"Paran kadar öldür" tablosu: "Öldürülen bir canlı ve hapis cezası uygulanması gerekir, canın karşılığı TL olmamalı"

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, 2023-2024 “Av ve Yaban Hayvanları Tazminat Bedellerini” açıkladı.

Buna göre “Memeli hayvanlar” başlığı altında tazminat bedelleri Pars (Leopar) 1 milyon 200 bin, Anadolu Yaban Koyunu 600 bin, Yaban Keçisi 300 bin, Alageyik, Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi 200 bin, Kızıl geyik 60 bin, Ceylan 40 bin olarak belirlendi.

“Sürüngenler” başlığı altında belirlenen tazminatlarda İribaşlı Deniz Kaplumbağası (Caretta caretta), Yeşil Deniz Kaplumbağası, Nil Kaplumbağası 25 bin, Beyazbantlı Dağ Engereği (Montivipera albizona) Wagner Engereği, Anadolu Engereği, Darevski Engereği, Kafkas Engereği 18 bin olarak belirlendi.

BAKANLIK: İDARİ PARA CEZASININ YANINDA TAZMİNAT CEZASI

Sosyal medyada paylaşılan “Av ve Yaban Hayvanları Tazminat Bedelleri" başlıklı tabloya gelen tepkiler üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı açıklama yaptı.

Bakanlık açıklamasında şunları söyledi:

“Bazı medya organları ve sosyal medyada paylaşılan ‘Av ve Yaban Hayvanları Tazminat Bedelleri’ başlıklı tablo, herhangi bir avlanma bedelini göstermemekte olup aksine koruma altındaki türleri avlayan ya da yasa dışı avlanma yapan kişilere, idari para cezası yanında kesilen tazminat miktarlarını içermektedir.

Tabloda geçen ‘av’ ibaresi, nesli tehlike altındaki türün avlatılacağını değil, “türün tahribatına yönelik her türlü yasa dışı olayın gerçekleşmesi halinde tazminata konu edileceğini" ifade etmektedir.

Nesli tehlike altındaki en hassas türlerimizden biri olan Anadolu Parsı'nın avlanmasının kesinlikle yasak olduğunun bir kez daha hatırlatılmasında fayda vardır.

Anadolu Parsı'nın avlanması durumunda, 105 bin liraya kadar idari para cezası ve 1 milyon 200 bin lira tazminat bedelinin yanı sıra 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu'na göre failler hakkında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağını kamuoyunun bilgisine sunmak isteriz.”

TAVŞANCIL: KASTEN HAYVAN ÖLDÜRME

İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi Başkanı Avukat Deniz Tavşancıl, söz konusu tablo için şunları söyledi:

“Avlanma yasaklarının dönemleri var. Bu süre dışında avlanılırsa bunun bir cezası var. Her sene yeni rakamlar açıklanıyor. Avcı kurallara aykırı bir şekilde avlanarak suç işlediğinde de yakalandığı hayvan başına bu tazminatı ödüyor. Sonuçta öldürülen bir canlı. Böyle bir durumda kasten hayvan öldürülme suçu, 5199 numaralı Hayvanları Koruma Kanunu uygulanmalı. En az 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmalı. Yoksa sadece bunun karşılığı para cezası olmamalı. Sonuçta öldürülen bir canlı ve hapis cezası uygulanması gerekir. Bir canın karşılığı TL olmamalı.”

TAVŞANCIL: 80 YAŞINA GELMİŞ BİR İNSANI ÖLDÜRELİM DİYOR MUYUZ?

Tavşancıl, avcılığın devlet eliyle yapıldığına dikkat çekerek, ‘av ihalelerine’ dikkat çekti:

“Bu ihalelerde avlanabilecek hayvan sayısı açıklanıyor ve hayvan başına bir bedel alıyor. Öldürüyorsunuz ve parasını ödüyorsunuz. Onlara göre belli bir yaş üstü hayvan öldürülüyor. Sonuçta doğa dediğiniz şey kendi kuralları olan, dışardan insan müdahalesine gereksinim duymayan bir düzene sahip. Bakanlık diyor ki, belli bir yaş üstüydü, zaten ölecekti. Her zaman tam dedikleri o hayvan öldürülmüyor. Arada başka bir sürü hayvan öldürülüyor. İkincisi biz diyor muyuz ki; ‘artık 80 yaşına gelmiş bir insan işe yaramıyor, öldürelim.’”

‘HAYVANLAR ÖLDÜRÜLÜYOR, KANUNDA SPOR OLARAK DEĞERLENDİRİLİYOR

Tavşancıl, kanunda avcılığın spor kapsamından çıkarılması gerektiğine vurgu yaparak şunları söyledi:

“Sporda bir kaybeden bir kazanan varken burada daima tek ölen taraf var. İkincisi bu ülkede en azından avcılığın devlet eliyle yapılmasının bir an önce sonlandırılması, bu tip kota ve ihalelerin açıklanmasının durması gerekiyor.”

Av ihalelerine karşı açılan davalarda ihale kararlarının iptal edildiği davalar mevcut. Avukatlar bunun “yaşam hakkı ihlali” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği hususunda tartışmaya açık bir durum olmadığını ifade ediyor.

Örneğin 2022’de Konya Bölge İdare Mahkemesi, 7 Anadolu yaban koyunu ile 3 yaban keçisinin ihale ile avlanmasına ilişkin davada bakanlık savunmasını yetersiz bularak ihaleyi iptal etti.

Gerekçeli kararda bakanlığın karşı çıkmasına rağmen Vegan Derneği'nin tüzüğü dikkate alınarak dava açma ehliyeti bulunduğu, bakanlığın av ve yaban hayvanlarını ve yaşama ortamlarını, bunların korunması ve geliştirilmesi, av ve yaban hayatı yönetimi konusunda yetkili olduğu, avlanma yetkisine sahip olduğu belirtildi.

Kararda listede belirlenen yabani faunanın korunmasını güvence altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemlerin alınması gerektiği, popülasyonlarının varlığını tehlikeye düşürmeyecek düzenleme yapılabileceği kaydedildi.

Mahkemenin gerekçeli kararında ihalede yer alan Bozdağ Yaban Hayatı Geliştirme Sahası için avlanma planının yapılmadığı, av hayvanlarından hasta, genetik deformasyona uğramış, eşey oranları vb. gibi hayvanların avlattırılacağına ilişkin bir belirleme bulunmadığı kaydedilirken, avlanmanın yapılacağı sahalarda avlanma için bulunması gereken en düşük hayvan yoğunluğu, bu yoğunluk üzerindeki artış miktarı ile sahada olması gereken en düşük ve en uygun sayısal büyüklüklerinin ne olduğu, hangi nitelikte kaç hayvanın avlanması gerektiğine dair bilimsel çalışma ve avlanmanın nasıl yapılacağına dair istenen yanıtlara olgusal olarak yeterince açıklama yapılmadığı ifade edildi.