Kadir Topbaş döneminde yapılmıştı: Danıştay 'kaçak' dedi, AVM yeniden mahkemelik oldu

İstanbul’da Danıştay’ın “kaçak” olduğuna karar verdiği Marmara Forum Alışveriş Merkezi’yle ilgili İBB’nin 2022 yılında yaptığı plan değişikliği de yargıya taşındı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nin eski CHP’li üyesi Avukat Taner Kazanoğlu, İBB’nin bu plan değişikliğine ilişkin İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nde açtığı davada, alışveriş merkezine ilişkin daha önce yapılan imar planı değişikliklerini ve bu planlar hakkındaki yargı kararlarını hatırlatarak, plan değişikliğinin iptalini ve yürütmeyi durdurma kararı verilmesini istedi.

Kazanoğlu, dava dilekçesinde şunları kaydetti:

“İstanbul Büyükşehir Belediyesi 24 Kasım 2022 tarih ve 1517 Meclis kararı ile onanan 1/5000 ölçekli Bakırköy İlçesi, Demiryolu Kuzeyi ve Güneyi Revizyon Nazım İmar Plan değişikliği ile ‘yasal’ hale getirilmeye çalışılmaktadır. Planın Marmara Forum AVM ile ilgili geçen plan notu bölümü 1223 ada 6 parselin kuzeyindeki tescil harici alanın Park ZOP (Zemin Altı Otopark) alanına alınması, bilgi paftasındaki (1) şekliyle park alanlarının arttırılması, Belediye Hizmet Alanı fonksiyonun üzerine İtfaiye ifadesi eklenmesi, İbadet Alanı (Cami) ve Eğitim alanı düzenlenmesi, ayrıca 6306 sayılı kanun kapsamında yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanma izin belgesi almış parsellerde müktesep hakların korunması için kamuya ayrılan alanların yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanma izin belgesine esas müktesep hakları koruyacak şekilde bilgi paftasının düzenlenmesi ile meri plan şartlarının değiştirildiği ve kaçak yapının yasal hale getirilmeye çalışıldığı açıktır.

"KAÇAK OLDUĞU TESPİT EDİLEN ALAN TİCARET ALANI OLARAK KULLANILMAYA DEVAM EDECEK"

Marmara Forum AVM isimli yabancı fon ortaklığına ait yaklaşık 250 bin metrekare alan; AVM ofis rezidans ve kapalı otopark alanıdır. Bu alanın 60 bin metrekaresi emsal fazlası yani Büyükşehir Belediyesi’ne göre kaçak yapıdır. Ancak, esas kaçak alanın 160 bin metrekare üzerinde olduğu bilinmektedir. Yaklaşık 60 bin metrekare alanın (esas kaçak alan 160 bin metrekare) kapalı otopark ve ofis rezidans imar hukukuna aykırı olduğu gerekçesi ile Büyükşehir Belediyesi tarafından iskân ve ruhsat izinlerinin iptali için dava açılmış ve söz konusu dava İBB lehine sonuçlanmıştır. Söz konusu AVM mevcut durumda iskansızdır ve bazı işletmelerin işletme ruhsatları iptal edilmiştir. Ancak, kaçak olduğu tespit edilen 60 bin metrekare alan şu an ticaret alanı olarak kullanılmaya devam etmektedir.”

Kazanoğlu, ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, "Kurumsal rüşvet verilerek kaçak yapılar legal hale getiriliyor" diye eski İBB yönetimini uyardıklarını ve bu uyarılarının dikkate alınmamasının ardından dava açtıklarını anımsattı ve şunları söyledi:

“Ben İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde, 2014-2019 döneminde Büyükşehir Belediye Meclis üyeliği yaptım. Şu anda da İzmir Büyükşehir Belediye Meclis üyesiyim. 10.05.2016 tarihinde, yani herkesin bildiği isimle, Marmara Forum denilen, Merter’deki bir kaçak yapı ile ilgili olarak İBB’ye teklif geldi. Bu konu ile ilgili Kadir Topbaş’ın veto ettiği bir dosya önümüze geldi. Biz de dedik ki, ‘burada bir kurumsal rüşvet veriyorsunuz, bu doğru değil, kaçak yapılarla ilgili ciddi bir biçimde yol açıyorsunuz’ diye karşı çıktık. ‘Bu konuyu dava konusu yapacağız’ dedik. Netice itibarıyla birkaç arkadaşımızı da dahil ederek, bu konuyu dava konusu yaptık.

Bu dava lehimize sonuçlandı. Bu yerle ilgili planlar iptal edildi. Ve denildi ki, ‘bu yer kaçaktır, doğru değildir.’ Bu konu ile ilgili olarak da bir karar çıktı. Biz bu karardan sonra, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan, ki bu arada da iktidar değişti, Kadir Topbaş ve Mevlüt Uysal’dan sonra; sayın Ekrem İmamoğlu iktidara geldi ve yerel belediyeyi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni kazandı. Dedik ki, ‘Bakın, bu konuyla ilgili bir çözüm üretin, bu doğru değil.’ ‘Burada kaçak yapılarla ilgili çok ciddi bir yol açılıyor. Kurumsal rüşvet verilerek, kaçak yapılar legal hale getirilecek. Ve bunun altından hiç kimse kalkamaz’ dedik. ‘Kent suçu, kent ile ilgili olarak, kente ciddi bir ihanettir’ dedik. Bunun üzerine herkese bu konu ile ilgili duyuruda bulunduk: Dedik ki, ‘Bu davayı biz kazandık, bu plan iptal oldu.’

Arzu ediyorduk ki, iptal olan planın gerekleri yerine getirilsin. Ama umduğumuz olmadı. Ve netice itibarıyla bu plan ile ilgili olarak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tekrar bir karar aldı. Ve benzeri bir karar aldı 24 Kasım 2022’de. Dedik ki, 'Madem arkadaş, biz bizden önceki selefimize benzeyeceksek, o zaman iktidar değişiminin ne alemi var? Biz arkadaşların yaptığı aynı hatalara devam edeceksek, aynı hatalar yönünde karar alacaksak, o zaman iktidar değişikliğine ne gerek var?'

Bu nedenle de bu konuyu ısrarla dile getirdik. Fakat gördüğümüz kadarıyla benzeri kararı 24 Kasım 2022 tarihinde aldılar. Kaçak olan bir yapıyı, AK Parti hükümetinin yaptığı benzeri bir biçimde legal hale getirdiler.

Bugün itibarı ile biz bu konuyu yine, Hüseyin Sağ arkadaşımız ile beraber mahkeme konusu yaptık. Dava açtık. Bu davamız da bugün itibarıyla tekrar gündeme geldi. İnanıyorum ki mahkeme, daha önce verdiği karar doğrultusunda, benzeri bir karar verecektir. Aynı şeyleri yapıp da farklı sonuç beklemenin bir anlamı yok. O zaman muhaliftik, dedik ki ‘Bu yaptığınız yanlıştır, doğru değildir, hukuka da uygun değildir, şehircilik ilkelerine de aykırıdır’ diye dava konusu yaptık. Takdir kamuoyunun.”

NE YAŞANMIŞTI?

İstanbul’da; 250 bin metrekarelik arazi üzerine kurulan Marmara Forum Alışveriş Merkezi’nin otopark ve ofis binaları İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Kadir Topbaş başkanlığındaki yönetimi tarafından 2008 ve 2011’de iki kez “kaçak” olduğu gerekçesiyle mühürlenmişti. Ancak alışveriş merkezi, 2013 yılında açılmıştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin 2011'de açtığı dava 2014'te sonuçlanmıştı. Mahkeme, 250 bin metrekarelik alışveriş merkezinin 60 bin metrekaresinin “kaçak” olduğuna karar verip, iskan kararını iptal etmişti.

Kararın ardından, eski İBB Başkanı Kadir Topbaş yönetimi ile AVM sahibi Multi Emlak Geliştirme Yatırım Şirketi arasında 2016 yılında protokol imzalandı. Protokolle, İBB; kaçak yapılara ruhsat ve iskan düzenlenebilmesi için imar planı değişikliği yaptı. Şirket ise AVM’nin yakınındaki 33 bin 136 metrekarelik yeri ve Osmaniye Mahallesi’nde Bakırköy Metro İstasyonu’nun yanındaki 16 bin metrekarelik arsayı İBB’ye 30 Haziran 2016 tarihinde devretti.

İBB’nin eski CHP’li Meclis Üyesi Taner Kazanoğlu ile iki CHP’li üye, imar planı değişikliğini içeren protokolün iptali için dava açtı. İstanbul 7. İdare Mahkemesi 2018'de davayı reddetti. Ret kararı istinaf mahkemesine taşındı. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi davayı 20 Haziran 2019 tarihinde karara bağlayarak; ret kararını kısmen bozdu. Karara göre, imar planları iptal edildi, ancak; İBB ile AVM yönetimi arasındaki protokolün iptali talebi ise reddedildi. Kararda, nazım imar planının, mevzuata aykırı olarak planlama ve şehircilik ilkelerine uyulmadan yapıldığı değerlendirildi.

Bu karar da temyize götürüldü. Temyiz başvurusu Danıştay 6. Dairesi tarafından kesin olarak karara bağlandı. Oybirliği ile alınan kararda, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 4. İdare Dava Dairesince verilen karar, hukuka ve usule uygun bulundu ve bozulmasını gerektirecek bir neden bulunmadı. Karar ile geçmiş AKP yönetimindeki İBB ile AVM yönetimi arasındaki protokole iptal kararı çıkmadı ancak imar planları kesin olarak iptal edildi. Böylece AVM ve İBB’nin şirketin verdiği araziye yaptığı ek hizmet binası plansız kalmıştı. İBB Meclisi ise 24 Kasım 2022 tarihinde AVM'nin olduğu alana ilişkin "1/5000 ölçekli Bakırköy İlçesi, Demiryolu Kuzeyi ve Güneyi Revizyon Nazım İmar Plan" değişikliğini kabul etmişti.