9 İşçiye Mezar Olduktan Sonra Gelen Karar: İliç'teki Madenin ÇED Raporu İptal

Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold isimli şirketin işlettiği ve 9 işçinin hayatını kaybetmesine neden olan facianın ardından Çöpler altın madeninde yeni bir gelişme yaşandı. Madene verilen ÇED olumlu raporu iptal edildi.

Anagold’un altın madeni sahası genişleme projesine verilen rapor, 2021 yılında mahkemeye taşınmış ve 2022’de reddedilmişti. Karar daha sonra Danıştay tarafından bozulurken, Danıştay’ın bozma kararı üzerine Erzincan İdari Mahkemesi davayı yeniden ele aldı ve sahada inceleme yapması için farklı disiplinlerden uzmanları bilirkişi heyetinde görevlendirdi ancak, dava devam ederken 13 Şubat’ta felaket yaşandı ve 9 işçi hayatını kaybetti.

GÖZ GÖRE GÖRE FACİA

Artı Gerçek'ten Abidin Yağmur'un haberine göre, bilirkişi heyetinin kaza öncesi ve sonrası yaptığı incelemelere toprak, su ve havadaki değişimler mercek altına alınırken, Erzincan İdari Mahkemesi, bilirkişi raporlarını da dikkate alarak, Anagold şirketinin, maden sahası genişletme projesiyle ilgili nihai ÇED olumlu raporunu iptal etti. Mahkeme kararında, davaya konu ÇED raporunda altın madeninin depremsellik, erozyon, heyelan ve sel açısından yeterince değerlendirilmediği ve şubat ayında yaşanan toprak kaymasının öngörülemediğine dikkat çekildi.

Mahkemnin kararında ocakta gerçekleştirilecek patlatmaların neden olabileceği olası çevresel etkilerin dik, dike yakın ve yüksek şevlerde ve yığın liçleri açısından değerlendirilmediği kaydedilirken, “Atık depolama tesisinde biriktirilen atıklardaki çok küçük tane boyundaki taneciklerin rüzgar erozyonuyla taşınmasıyla ortaya çıkabilecek hava kirliliği riski bakımından Nihai ÇED Raporunda bilimsel ve teknik herhangi bir çevresel etki değerlendirmesi yapılmadığı” vurgularına yer verildi.

FAY GÖRMEZDEN GELİNMİŞ

Mahkemenin kararında İliç’in hemen batısında yer alan Divriği fayının nihai ÇED raporunda İliç’in hemen batısında yer alan Divriği fayının, proje sahasının yeraltı jeolojik yapısındaki düşük hız zonunun dikkate alınmadığı kaydedilerek, “olası bir deprem, heyelan vb. afet esnasında, projeye ait mühendislik yapılarının zarar görebileceği” belirtildi.

Madene verilen ÇED raporunda, "yığın liç sahasında dinamik yük altında sahada yerel kaymalar olması muhtemel olsa da yapının bütünlüğünü bozacak bir duraysızlık söz konusu olmayacaktır" ifadelerinin yer almasına rağmen mahkeme kararında, Ancak bu tespitin aksine 13.02.2024 tarihinde yığın liç sahasında 428.68498 metrekarelik bir alanın kaydığı ve dokuz işçinin toprak kayması nedeniyle hayatlarını kaybettiği, bu olayın Nihai ÇED Raporunda böyle bir riskin öngörülemediğini ve gerekli tedbirlerin alınamadığını gösterdiğine” vurgu yapıldı.