Diyanet’e hac ön kaydında 55 milyonluk havadan kazanç: Yurttaş, bu gelir nerede harcanıyor diye soruyor

Covid salgını nedeniyle 2020 yılından bu yana yapılamayan ve yaklaşık 2 buçuk milyon kişinin beklediği 2023 yılı hac kuraları 8 Mart’ta elektronik ortamda çekildi.

Diyanet İşleri Başkanlığı Şehit Ali Alıtkan Konferans Salonunda gerçekleşen kura sonucunda 83 bin 430 kişi hac görevini yerine getirmek için hak kazandı.

Kura çekimine katılan Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, hacca gitmek isteyen vatandaşların sayısının her geçen yıl arttığına işaret ederek, “2023 yılında ilk defa kayıt yaptıran kişi sayısı, 221.916’dır. Önceki kayıtlarla birlikte şu anda ülkemizde 2.426.114 kardeşimiz hac ibadeti yapmak için müracaat etmiş bulunmaktadır. Milletimizin hac ibadetine gösterdiği teveccühten büyük bir memnuniyet duyduğumuzu ifade etmek isterim. Bu sene ülkemize tahsis edilen kontenjan ise, 83 bin 430’dur” bilgisini paylaştı.

Yaşanılanlarda buraya kadar bir sorun yok gibi duruyor. Ancak bir sonraki aşamada başvuruların nasıl yapıldığına bakıyoruz.

ÜCRET 25 LİRAYDI, 250 LİRA YAPILDI

Başvurular e-devlet üzerinden yapılıyor. Bu başvurulardan kişi başına alınan ücret 250 Lira. Bizzat Erbaş’ın verdiği rakamla 2023 yılında ilk defa kayıt yaptıran kişi sayısı 221 bin 916 kişi olduğuna göre toplanan para 55 milyon 479 bin 000 TL.

Yine başka bir kaba hesapla kura sonucunda müracaat eden 221 bin 916 kişiden çok azına hac çıktığı da tespit edilebiliyor.

Bir başka önemli detay ise istenen ücretin 10 kat artması. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayınlanan bilgilendirmede 2020 yılı hac önkayıt başvuru ücreti 25 TL olarak belirlenmişti. 2020’de pandemi nedeniyle hac ibadeti yapılamadı. 2021’de ise Türkiye hac ibadeti için izin alamayan ülkeler arasındaydı. 2022’de ise 65 yaş üstüne kota getirildi.

Sayıştay’ın, “Denetlenmesi gerekir” tespitine karşın Diyanet Vakfı (TDV), denetim dışı. Bu yüzden biriken paraların akıbeti ile ilgili yurttaşın bir bilgi sahibi olma şansı yok. Bu yüzden Diyanet İşleri Başkanlığı’nın faaliyetlerine destek olmak amacıyla kurulan Vakıf, “Diyanet’in kara kutusu” olarak nitelendiriliyor.

Keza, Hac ve umreden elde edilen paralar devletin değil, Vakfın kasasına aktarılıyor. Yani Vakıf, paranın aktarıldığı emanet kasa gibi kullanılıyor.

YURTTAŞ, DİYANET BU GELİRİ NEREDE HARCIYOR DİYE SORUYOR

Sosyal medyada ilgili konuyla ilgili tarama yaptığımızda ise onlarca yurttaşın alınan bu paranın nereye gittiğine dair çeşitli kuşkuları olduğuna, “her şey ticari olmuş” yorumlarına ve ücretin fazla bulunduğuna dair tepkilerle karşılaşıyoruz:

İşte bazıları:

Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı’na konuyla ilgili çokça şikâyette bulunuluyor. Ücretin elektronik başvuru olmasına rağmen hangi masraf kalemi için alındığı ise meçhul.

İstenilen ücret, kurada hac ibadeti çıkmadığında geri alınabiliyor. Ancak bir sonraki sene kura müracaatına tekrar girebilmek için çoğu yurttaş verdiği parayı geri almıyor.

Hac ön kayıt ücretini, Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu belirliyor. Buna göre Diyanet Başkanlığı ücret teklif ediyor ve kurul onaylıyor. İddiaya göre Diyanet’in bu yıl teklif ettiği ücret 500 TL’ydi. Ancak kurul tarafından bu ücret reddedildi.

Kurul, bu yıl Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş’ın başkanlığında 25 Ocak 2023 tarihinde toplandı. Toplantıda 2023 Yılı hac organizasyonunda hac müracaatları, hac yolcularının belirlenmesi, kontenjan dağılımı, hac kesin kayıtları, hac konaklama türleri ve verilecek hizmetler ile hac yolcularının eğitimleri gibi konularda değerlendirmeler yapıldı.

2023 Yılı Hac Ön Kayıtları için açılan başvuru sayfasına baktığımızda şu ifadeler yer alıyor:

“İlk defa kayıt yaptıracak vatandaşlarımız; anlaşmalı bankalardaki (Albaraka Türk Katılım, Emlak Katılım, Kuveyt Türk Katılım, Türkiye Finans Katılım, Türkiye Halk Bankası, Türkiye Vakıflar Bankası, T.C Ziraat Bankası, Vakıf Katılım ve Ziraat Katılım) kurumsal tahsilat hesabına veya ilgili bankaların internet bankacılığı aracılığıyla, 250 (İki yüz elli) TL ön kayıt ücreti yatıracaklardır.​ Ön kayıt ücretini yatırdığı halde süresi içerisinde müracaatını tamamlamayanların müracaatları kabul edilmeyecektir. Bu sebeple vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamamaları için, hac müracaatlarını belirlenen süre içerisinde yapmaları önem arz etmektedir.”