Erzincan'da maden ocağında toprak kayması: 9 kişiye ulaşılamıyor, gözler gelecek iyi haberde

Erzincan'ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik'e ait altın madeninde büyük bir toprak kayması meydana geldi. Siyanür ve sülfürik asit dağları çöktü.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, işletmede çalışan 667 çalışandan 9'una ulaşılamadığını, faciayla ilgili olarak 400'ün üzerinde personelle arama yapıldığını açıkladı.

Gerçek Gündem'e konuşan Bağımsız Maden İş Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu ise bahse konu işçi sayısının spekülatiften ibaret olduğunu, sayının belirsizliğini koruduğunu söylüyor: "İşçi arkadaşların hepsi çok kötü durumda, ağlıyor, çünkü çok büyük bir olay. Daha önce Cemalettin Küçük bu tepenin çökeceğini söylemişti zaten. Göçüğün aşağısındaki gölde çatlama olursa siyanür sızıntısı ortaya çıkar" dedi.

Kanada'nın Ankara Büyükelçisi Kevin Hamilton, Erzincan'ın İliç ilçesindeki siyanürlü toprak kaymasının yaşandığı Çöpler Altın Madeni'ni işleten Anagold Madencilik'in ortaklarının arasında Kanada'nın bulunmadığını kaydetti.

Türkiye Metalurji ve Malzeme Mühendisleri Odası Başkanı İrfan Türkkolu, Erzincan İliç’te meydana gelen heyelan ile ilgili yetkilileri on yıldan beri uyardıklarını ifade ederek "Bize gelen açıklamalar resmi rakam ile uyuşmuyor, göçük altında kalan madencilerin resmi rakamın beş katı olduğu yönünde bir bilgi geldi bize" açıklamasında bulundu.

CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, "Kayan toprak 100 dönümlük bir alana yayılmış, siyanürlü olması tehlikesi de var. Uzmanlar çalışmaların uzun sürebileceğini söylüyor" açıklamasında bulundu.

Madenin sahibi olan SSR Mining Inc. Erzincan'daki madende meydana gelen büyük bir kayma nedeniyle tüm faaliyetlerin askıya alındığını duyurdu.

Şirket, üst düzey yöneticilerinin mevcut operasyonları ve uzun vadeli büyüme stratejileri hakkında konferans düzenleyeceklerini, yatırımcı ve gazetecilerin konferansı dinleyebileceklerini belirtti.

Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu, 'bir eksik ve kusur bulunması durumunda devletin gereğini yapacağını' söyledi. En büyük önceliklerinin toprak altında kalan vatadaşları kurtarmak olduğunu söyleyen Aydoğdu, siyanürle ilgili olarak da "Fırat Nehri'ne ulaşması söz konusu değil" açıklamasında bulundu.

Anagold Gold ve AKP’ye yakınlığı ile bilinen Çalık Holding bünyesindeki Lidya Madencilik’le ilgili bugüne dek birçok haber basına yansımıştı. 21 Haziran 2022’de Anagold’da kullanılan siyanürü taşıyan borunun patladığı iddia edilmiş, durumun ancak sabah 05.00 sıralarında fark edildiği ileri sürülmüştü.

Şirketin, dava açılmaması için atık barajının olduğu arazide yaşayan köylülere 12 milyon lira para dağıttığı öne sürülmüştü.

CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, Sözcü'ye verdiği demeçte facia hakkında şunları söyledi:

"Umarım ki bakanlığımızın vermiş olduğu rakamların daha üstüne çıkmayız, umarım o vatandaşlarımıza da ulaşırız. Ben de olay yerindeyim. Aileler bölgeye geliyor fakat bölgenin çok uzağındalar, haklı olarak yaklaştırılmıyorlar. Yetkililerin verdiği bilgileri canlı yayındaysak detaylı bir şekilde vermek bana yakışmaz. 400’den fazla AFAD personeli var. Sorumluluğumun içinde konuşmaya çalışıyorum, ne demek istediğimi anlıyorsunuz. Dua ediyorum ki yağmur olmaz da bu gece canlara ulaşabiliriz."

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, altı ambulans ve iki UMKE timi ile medikal kurtarma ve acil sağlık hizmeti için görev başında olduklarını söyledi. Koca, "Toprak altında olduğu düşünülen kişilere henüz ulaşılamadı. Allah bu ve benzeri tüm afetlerden korusun" diye konuştu.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, kişisel X (eski adıyla Twitter) hesabında konuya ilişkin açıklama yaptı. Tunç, şunları kaydetti:

"Olayla ilgili İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca adli soruşturma başlatılmış olup 4 Cumhuriyet Savcısı görevlendirilmiştir. Erzincanlı vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimi iletiyor, göçük altında kalan madenci kardeşlerimizin sağ salim kurtarılmasını diliyorum."

AFAD, Erzincan, Erzurum, Sivas, Rize, Malatya, Giresun, Diyarbakır, Tokat ve Tunceli il müdürlüklerinden personel sevk edildiğini ve gelişmeleri takip ettiklerini duyurdu.

Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu, göçükle ilgili ilk açıklamasında toprak altında kalanlar olduğunu dile getirdi, ancak meydana gelenin bir 'göçük' olmadığını belirtti.

AFAD ve UMKE'nin olay yerine hareket ettiğini bildiren Aydoğdu, "Bu işlemde toprak dışarı çıkarılıp istifleniyor. O sırada bir toprak kayması gerçekleşiyor. Bütün arkadaşlarımız bunun nedeni üzerinde çalışıyorlar. Toprak altında kalan çalışanlar var, kişi sayısı belli değil" ifadesini kullandı.

Madeni işleten Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den de olaya ilişkin açıklama yapıldı. Açıklamada, şöyle denildi:

"Anagold Çöpler Altın Madeni işletmemizde, 13 Şubat Salı günü saat 14.28 sularında yığın liç alanımızda meydana gelen kaymadan duyduğumuz büyük üzüntüyü paylaşmak isteriz. Yaşadığımız bu zorlu süreçte en önemli önceliğimizin, çalışanlarımız ve yüklenicilerimizin sağlık ve güvenliği olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz. Yaşanan bu elim olayın hemen akabinde bölgedeki çalışanlarımızla ivedilikle iletişime geçerek, acil durum planımızı devreye aldık ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi verdik. Anagold acil durum müdahale ekipleri ve AFAD birimlerine yapılan acil bilgilendirmeden hemen sonra, olayın meydana geldiği bölgede gerekli güvenlik önlemleri alınırken, tüm müdahaleler için hızlıca aksiyona geçildi.

'OLAYIN ETKİLERİNİ EN AZA İNDİRMEK İÇİN GEREKLİ TÜM ADIMLARI ATACAĞIZ'

Tüm faaliyetlerinde çalışan sağlığı ve güvenliğini merkeze alan bir kuruluş olarak bu zor zamanlarda da hem çalışanlarımız hem de paydaşlarımız ile birlik ve beraberlik içinde hareket edeceğiz. Yaşanan bu elim olayın etkilerini en aza indirmek için gerekli tüm adımları atmaya devam ederken, olayın ivedilikle açığa kavuşturulması için tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz. Şeffaflık ilkemiz kapsamında gerekli merciler ve kamuoyunu gelişmelerle ilgili sürekli bilgilendireceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz."

Bağımsız Maden İş Sendikası, tek bir madencinin can kaybı yaşamaması umuduyla gelişmeleri anbean takip ettiklerini bildirdi.

İLK FACİA DEĞİL: SİYANÜR SIZINTISI DA YAŞANMIŞTI

Göçük faciasının yaşandığı maden işletmesi 2022 yılı Haziran ayında da siyanür sızıntısı ile gündeme gelmişti.

Şirket yetkilileri sızıntı nedeniyle siyanür içeren 8 kilogramlık sızıntının olduğunu doğrulamış, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı altın madeninin faaliyetinin durdurulduğunu açıklamıştı. 16 milyon 441 bin lira idari para cezasını ödemesinin ardından, tüm tepkilere rağmen 3 ay sonra çalışmalarını devam ettirmişti.

VERGİ BORCU SİLİNDİ

Siyanür sızıntısına yol açan ancak ruhsatı iptal edilmeyen Anagold'un 7,2 milyon dolar vergi borcu da silinmişti.

Kanadalı şirket SSR için silinen vergi borcu günümüz kuruyla 221 milyon 232 bin 096 TL'ye denk düşüyor.

DAHA ÖNCE UYARMIŞTI

Metalurji Yüksek Mühendisi Cemalettin Küçük, Erzincan İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nde kullanılan siyanür borularının sızıntı yaptığı haberi üzerine yaptığı açıklamada, bölgedeki toprağın göçeceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Cemalettin Küçük, T24'ten Candan Yıldız'a yaptığı açıklamada şunları söylemişti:

"Maden sahasında şu an bakır, gümüş, altın birlikte çalışıyor. Toprağın sıyrılması, bitkilerin ortadan kaldırılmasından başlayıp, patlatma işlemine daha sonra bundan kaynaklanan sorunlara kadar uzayan bir süreç. Patlatılan bölgenin maden çukuru olarak açılmasının yeraltı sularına etkileri de var. Bunlara ne kadar kapalı sistem derse desinler kimyasal kullanılıyor. Burada hidroklorik asitle birlikte kavurma yapılıyor, buradan çıkan atıklarda köylerin yakınındaki atık havuzuna gönderiliyor. Sızıntının söz konusu olduğu ve buharlaşma ile doğaya karıştığı çok açık ve net.

'GELECEKTE ÇOK DAHA VAHİM FELAKETLER ÇIKACAK'

Siyanür gazı hem havuzdan genel olarak İliç alanından sürekli olarak buharlaşma söz konusu. Bu buharlaşma havaya yayıldıktan sonra ortamda yağmur suyuyla birlikte hidrojen siyanür gazı olarak doğada kendini bulacak. Yüzlerce kilometre ileride bir yere çöker bu gaz, orada canlıları anında öldürür, anlamazsınız bile. İliç’teki insanlar siyanür gazının gelmesiyle yavaş yavaş farkederler şu an onu fark edemiyorlar. Tıpkı 2006’da Eşme’de gerçekleşen siyanür zehirlenmesi gibi. Bu zehirlenme her gün sigara içmek gibi bir şey, akut bir zehirlenme olmadığı için farketmiyorlar. Hele ki tesiste çalışan işçiler daha vahim bir durumda. Burada anlattıklarımız daha binde biri bile değil. Gelecekte çok daha vahim felaketler çıkacak, derhal bu tesisler kapatılmalı. Kastamonu’ya yağan yağmurun şu an o bölgeye yağdığını bir düşünün."

TİP: OLASI CAN KAYIPLARININ DA EKOLOJİK KIYIMIN DA TÜM SORUMLULARI BELLİ

Türkiye İşçi Partisi(TİP), göçüğün gerçekleştiği maden ilgili geçmişte yaptığı suç duyurusuna takipsizlik kararı verildiğini belirterek şunları aktardı:

"Temmuz 2022'de Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkında Erzincan Cumhuriyet Savcılığı'na bulunduğumuz suç duyurusuna 31 Ekim 2022'de takipsizlik kararı verilip, ardından şirkete madenin kapasitesini artırmaya yönelik izinler sağlandı. Dahası, maden ruhsatının iptaline ilişkin davaların devam etmesine rağmen 2023 yılında Anagold Madencilik'in 209 milyon TL değerindeki vergi borcu silindi. Olası can kayıplarının da, ekolojik kıyımın da tüm sorumluları belli!"

İLHAN CİHANER'İ YARGILAMIŞLARDI

Eski CHP'li vekil ve Erzincan Milletvekili İlhan Cihaner, Erzincan Başsavcısı olduğu dönemde, makamından zor kullanılarak göz altına alınıp, Ergenekon'dan yargılanmasına neden olan, Çöpler Altın madeni ile ilgili yürüttüğü soruşturmanın ortadan kaldırılan detaylarıyla ilgili şunları söylemişti:

"Madende ilk sondajlarda ÇED'e uyulmadığı için soruşturma açılması talimatını İliç Savcısından talep ediyor. Ergenekon kumpasında itirafçı olan, FETÖ ilişkisi ortaya çıktığında iki kez tutuklanan ama salınan ve firari olarak şu an ülke dışında olan Bayram Bozkurt'tan! Savcı Bozkurt’un soruşturma açmadığı, maden şirketinden her ay rüşvet aldığı, soruşturma için atanacak bilirkişileri lehte karar verecek kişilerden seçtiği gibi pek çok şikayetlerin gelmesi neticesinde İlhan Cihaner bizzat kendisi soruşturmayı ele alıyor. Dönemin adalet bakanının oğlunun da maden ile ilişkisi ortaya çıkınca, Ankara'dan soruşturmayı bakanlığa devretmesi hukuksuzca isteniyor. İsteyen birimin başındakilerde FETÖ'nün bakanlıktaki yapılanmasının başındakiler olarak 15 temmuz sonrası yargılanıyor! Fethullahçı tarikat yapısı, siyasi iktidar, Adalet Bakanlığı, Cumhuriyet Savcılığı gibi kamu kurumlarının madencilerle rant uğruna işbirliği içinde olduğu bir yapıdır Çöpler Altın Madeni ve ulusal güvenliğimiz için bir tehdittir! Kapasite artışı değil kapatılması gerekir."