Türk Vatandaşlarına Vize Krizinde Yeni Zorluk: Schengen İçin ‘İltica Etmeyeceğim’ Taahhüdü İstendi

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, vize alamıyor. AB ülkeleri, Türkiye’den gelenlerin ülkelerine iltica etmemesi için vize vermiyor ve vize almaları yönünde türlü engeller çıkartıyor. Schengen Vizesi almakta zorlanan vatandaşlar duruma tepki gösteriyor.

10haber’den Ece Altıkulaç, Schengen Vizesi almak için sancılı bir süreç yaşayan Eren Işık Avcı’nın başından geçenleri yazdı. Eren Işık Avcı, Almanya’da Erasmus+ Staj Programına kabul almasına rağmen, vize alamadığı için stajına gidemedi. Eren’in Almanya’ya girişinde, ‘iltica’ etmeyeceğine dair taahhütname istendiği belirtildi.

Ece Altıkulaç, Eren’in yaşadıklarını şöyle anlattı:

“Temmuz ayında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden 3,90 ortalamayla derece öğrencisi olarak mezun oldu. Aynı üniversitenin sosyoloji bölümünde çift anadal eğitimine devam ediyor. Eren eğitimine devam ederken yurtdışı deneyimi de kazanmak istediği için yılın başında üniversitesine Erasmus+ Staj Programı başvurusu yaptı. Başvuru kabul edildi, hibe almaya dahi hak kazandı, ancak Eren 15 Temmuz’da Almanya’da başlayan stajına vizesi olmadığı için gidemedi.

Süreç vize randevu talebi oluşturmak ya da oluşturmayı başarabilmekle başlıyor aslında. Ülkemizde vize başvurularının büyük bir çoğunluğu aracı kurumlara başvurularak yapılıyor. Eren’in stajı Almanya Nürnberg’de olacağı için iDATA isimli aracı kurumdan vize başvurusu randevusu alması gerekiyor. Eren beklemeye başlıyor. Yaklaşık iki aylık bir bekleme sürecinin sonunda iDATA üzerinden randevu almayı başarıyor. iDATA sistemi üstünden bir türlü açılmayan, açılsa da bir türlü alınamayan vize randevuları zorlukların başlangıcı denebilir. Aslına bakarsak Eren biraz daha şanslı. Altı aydan uzun süre Almanya’da bulunacağı için Eren’in başvurduğu vize tipi turistik vizeden farklı. “Ulusal vize” olarak bilinen bu vize türü 90 gün ve üstündeki kalışlarda veriliyor ve iDATA sisteminde ayrı bir başvuru alanı var. Yani turistik vize başvurusunda bulunmak isterseniz vize başvuru randevusu alabilmek için çok daha uzun süre beklemeniz gerekebilir.

‘İLAVE BELGE İSTEKLERİNİN ARDI ARKASI KESİLMEDİ’

Nihayet 15 Mayıs 2024’e vize başvuru randevusu alan Eren zor kısmı atlattığını düşündü. Ancak 4 Haziran’da başvurusuna ek olarak iki farklı belge daha talep edildi. İstenen belgelerle ilgili konuşan Eren “Benden istenen belgelerden biri, ben ve işveren arasında staj sözleşmesiydi. İstenen ikinci belge de saatlik yasal asgari ücret alacağıma dair işveren taahhütnamesiydi. Buraya kadar sürecin doğal akışında ilerlediğini düşündüm, fakat ilave belge isteklerinin ardı arkası kesilmedi” dedi. Devamına dair “18 Temmuz tarihine kadar konsolosluktan geri dönüş alamadım. Fakat bu sefer de işverenimin hesapladığı asgari ücretin yanlış olduğunu, belirttikleri ücretle değiştirilmesi gerektiğini ilettiler” diyen Eren sürecin yavaş işleyişinden ötürü staja başlangıç tarihini kaçırmasına rağmen istenen belgeleri aynı gün teslim etti. Fakat vize başvuru çilesi burada da bitmedi. 18 Temmuz’dan 7 Ağustos’a kadar defalarca konsolosluğa e-posta göndermesine, aramasına ve hatta konsolosluğun kapısına gitmesine rağmen hiçbir muhatap bulamadı. Bu da bir başka problem. Vize başvuru sürecinde yaşayacağınız herhangi bir aksaklık veyahut gecikme ihtimalinde ulaşabileceğiniz kimse yok.

‘VİZE ÇIKSA DA ŞEVKİM KALMADI’

Eren başvurusunun ne durumda olduğundan emin değil. Bu haberi yazdığımız saatlerde yeni bir mail alan Eren’den başvurusuna ilişkin yeni bir belge daha istendi. Aslında bu iltica etmeyeceğine dair bir taahhütname. “İstedikleri ‘taahhütname’ tam olarak ‘stajım bittiğinde olur da kaçak yollarla Almanya’da kalır ve sınır dışı edilirsem Almanya’daki ilgili kamu kuruluşlarının bana yapacağı masrafları işverenin karşılaması gerektiğine’ yönelikti. Ve bu taahhüt stajımın bitmesinden sonraki altı ayı kapsıyordu” diyen Eren endişeli bir ifadeyle şevkinin kırıldığını anlatıyor:

“Ben Erasmus+ staj projesiyle kendimi geliştirmeyi ve yeni yetkinlikler edinmeyi umarken Alman Başkonsolosluğu benden mülteci olmayacağıma dair söz vermemi bekliyor. Umuyorum ki Türkiye’den başvuran hiçbir Erasmus öğrencisi benim yaşadığım süreci yaşamamış veya yaşamıyordur. Staj sağlayıcım bu taahhütnameyi kabul etmiş olsa da benim böyle bir program için herhangi bir şevkim kaldı mı emin değilim. En azından hala bir üniversite öğrencisi olarak hayallerimi gerçekleştirmek ve gelecek hedeflerime daha da yakınlaşmak istiyorum fakat bu sefer kimliğime takıldım sanıyorum.”

Eren’in yaşadığı zorluklar bir yana, Schengen vize kriziyle ilgili en somut problem artan ret oranları. 2023 yılında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının vize başvuruları Schengen ülkeleri tarafından yüzde 21,7’ye oranında reddedildi.”