Erdoğan'ın ekonomi politikası servet transferine dönüştü: İstihdam sınırlı kaldı, şirketlerin net kârı rekor kırdı!

Enflasyonun Ekim 2022'de yüzde 85.51'e yükselmesine rağmen, aynı dönemde mevduat faiz oranı yüzde 16,94 olarak gerçekleşti. Böylece en yüksek mevduat faizi ile enflasyon arasındaki fark 70 puana yaklaşmış oldu. Yine aynı dönemde bankalar, bu enflasyon oranında aldığı parayı yüzde 27 faizle kredi olarak dağıtırken, bu oranlarla kredi alabilen yatırımcı ve ihracatçı ise, enflasyon oranı üzerinde, yüzde 60'la kârlı çıkmış oldu.

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni ekonomi politikasının odağında, ihracat odaklı üretime yönelik kredi genişlemesiyle kronik cari işlemler açığını kalıcı fazlaya çevirmek yer alıyordu. Böylece Erdoğan’ın yeni sisteminin kazananları bankalar ve bu faizlerle kredi çekebilen şirketler olurken, ucuz fonlama servet transferine dönüştü.

2022 YILINDA REKOR ARTIŞ

Bu gelişmeler sonrası Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin listelendiği 'Fortune 500 Türkiye-2022 Araştırması'nın sonuçlarına göre; 2022 listesinde yer alan şirketlerin net satışları bir önceki yıla göre yüzde 148,7 gibi rekor bir oranda artarak yaklaşık 8 trilyon liraya yükseldi. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin 2022’de gerçekleştirdiği ihracat, bir önceki yıla göre, yüzde 137,9 artarak 2.1 trilyon TL’nin üzerine çıkarken, net kârı ise yüzde 245,5 artarak 545.1 milyar lirayı aştı. Şirketler; net satışlar, ihracat ve net kâr anlamında araştırmanın ilk yapıldığı 2007 yılından bu yana bakıldığında, 2022 yılında rekor artış gerçekleştirdi.

SATIŞLARDA REKOR ARTIŞ

Araştırmada yer alan şirketlerin toplam net satışları bir önceki yıla göre yüzde 148,7 oranında artarak 7 trilyon 986 milyar liraya çıktı. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin 2022 yılında net satışlarında sağladıkları söz konusu artış, ilk araştırmanın yapıldığı Fortune 500 Türkiye-2007’den bu yana geçen 16 yılda gerçekleşen en yüksek oranlı artış oldu. 2022 yılı yüzde 97,72 olan ÜFE oranı dikkate alındığında ise Fortune 500 Türkiye şirketlerinin net satışlarında yüzde 25,8 oranında reel artış sağladıkları görülüyor.

İSTİHDAMDA SINIRLI ARTIŞ

Ancak gerek net satışlar, gerek ihracat gerekse net kârda oransal anlamda rekor artışlar yaşanırken istihdamda artış sınırlı kaldı. Fortune 500 listesindeki şirketlerin, 2021 yılında 1 milyon 343 bin olan istihdamı, 33 bin (yüzde 2,5) artarak 2022 yılında 1 milyon 376 bine çıktı.

DOLAR BAZLI YÜKSEK BÜYÜME

Araştırma, şirketlerin 2022 yılında sadece TL bazında değil dolar bazında da yüksek oranlı bir büyüme sağladıklarını ortaya koydu. Fortune 500 Türkiye şirketlerinin toplam net satışları, bir önceki yıla göre dolar bazında yüzde 33,4 oranında artarak 2022 yılında 482.1 milyar dolara çıktı.