Türkiye ve Japonya: İşte 2 afet sonrası değişim
Doğa olayı olan depremlerin nasıl afete dönüştüğünü gösteren iki önemli ülke deneyi: Japonya ve Türkiye'. Afetler sonrasında yaşananlar ise faciadan alınmayan derslerin yarattığı sonucu Türkiye'ye acı bir şekilde gösteriyor.
6 Şubat'ta merkez üssü Kahramanmaraş olan depremler 11 ilde yıkıma neden olurken on binlerce yurttaş yaşamını yitirdi. Depremleri afete dönüştüren ihmaller tepkilere neden olurken 17 Ağustos 1999'dan sonra deprem önlemlerine geriye gidilmesi de endişe yaratıyor.
17 Ağustos 1999'da ve 12 Kasım 1999'da meydana gelen ve Marmara Bölgesi'ni yıkan 7.2 ve 7.4 büyüklüğündeki depremlerde resmi kayıtlara göre can kaybı 19 binin üzerinde oldu. Yarım milyon kişi ise evsiz kaldı. 10 milyondan fazla kişi ise depremden etkilendi. Depremlerin ardından dönemin DSP-ANAP-MHP iktidarı afetlere karşı yeni hazırlık girişimlerinde bulunsa da AKP döneminde bu konuda yapılan çalışmalar durduruldu. İmar afları ile yasallaştırılan, usulsüz, yönetmeliklere aykırı binalar ise çok sayıda depremde on binlerce kişiye mezar oldu.
Diğer yandan Japonya'nın Kobe kentinde meydana gelen 7.3 büyüklüğündeki depremde 6 binden bazla kişi yaşamını yitirmiş, yaklaşık 200 bin bina yıkıldı. Depremde 300 binden fazla kişi evsiz kaldı. Depremden etkilenen kişi sayısı 10 milyonu aştı. Depreme müdahalenin 2 gün gecikmesi nedeniyle Japonya ulusal strateji hazırladı. Ülke son 50 yılının en büyük depreminin ardından felaketlere karşı olağanüstü çalışmaların içine girdi. Bu çalışmalarla ülkede deprem gibi doğa olaylarının afete dönüşmesinin önüne geçildi.
Türkiye deprem kuşağında. Avrasya, Anadolu, Afrika ve Arap levhalarının kesiştiği birçok büyük kenti, ekonomi ve sanayi merkezleri belirgin fay hatları üzerine kurulmuş. 1999'da İzmit ve Düzce'de başta olmak üzere, Marmara depremlerinden sonra büyük depremlere hazırlık için alındığı söylenen yapısal önlemlerin işlerliği 6 Şubat 2023'te Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 11 ili kapsayan bir bölgede meydana gelen depremde bir daha sorgulandı.
DW Türkçe; tıpkı Türkiye gibi sürekli, hatta çok daha fazla deprem riskiyle yaşayan ve geçmişten dersler çıkararak ülkeyi sürekli şekilde "deprem dirençli" hâle getirmeye çalışan Japonya'dan örneklerle gelecek dönemde depreme hazırlıkla ilgili neler yapılabileceğini iki ülkeden uzmanlara sordu.
Arama Kurtarma Derneği'nin (AKUT) kurucusu olan ve afetlerde çalışmalardaki başarısıyla tanınan Nasuh Mahruki ise afetler için acil durum çantasının nasıl hazırlanacağını anlattı.
İşte İki deprem ülkesi: Türkiye ve Japonya | "Afetlerle mücadele talimatla değil, yönergeyle yapılır" programı: