16 yanıtta Türk lirasının erimesi ekonomiyi nasıl etkileyecek?

Türk lirasındaki değer kaybının en azından ihracatı artıracağına ilişkin yaygın bir görüş olsa da, eski Türkiye İhracatçılar Meclisi Genel Sekreteri Bader Arslan bu kanıda değil.

Dr. Arslan, son 10 ayda yaşanan ihracat artışının da kurdaki Türki Lirası aleyhindeki gelişmeden kaynaklanmadığını da söylüyor.

Eski TİM Genel Sekreteri, bugün Dünya gazetesinde kaleme aldığı yazısında konuyla ilgili görüşlerini paylaştı. Bunları 16 maddede sıraladı:

"1- Kurdaki yükseliş, ekonomiye olan güveni erozyona uğratıyor. Tüketici güveni en düşük düzeyinde. Bugün açıklanacak sektörel güven endekslerinde de düşüş göreceğiz.

2- Güvendeki gerileme tüketimi de üretimi de tehdit ediyor. Hem perakendeye çalışan esnaf, hem de üretici sektörlerin işlerinde bozulma var ve bu devam edecek.

'TİCARETİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK'

3- Sadece güven gerilediği için değil, artan kurlar maliyetleri körüklediği için satış fiyatlarındaki sıçrama da ticareti olumsuz etkileyecek.

4- Yatırım planı yapan şirketler bunu erteliyor ve ertelemeye devam edecek.

5 -Tüketim ve yatırımlardaki yavaşlama büyümeyi aşağı çekecek.

6- TOBB tarafından açıklanan yeni açılan şirket sayısı dört aydır geriliyor. Bu ekonomik aktivitenin ve yeni istihdam olanaklarının da zayıflaması anlamına geliyor.

7- Üretim ve tüketimdeki yavaşlama da yeni istihdamı azaltıcı bir etkiye sahip.

8- Enflasyon önümüzdeki aylarda daha da yükselebilir. Döviz kurlarındaki yükselişin enflasyon üzerine geçişkenlik etkisi, son dönemde şiddetlenen artış nedeniyle daha da güçlenecek.

'MİLLİ PARAMIZA DUYULAN GÜVEN AZALACAK'

9- TL’deki erime, milli paramıza duyulan güveni daha da azaltacak. Şu anda Türkiye’deki bankalarda tutulan mevduatın yarıdan fazlası döviz cinsinden. Bu oran daha da yükselecek. Dolarizasyon ekonominin geneline sirayet edecek.

'GELİR DAĞILIMINDAKİ BOZULMA HIZLANACAK'

10- Son dönemde başlayan gelir dağılımındaki bozulma hızlanacak, gini katsayısı yükselecek. Altın, döviz ve dövize endeksli yatırım araçlarına sahip olanların gelirleri TL cinsinden fırlamış durumda. Bunlardaki varlıkları zayıf olan ancak otomobil ve konut sahibi olanlar mevcudu muhafaza konusunda şanslılar. Daha düşük gelir sahibi olan, herhangi bir tasarrufu olmayan ya da birikimlerini TL mevduatı olarak tutanlar bu düzlemin en sonunda.

'KURLARDAKİ SIÇRAMA İTHALATI YAVAŞLATIYOR'

11- İlk 10 ayda ihracatta yüzde 33,9, ithalatta yüzde 22,5 artış var. Kurlardaki sıçrama ithalatı yavaşlatıyor. Son günlerdeki anormal hareketler devam ettiği müddetçe ithalat üzerindeki baskı devam edecek. Bu, kurdaki sıçramanın olumlu sayılabilecek ender sonuçlarından biri.

'YAYGIN BİR YANLIŞ İNANÇ VAR'

12- Türkiye’de yaygın bir yanlış inanç var. Kurdaki yükselişin ihracatı artırdığı düşünülüyor. Oysa kurlardaki yükseliş (TL’de değer kaybı) ihracatı genellikle artırmaz. Kimi durumlarda az miktarda ve geçici olarak artırır. Eğer bu yılın ilk 10 ayında yakaladığımız yüzde 33’ü aşan artışın kur artışından kaynaklandığını düşünenler varsa yanılıyorlar.

'TURİST SAYISI MUHTEMELEN ARTACAK'

13- Önümüzdeki dönemde ülkeye gelen turist sayısında muhtemelen çok güçlü bir artış göreceğiz. Turizm gelirlerimiz de ise turist sayısındaki artıştan daha zayıf bir artış olacak.

14- Yurt dışına giden vatandaşlarımızın sayısında ciddi bir gerileme olacak. Tatil amaçlı ziyaretlerde hızlı bir düşüş, iş amaçlı ziyaretlerde ise daha ılımlı bir gerileme göreceğiz.

15- Bunlar cari denge üzerinde olumlu sonuçlar doğuracak. Cari dengedeki iyileşme, mal ve hizmet ithalatındaki yavaşlama ile hizmet ihracatındaki artıştan kaynaklanacak.

'ASGARİ ÜCRET VE DİĞER ÜCRET ARTIŞLARI BEKLENTİLERİN ÜZERİNDE GELEBİLİR'

16- Enflasyon ve işsizliğin yarattığı tahribatı hafifletmek için tercih edilebilecek politikalar kamu harcamaları ve borçlanmasının artırılması ile sonuçlanabilir. Kamunun açıklayacağı asgari ücret ve diğer ücret artışları beklentilerin üzerinde gelebilir. Çok sayıda olası sonuç içinde olumsuzların olumlulara ağır bastığı görünüyor."

Yazının tamamını okumak için tıklayın