90 saatlik zirveden ‘anlaşma’ çıktı

Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin lideri, iki gün planlanan ancak geçen cumadan beri süren müzakerelerde yeni tip koronavirün (Covid-19) ekonomik sonuçlarıyla mücadele için hazırlanan 750 milyar Avro’luk kurtarma programı ve 1 trilyon Avro’nun üzerinde yedi yıllık bütçe konusunda anlaşmaya vardı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel, çetin pazarlıklara sahne olan 90 saatlik zirvede dün sabah saatlerinde varılan anlaşmayı tek kelimelik Twitter mesajıyla duyurdu, “Anlaşma!” dedi.

AP GÖRÜŞECEK

Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’de gerçekleştirilen AB Liderler Zirvesi bitiminde basın toplantısı düzenledi. Dört gün süren müzakerelerin zorlu geçtiğini belirten Michel, “Burada paradan daha fazlasını müzakere ettik. Anlaşma, Avrupa’yı geleceğe taşıyacak önemli anlardan bir tanesi” ifadelerini kullandı.

“Avrupa tarihinde ilk defa bütçenin net biçimde iklim hedeflerine bağlandığını, hukukun üstünlüğünün belirleyici bir kriter olduğunuu ve öz kaynaklar konusunda adımlar atıldığını” söyledi. Von der Leyen ise bu aşamadan sonra kurtarma paketi ve bütçe konusunda Avrupa Parlamentosu (AP) ile görüşmelere başlayacaklarını kaydetti.

Almanya Başbakanı Angela Merkel ise varılan uzlaşmayı “önemli bir sinyal” olarak nitelendirdi. Avrupa’nın zorlu müzakerelerin ardından da birlikte hareket edebileceğini göstermesinin kendisinde büyük rahatlama yarattığını belirten Merkel, “Avrupa, alışılmadık durumlara karşı alışılmadık yanıtlar verebileceğini göstermiştir. Ancak AP’de çok zorlu tartışmalar yaşanacağı açıktır” diye konuştu.

Uzlaşılan pakete göre, AB Komisyonu sermaye piyasalarından borçlanma yetkisi alacak. Bu yetki ve AB bütçesi garantisinde Komisyon kurtarma programına toplam 750 milyar Avro kaynak sağlayacak. Bunun 390 milyar Avro’su hibe, 360 milyar Avro’su kredi olacak.

DERİN AYRILIKLAR

Zirve her biri veto hakkına sahip 27 ülke arasındaki derin görüş ayrılıklarını da açığa vurdu. “Tutumlu Dörtlüler” olarak bilinen İsveç, Danimarka, Avusturya ve Hollanda’ya ek olarak Finlandiya, bu paranın siyasiler tarafından doğru kullanılmayacağı endişesiyle hibe miktarına karşı çıkmıştı. Hollanda ve Avusturya’nın başını çektiği bir grup ülkenin baskısıyla geri ödenmeyecek miktar başlangıçta müzakere edilen 500 milyardan 390 milyar Avro’ya indirilmişti.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bir aşamada masaya yumruğunu vurarak “Tutumlu Dörtlüleri” Avrupa projesini tehlikeye atmakla suçladığı öne sürülürken diğer bir anlaşmazlık konusu ise yardım alacak ülkelerin hukukun üstünlüğü ilkesine saygı göstermesi şartının getirilmek istenmesi oldu.