, piyasalara, siyasetteki normalleşme adımlarına ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in CHP’lilerle görüşmesine etkisini yazdı.

Sağlam’ın değerlendirmeleri şöyle:

“Bayram tatili ile birlikte, piyasaların ve siyasetin sakinleşmesinin beklendiği yaz dönemine girdik. Ancak en az 1 ay daha siyasetin ve ekonomik gündemin yoğun olması bekleniyor. CHP normalleşme kapsamında bakanlarla yaptığı toplantılara Pazartesi günü Bakan Mehmet Şimşek’le devam edecek ve buradan çıkacak sonuç merak ediliyor. Önümüzdeki hafta TBMM’ye sunulması beklenen vergi paketi tartışmalarının ise bu haftadan başlayarak yaklaşık bir ay boyunca ekonomi gündemine damgasını vurması bekleniyor.

Önümüzdeki hafta piyasaları ilgilendiren önemli bir karar Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu toplantısından çıkacak. Merkez Bankası’nın yüzde 50 olan politika faizini değiştirmesi beklenmiyor. Ancak dövizde bayram öncesi görülen kurlardaki yükselmenin sakinleşip sakinleşmeyeceği haftanın ilk günlerinde yakından izlenecek. Bununla birlikte Merkez Bankası’nın, bayram harcamalarının da etkisiyle artan, piyasadaki TL likiditesini çekmek için yan tedbirler alıp almayacağına bakılacak.

KURA ETKİSİ

Bayram öncesindeki Cuma günü kurlarda yüzde 1’lik artış olmuş ama döviz rezervlerindeki artış devam etmişti. Piyasaların açık olduğu Perşembe ve Cuma günleri de kurlardaki yükselen seyrin devam ettiğini gördük. Ancak rezervlerde meydana gelen değişimi önümüzdeki hafta görebileceğiz. Bu arada piyasadaki TL likiditesi çok arttığı için Merkez Bankası’nın hafta ortasında fonlama faizini düşürdüğünü, piyasadaki fazla likiditeyi çekmek için 300 milyar TL’nin üzerinde depo ihalesi yaptığına şahit oldu. Bayram nedeniyle piyasaya çıkan fazla likiditenin yavaş yavaş geri dönmesi ve normale ulaşması bekleniyor.

Önümüzdeki hafta yapılacak Merkez Bankası toplantısında, faizin aynı kalması beklenirken, piyasadaki fazla likidite ve bunun yol açtığı TL mevduat faizlerindeki düşüşü telafi etmek için yeni makro ihtiyati tedbirlere alınabileceği tahmin ediliyor.

BAYRAMDA BAŞLAYAN VERGİ PAKETİ TARTIŞMASI

Önümüzdeki haftanın en önemli ekonomik gündeminin ise kamuoyuna sızdırılan vergi paketi olması bekleniyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın son rötuşları yaptıktan sonra, önümüzdeki hafta vergi paketi taslağını TBMM’ye sunması bekleniyor. Bakanlık, TBMM’nin yaz tatiline girmeden önce bu paketin geçirilip, bazı maddelerinin uygulamaya sokulmasını amaçlıyor.

Bu paketin aynı zamanda siyasi gündemle içiçe girmiş bir biçimde tartışılmasını bekliyoruz. AKP içinde Bakan Şimşek’i yıpratmak isteyen yöneticilerin bu paketi sızdırdığı tahmin edilirken, bazı AKP’lilerin de pakete karşı açıklamalarına şahit olmaya başladık. Paketin TBMM’de yapılacak görüşmelerinde AKP milletvekillerinin ne ölçüde paketi savunacakları, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın paketin arkasında, gelen tepkilere rağmen, sıkı durup durmayacağı yakından izlenecek.

CHP’LİLERLE GÖRÜŞME

CHP’nin ekonomiden sorumlu gölge bakanı Prof. Yalçın Karatepe, daha önce yapılan toplantıların devamı olarak, Pazartesi günü Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le bir araya gelecek. Bu görüşmede CHP’nin vergi paketi dahil, uygulanan ekonomik programla ilgili eleştirilerini, özellikle asgari ücret, emekli maaşları ve tarımsal taban fiyatlarıyla ilgili taleplerini Bakan Şimşek’e iletmesi bekleniyor. Buradan çıkacak haberler Pazartesi günü gündemi işgal edebilir.

Ancak CHP vergi paketine ilişkin asıl tepkisini, devam eden süreçte hem TBMM tartışmalarında hem de talepleri kabul görmediği takdirde yapacağı yeni mitinglerle daha güçlü ortaya koyacak. Bakan Şimşek’in CHP’nin ücretlerle ve taban fiyatlarla ilgili talebini kabul edeceği ise sanılmıyor.

CHP’nin doğal olarak siyasi itirazları olacak ama vergi paketine bakıldığında, özellikle dolaysız vergileri artıracak maddelerinin önümüzdeki dönem için olumlu olacağı da açık. Dolaylı vergilerin toplam gelirler içindeki yüksek payı, özellikle dar ve sabit gelirliler ile ücretliler ve orta direk üzerindeki yükü artıran önemli bir unsur. Vergi paketinde asgari kurumlar vergisi, asgari gelir vergisi, uluslararası şirketlere asgari vergi gibi doğrudan vergi tahsilatını artıracak önemli maddeler bulunuyor. Bununla birlikte şirketler ve sermaye üzerindeki vergi yükünü, istisnaların kaldırılmasını içeren maddelerle birlikte artıracak gibi görünüyor. Bunun gelir dağılımını olumsuz etkileyen, “dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki yüksek payı”nı azaltması açısından önemli bir katkı sağlayacağını da söylemek gerekiyor.

Ancak, doğal olarak, CHP’nin vergi paketi içinde yer alan yurtdışı harçların 10 kat artırılması, moto kuryelerin vergi kapsamına alınması, bahşiş vergisi alınması gibi tepki çeken maddelerin üzerinde yoğunlaşması ve tartışmaları büyük ölçüde bu açılardan alevlendirmesini bekliyoruz.”