TÜİK’e Bir Veri Daha! Artık O Da Takip Edilebilecek: E-Devlet’te İki Aşamalı Sistem İle Kirada Barkodlu Dönem
Kiracılar ve ev sahipleri için yeni dönemin ayrıntıları netleşti. Reform niteliğindeki uygulama ile kira sözleşmeleri e-Devlet’e geçiyor. Böylece vergi kaçırma ya da usulsüz kiralamalar sona erecek. E-Devlet’te iki aşamalı olacak yeni düzenlemede kira kontratları barkodlu hale getirilerek sahte imza ve usulsüz kiralamalar da sona erecek. Ayrıca yeni sistemle kira değer haritası netleşmiş olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı e-Devler üzerinden kira sözleşmelerinin yapılabilmesine olanak sağlayan sistemi devreye aldı. Yeni düzenleme ile kira sözleşmelerinin e-Devlet’e olan entegrasyonu iki aşamalı olarak gerçekleşecek. Sistemin detaylarını anlatan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, bu adımın kayıt dışı ekonomi işle mücadelede reform olduğunu vurguladı.
Konuyla ilgili merak edilenleri Milliyet’e açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı:
“Gerçekten kira kontratlarının e-Devlet sistemine aktarılacak olması reform niteliğinde bir uygulama. Biz buna ilişkin ilk örneği Strateji Eylem Planı’nda görmüştük. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklamalarda bulunmuştu. Özellikle kira kontratlarının e-Devlet sistemine aktarılması kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem planı içindeki aşamalarda yer alıyordu. Yeni sistemle gerek kira geliri beyannamesi vermekten kaçınanlar gerekse kira kontratı ve ibrazında yaşanan evrak vb. problemler gibi birçok süreç daha entegre bir şekilde yapılabiliyor olacak.
Planlanan sistemde iki aşama var. Bunlardan bir tanesi ilk fazda devreye girecek ve taşınmaz sahipleri hazırladıkları kontratları kiracının kontrolüne sunabiliyor olacak. Matbu bazlı kira sözleşmeleri olacak ve sözleşmelerde olmazsa olmaz maddeler mal sahibi tarafından e-Devlet üzerinden sisteme girilecek. Kira bedeli, mal sahibinin banka hesap bilgileri, kira artışı konusunda tarafların anlaştığı madde, kira süresi, başlangıç tarihi, depozito bilgileri gibi temel bilgiler kira sözleşmelerine yazılabiliyor olacak.
BARKODLU KİRA SÖZLEŞMESİ DÖNEMİ
Daha sonra kiracının onayına düşen bu belge kiracı tarafından onaylandıktan sonra taraflara zaman damgalı, barkodlu kira sözleşmesi oluşturulmuş olacak.
İkinci aşamada ise bunun yetki belgesi almış emlak işletmeleri ve yetki verilen kişiler tarafından da hazırlanabilmesi planlanıyor. Emlak işletmeleri e-Devlet'te bu sistemi kullanma noktasında zorluk çeken taşınmaz sahiplerine rehberlik edebilmek adına, kira sözleşmelerinde ayrı ek hususların yazılması ve tarafların uzlaştığı konuların tekrar kontrata ilave edilmesi gibi birçok konu ve başlıkta rehberlik ediyor olabilecek.
Her iki tarafın onayladığı kontratlar barkodlu belgeye dönüşecek. İlgili kurumlar belgeyi görebiliyor olacak, kira kontratlarındaki sahte ve birçok doğru olmayan belge ibrazı ile yapılan iş ve işlemler son bulacak. Bu açıdan çok önemli bir husustur.
Bir faydası da kurumlara ibraz edilmek istendiğinde, abonelik açılırken çok büyük bir emek, zaman kaybı oluşturuyordu, bu sayede belge ibrazının kolaylaştırılacak olması çok anlamlıdır.
KİRA VERİLERİ KAYIT ALTINA ALINABİLECEK
Kira kontratlarının sistem üzerinden takip ediliyor olması kira bedelli üzerinden gayrimenkul sektörünün durumunu da ortaya koymuş olacak. ‘Yılda kaç daire kiraya veriliyor?’ şeklinde bir veri yok. TÜİK satılan konut sayısını net açıklayabiliyor ancak Türkiye’de kaç taşınma yapılıyor? Kiraya verilen dairelerde değişim oranı ne, kira fiyatları nedir? Bunların hiçbiri ülkemizde takip edilen bir istatistik değil.
Mesela kira ödemeden kaç kişi akrabasının, dostunun evini kullanıyor? Kira gelir vergisi vermekten kaçınan var mı? Yeni sistemle kira değer haritası netleşmiş olacak.
‘SAHTE İMZA VE USULSÜZ KİRALAMALAR SON BULACAK’
Ülkemizde 7 milyona yakın kiracı olduğu varsayılıyor ancak gelir vergisi mükellef sayısı henüz 3 milyona ulaşmadı. Kayıt dışı bir ekonomi var. Hazine ve Maliye Bakanlığı açığı kapatma noktasında sistemin oluşturacağı altyapıdan faydalanmak istiyor.
Sahte imza ile yapılan kira sözleşmeleri, alt kiralamalarla ilgili usulsüz kiralamalar da son bulacaktır. Düzenlemenin çok faydalı olacağını düşünüyoruz.”