Kira Enflasyonu Merkez Bankası'nın Radarında... Uzman İsimden Kritik Açıklama: Kira Fiyatları Düşecek mi?

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan perşembe günü yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladı. Karahan enflasyon tahminlerinde bir değişiklik yapılmadığını belirtirken, kira fiyatlarıyla ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

TCMB Başkanı Karahan, “Hizmet alt kalemleri arasında kira enflasyonu yüksek ataleti ile ön plana çıkıyor. Kira yıllık enflasyonu tüketici fiyatları ana grupları arasında halen yüksek seyri ile dikkat çekiyor. Öncü göstergeler bir süredir yönünü aşağı çevirdi. İnternetteki ilan fiyatları, konut kredisi değerleme raporu göstergelerimiz uzun süredir azalış eğiliminde. Perakende ödeme sistemi verilerinden elde edilen yeni kira artış oranları TÜFE’deki mevcut kira artış oranının altında yer almakta. Bu durum kira enflasyonunun azalacağını ima ediyor” ifadelerini kullandı.

‘MAL SAHİPLERİ YÜKSEK FİYAT BELİRLİYORDU’

Konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet'e açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, şunları söyledi:

“Kira enflasyonunda düşüşün asıl nedeninin mevsimsel etkiler olduğunu söyleyebiliriz. Kiralama ile ilgili fiyatlamalar da özellikle yüzde 25 sınırlaması nedeniyle önden yapılıyordu. Mal sahipleri nispeten fiyatları yüksek belirliyordu. Asgari ücrete bir zam yapılmamış olması, gayrimenkul tarafında kira fiyatlarındaki bu süreci biraz daha yavaşlattı. Ben bu yavaşlamanın uzun soluklu olacağını tahmin etmiyorum.

Temmuz- ağustos gibi, eylülün ilk haftalarında kira fiyatları enflasyonun altında kalsa artışlar enflasyon oranını yakalayacak gibi gözüküyor.

FİYATLAR DÜŞECEK Mİ?

Yıllık kira enflasyonunda düşüşler nispeten bu dönem içerisinde geçen senenin aynı dönemine göre enflasyonun gerisinde. Bu aynı şekilde korunur mu? Bunu çok tahmin etmiyoruz. Piyasada çok yeterli bir kiralık konut arzımız yok.

‘İSTANBUL’DA KİRA ARTIŞLARI FARKLILIK GÖSTERİYOR’

İller çerçevesinde bunu genellemek mümkün değil. İstanbul’da Kadıköy’de, Beykoz’da, Çatalca’da kira fiyatları enflasyonun üzerinde artarken, Esenyurt’ta, Başakşehir’de, Gaziosmanpaşa’da enflasyonun yarısında kaldı.

Ankara’da Çubuk, Beypazarı’nda, Polatlı’da son 1 yılda yüzde 100’e yakın kiralar artarken, Etimesgut, Altındağ, Sincan’da artışlar enflasyonun altında kaldı.

İzmir’de Bergama’da, Ödemiş’te, Kemalpaşa’da fiyatlar enflasyonun üzerinde artarken, Karaburun’da, Dikili’de, Foça’da kira artışları sınırlı kaldı.

YABANCIYA KİRALAMA AZALDI

Piyasada kısa dönem kiralama yasasının bazı bölgelerde etkisi oldu. Kısa dönemli kiralama izin belgesi alamayan konutlar piyasaya kiralık olarak çıkmaya başladı. Yabancıya kiralamalar azaldı.

Geçen yıl temmuz ayından neredeyse yıl sonuna kadar kira fiyatları değişmedi. O sırada enflasyon artmıştı ama şehirlerimizde evlenme sezonunun başlamasıyla beraber, mart döneminden itibaren kiralar yukarı yönlü çıkmaya başladı. İstanbul’da nisan ayında ortalama 190-200 TL olan kira bedelleri şu anda 230 TL seviyelerinde. Eylül, ekim aylarında fiyatların yukarı yönlü değişeceğini düşünüyorum.

İstanbul’da kiralar son 1 yılda yaklaşık yüzde 40-45 civarında arttı. Aynı dönemde enflasyonun altında kaldı. Geçen sene ağustos ayında ev kiralayan bir kişi şu an TÜFE’ye göre zam yaptığında o bölgede en yüksek kira ödeyen kişi olabilir. Onun altında kiralık daire bulunabiliyor.

KİRALAR EN AZ NEREDE ARTTI?

Antalya’da, Muğla’da kira artışları son 1 yılda yüzde 25 seviyelerinde kaldı. Mersin’de yüzde 40 seviyelerinde kaldı. İstanbul’da yüzde 40 seviyelerinde kaldı. Sinop’ta yüzde 60 seviyelerinde, Samsun’da yüzde 55 seviyelerinde, Trabzon’da yüzde 50 seviyelerinde arttı.

EN FAZLA ARTIŞ YAŞANAN İLLER

Siirt’te son 1 yılda yüzde 150, Van’da yüzde 100, Bitlis’te yüzde 100, Erzurum’da yüzde 100’ün üzerinde kira artışları oldu. Bingöl’de yüzde 150 seviyelerinde. Bunun nedeni olarak Doğu ve Güney Doğu illerimizde kiranın etkisi biraz daha geriden geliyor.

‘İSTANBUL’DA ORTALAMA 25 BİN TL’

İstanbul’da kira fiyatları ortalama 25 bin TL seviyelerinde diyebiliriz. Ankara’da ortalama 20 bin TL seviyelerinde, İzmir’de ortalama 23 bin TL seviyelerinde, Adana’da 15 bin TL seviyesinde, Balıkesir’de ortalama kira fiyatı 18 bin TL seviyesinde.”