2002'den sonra yerli girişimciler 'yurtdışı' dedi! 48 milyar dolar Türkiye'den nasıl çıktı?

Türkiye’de yerleşik yatırımcıların yurtdışındaki doğrudan yatırımları, ekonomik kriz nedeniyle son iki yıldır azalsa da özellikle 2005’ten bu yana çok hızlandı.

Cumhuriyet Gazetesi'nden Serhat Aligil'in haberine göre; Hem uluslararası sisteme ve pazarlara entegre olma isteği hem ekonomik ve politik riskleri dağıtma arayışı bu hızlanmada belirleyici oldu. Merkez Bankası’nın açıkladığı verilerin detayları şöyle:

AZERBAYCAN’A İLGİ

- 2002 yılından Mayıs 2020’ye kadar geçen sürede Türkiye’de yerleşik yatırımcıların yurtdışındaki doğrudan yatırımları 48 milyar 148 milyon dolara ulaştı.

En çok yatırımın yapıldığı yıl ise 5 milyar 242 milyon dolarla 2015. En az çıkış 251 milyon dolarla 2002’de görüldü.

- Türklerin yurtdışında 132 ülkede doğrudan yatırımları bulunuyor. Bunların ülke dağılımı incelendiğinde, en büyük payı Hollanda’nın aldığı görülüyor. 2002’den bu yana Hollanda’daki yatırımlar 14 milyar 7 milyon dolara ulaştı. 2012 yılından itibaren yatırımların hızlandığı Hollanda’nın toplam yatırımlardaki payı da yüzde 29.09 oldu.

- En çok yatırım yapılan ikinci ülke yüzde 13.86 pay ve 6 milyar 671 milyon dolarla Azerbaycan, üçüncü ülke yüzde 13.42 pay ve 6 milyar 460 milyon dolarla ABD.

- Bu üç ülkeyi yüzde 6.26 payla İngiltere, yüzde 5.92 payla Almanya, yüzde 2.73 payla Malta, yüzde 2.62 payla Lüksemburg, yüzde 2.24 payla İsviçre, yüzde 2.13 payla Rusya ve yüzde 1.54 payla İrlanda izliyor.

- Komşulara yapılan yatırımlarda ise ilk sırada 442 milyon dolarla Irak var. Bu ülkeyi 421 milyon dolarla Romanya, 240 milyon dolarla Gürcistan, 191 milyon dolarla Bulgaristan, 165 milyon dolarla İran, 137 milyon dolarla Yunanistan ve 17 milyon dolarla Suriye izliyor.

- Türk girişimcilerin sektörel ilgisine bakıldığında ise ilk sırada özellikle 2013’ten sonra hızlanan madencilik ve taşocakçılığı yatırımları öne çıkıyor.

GIDA ÖNE ÇIKTI

- Bu sektöre yapılan yatırımlar 13 milyar 13 milyon dolar olurken toplamdan aldığı pay da yüzde 27.03’e çıktı. Bu sektörü 11 milyar 910 milyon dolar ve yüzde 24.74 payla imalat izlerken bu kapsamda gıda sektörüne 4 milyar 639 milyon dolar, tekstile 1 milyar 659 milyon dolar yatırım yapıldı.

- Ana sektörler açısından finans ve sigorta faaliyetleri 8 milyar 871 dolarlık yatırım ve yüzde 18.42 payla üçüncü sırada yer alıyor. Bunun içinde yer alan holding şirketlerinin faaliyetlerine 5 milyar 119 milyon dolar, bankacılığa 2 milyar 956 milyon dolar yatırım yapıldı.

- Bunların yanı sıra yurtdışında gayrimenkul faaliyetlerine 3 milyar 247 milyon dolar, inşaata 2 milyar 368 milyon dolar, bilgi ve iletişime 2 milyar 209 milyon dolar yatırım yapıldı

5 AYLIK DÜŞÜŞ YÜZDE 48.5

Açıklanan verilere göre bu yılın ilk 5 ayında Türkiye’de yerleşik yatırımcıların yurtdışındaki doğrudan yatırımları 2019’un aynı dönemine kıyasla yüzde 48.5 azalarak 802 milyon dolar oldu. Yine ilk 5 ayda en çok yatırım yapılan sektör de 193 milyon dolarla madencilik ve taşocakçılığında gerçekleşti. En çok yatırım yapılan ülke de 245 milyon dolarla Hollanda.