En Düşük Emekli Maaşı Alsa Bile 1,35 Milyar Dolar! Türkiye Emekli Aylığı İhraç Ediyor

Gurbetçiler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) borçlanma yolu ile emeklilik hakkı elde edebiliyorlar. 1985 yılında başlatılan yurt dışı borçlanma prim uygulamasında, tutarlarda birçok kez değişiklik yapıldı. Bu kapsamda 2008-2019 yılları arasında en düşük borçlanma primi asgari ücretin yüzde 32’siyken, 2019 Temmuz’da bu oran yüzde 45 oldu. Ayrıca önceden SSK kapsamında borçlanarak daha kısa sürede emekli olunurken, 2019’dan sonra yapılan borçlanmalar Bağ-Kur kapsamında sayılmaya başlandı. Böylece hem daha fazla gün borçlanma gerekliliği doğdu hem de emeklilik süresi uzadı.

Artan maliyetler nedeniyle gurbetçiler yurt dışı borçlanma yapma oranını düşürdü. EYT düzenlemesi ile bu rakam son yıllarda biraz artmış olsa da 2023 yılında 38.596’ya çıktı. Habertürk’te yer alan haberde, 2024'ün ilk 7 ayında ise yalnızca 6.021 kişinin borçlanma yaptığı aktarıldı.

SGK, 500 BİN GURBETÇİYE BORÇLU

Yurtdışı borçlanması yapanlardan primler borçlanma başvurusu yaptıkları tarihte 3 ay içinde tahsil ediliyor. Borçlanma yapmış ancak henüz emekli olmamış kişi sayısı 491 bine ulaşıyor. SGK, primini almış olduğu bu kişilere, koşulları yerine getirdikleri tarihten itibaren emekli aylığı ödemeye başlıyor. SGK bir anlamda bu gurbetçilere borçlanmış bulunuyor.

DÖNÜŞ ŞARTI ESNETİLDİ

Yurt dışı borçlanması yapanların emekli olabilmesi için yurda kesin dönüş şartı esnetildi. Yurt dışında çalışmayı bırakmaları, ikamete dayalı olarak bulundukları ülkede sosyal yardım almamaları halinde kesin dönüş şartını yerine getirmiş kabul ediliyorlar.

YAŞAM MASRAFLARININ BİR KISMINI TÜRKİYE’DEN GELEN PARA İLE KARŞILIYORLAR

Gurbetçilerin önemli kısmı Türkiye’ye kesin dönüş yapmıyor. Büyük bir kısmı ise yılın belli dönemini Türkiye’de belli dönemini ise yurt dışında geçiriyorlar. Yurt dışında yaşayanlar bir anlamda oradaki yaşam masraflarının bir kısmını Türkiye’den aldıkları emekli aylığı ile finanse ediyorlar.

EN AZ 1,35 MİLYAR DOLAR YURT DIŞINA GİDİYOR

Türkiye’de en düşük emekli aylığı 12.500 TL olarak uygulanıyor. Emekli gurbetçilerin tamamı en düşük emekli aylığı alsa bile bunun aylık tutarı 7,8 milyar liraya, yıllık tutarı ise 93,7 milyar liraya ulaşıyor. Bu tutar yaklaşık 2,7 milyar dolara karşılık geliyor. Gurbetçilerin yarısının yurt dışında yaşamaya devam ettiği varsayıldığında bile yılda ortalama en az 1,35 milyar doların yurt dışına gittiğini söylemek mümkün. Bu hesaplama tüm gurbetçilerin en düşük emekli aylığı aldığı varsayımına dayanıyor. Gerçekte ortalama emekli aylığı daha yüksek düzeyde yer alıyor.