AKP'nin işsizlik oyunu: Amaç reel ücreti düşük tutmak!

İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapılan harcama 10 milyar 555 milyon lira artışla 25 milyar 69 milyon liraya ulaştı. 2018 Aralık'ta, işsizlere 1 milyon 11 bin kişi daha eklenerek toplam işsiz sayısı 4 milyon 302 bin kişi oldu. İstihdam uzmanı Sinan Ok, "Harcanan fona karşı artan bir istihdam değil artan bir işsizlik var” dedi.

Türkiye İş Kurumu’nun 2018 Yılı Faaliyet Raporu’na göre İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 2017 yılında 14 milyar 513 milyon 483 bin 540 lira, 2018 yılında ise 10 milyar 555 milyon 662 bin 791 liralık artışla 25 milyar 69 milyon 146 bin 332 lira harcandı. Gazete Duvar'dan Tamer Arda Erşin'in haberine göre harcama kaleminden dikkat çeken ise kâr amacı gütmeyen kuruluşlar yani dernek, birlik, kurum, sandık ve benzerlerine 17 milyar 266 milyon 62 bin 744 lira verilmesi oldu.

‘1 MİLYON KİŞİYİ YERLEŞTİRECEKLERDİ’

Verileri değerlendiren istihdam uzmanı Sinan Ok, şunları söyledi, “Sorun şu, bu yıl istihdam seferberliği adı altında 1 milyon kişiyi işe yerleştireceklerdi. Fondan 25 milyar harcadılar ama ortada bir istihdam olmadığı gibi sigortalı sayısında da da yüzbinlerce azalış var. Mevcut 3.3 milyon işsize 1 milyon 11 bin kişi daha eklendi. Yani harcanan fona karşın artan bir istihdam değil azalan bir istihdam ve artan bir işsizlik var.”

Türkiye İş Kurumu’nun 2018 Yılı Faaliyet Raporu’na göre fondan hane halkına yapılan transferler 5 milyar 920 milyon 361 bin 153 lira oldu. Fondan 2018 yılında vergi, resim, harçlar ve benzeri giderler için yapılan ödeme 1 milyar 720 milyon 621 bin 537 lira. Ayrıca görevlendirme giderleri için 1 milyar 720 milyon 659 bin 964 lira ödendi.

İşverenlerin konkordato ilan etmesi, aciz vesikası alınması, iflasını ilan etmesi ya da iflasın ertelenmesi nedeniyle işçilerin ücretleri Ücret Garanti Fonu’ndan karşılanıyor. Rapora göre 2018 yılında Ücret Garanti Fonu’ndan 20 bin 865 kişiye toplam 81 milyon 27 bin lira verildi.

REEL ÜCRET ARTIŞINI ENGELLEMEK HEDEF

İstihdam uzmanı Sinan Ok’un yorumu şöyle: “Aslında AKP’nin hedefi de bu, işsizliği arttırarak reel ücret artışını engellemek. 2010 yılından bu yana AKP bu politikayı sermaye kesimi için başarılı bir şekilde uyguluyor. Bunu daha etkili yapmak için Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın emeği koruyan yaklaşımını tasfiye etti, kamudaki istihdamı ihraçlarla güvencesiz hale getirdi, özel istihdam büroları eliyle kiralık işçilik uygulamasını legal hale getirdi; en kötü koşullarda mülteci emeği kullanımını göz yumuyor ve kayıtdışı istihdamı destekliyor.”

1.6 MİLYON KİŞİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE BAŞVURDU

Rapora göre fondan yapılan bazı harcama kalemleri de şöyle:
* 2018 yılında işsizlik ödeneğine 1 milyon 635 bin 111 kişi başvurdu, 841 bin 847 kişi hak kazandı ve toplam 4 milyar 824 milyon 135 bin 690 lira ödeme yapıldı. Kısa çalışma ödeneği kapsamında
* 1393 kişiye 3 milyon 70 bin 784 lira verildi.
* Çalıştıkları kuruluşun özelleşmesi sonucu mağdur olan işçilere iş kaybı tazminatı alıyor. 2018 yılında bu tazminattan yararlanan 1296 kişiye toplam 14 milyon 280 bin 489 lira ödendi.
* Doğum sonrası analık hali izninin bitiminden itibaren kadın işçi ya da üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere ücretsiz izin veriliyor. Bu izni alanlar gerekli şartları yerine getirdiği takdirde yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanıyor. 2018 yılında 8 bin 365 kişiye 18 milyon 472 bin 44 lira yarım çalışma ödeneği verildi.