Eğitimde Korkutan Veriler! İstanbul Özel Okul İstilası Altında
İPA'nın eğitim kurumlarında özelleşmeyi ele aldığı raporundan çarpıcı veriler ortaya çıktı. Rapora göre, sadece İstanbul'da özel okul oranı yüzde 43,43'e ulaştı. Fakat buna karşın devlet okullarındaki öğrenci yoğunluğu da artmaya devam ediyor. İşte İPA raporundan dikkat çeken veriler...
BARAN ŞENEL
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajansı (İPA) 'Eğitim Kurumlarında Özelleşme ve Dönüşümün Eğitim Hakkı Üzerinden Değerlendirilmesi' raporunu yayımladı. Raporda özel okulların tüm okullar içerisindeki sayısal ve oransal verileri incelendi. Raporun kapsamı ise okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim kademelerini kapsayacak şekilde tutuldu.
OKUL ÖNCESİ
2022-2023 eğitim öğretim yılı itibarıyla İstanbul'da özel okul öncesi eğitim kurumlarının oranı yüzde 43,43 iken, Türkiye genelinde bu oran yüzde 19,76 olarak belirlendi. Son sekiz yılda İstanbul'daki özel okul öncesi oranı pandemiden önce yüzde 50,98'e çıkmış durumda. Rapora göre bu veriler okul öncesi eğitimin büyük ölçüde özel sektöre kaydığını gösteriyor.
İLKOKUL
İlkokul düzeyinde de benzer bir durum yaşandığı rapora yansıyor. 2012-2013'te Türkiye genelinde 992 olan özel ilkokul sayısı, 2022-2023'te 2 bin 65'e, İstanbul'da ise 279'dan 583'e yükseldi. İstanbul'daki özel ilkokul oranı yüzde 17,93'ten yüzde 35,44'e çıktı. Bu veriler, İstanbul'daki özel ilkokulların eğitim alanındaki etkisinin giderek arttığını ortaya koyuyor.
- DERSLİK BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ SAYISI
Derslik başına düşen öğrenci sayısı açısından İstanbul, Türkiye ortalamasının üzerinde bir yoğunluğa sahip. 2022-2023 yılı itibarıyla İstanbul’daki devlet ilkokullarında derslik başına düşen öğrenci sayısı 31,91 iken, Türkiye genelinde bu sayı 21,55 seviyesinde görünüyor.
- İMAM HATİPLERİN DEVLET ORTAOKULLARI İÇERİSİNDEKİ ORANI
İmam hatip okullarındaki öğrenci oranı ise son yıllarda azalma gösterdi. 2019-2020’de yüzde 20,44 olan İstanbul’daki oran, 2022-2023’te yüzde 17,04’e düştü. Bu durum raporda ebeveynlerin imam hatipleri tercih etmemesiyle ilişkilendiriliyor.
ORTAÖĞRETİM
Lise düzeyinde ise özel okullar, tüm liselerin yüzde 68,10’unu oluştururken, Türkiye genelinde bu oran yüzde 46,2’dir. Ancak özel liselerde okuyan öğrenci oranı Türkiye'de yüzde 8,48, İstanbul'da ise yüzde 12,26 ile sınırlı kalıyor.
LİSEDEN ÜNİVERSİTEYE GEÇİŞ
Üniversiteye geçişte devlet üniversitelerine yerleşen öğrencilerin yüzde 80,37’si devlet okullarından mezun. Özel okullardan mezun olanların ise büyük kısmı vakıf üniversitelerini tercih ediyor.
Sonuç olarak, devlet okulları maddi durumu iyi olan ailelerin çocuklarını özel okullara yönlendirmesi nedeniyle öğrenci kaybetme riskiyle karşı karşıya. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, her öğrencinin eğitim hakkına adil ulaşabilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Liseden üniversiteye geçiş sırasında alınan puanlar analiz edildiğinde özel okullaşmanın bir başarı artışı artışı getirmediği fark ediliyor; en az 450 puanla kapatan bölümlere büyük oranda devlet lisesi mezunu öğrenciler giriyor.
Araştırmanın tamamını okumak için tıklayınız.