AKP'nin 'müsilaj' teklifi Meclis'te: Erdoğan'a yeni yetkiler yolda

AKP tarafından hazırlanan ve müsilaja ilişkin düzenlemeler de öngören “Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunuldu.

Yapı Denetimi, İmar, Kültür ve Tabiat Varlıkları kanunlarında da değişiklik öngören torba teklifle, Marmara Denizi’nin müsilajdan korunması için yerel yönetimlere yeni sorumluluklar da getiriliyor. Düzenleme ile; atık alım, ön arıtma, arıtma veya bertaraf tesislerini kurmayanlar ile kurup da çalıştırmayanlara bu yıl için uygulanan toplam 328 bin 819 TL’lik para cezası; İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında iki kat olarak uygulanacak. Teklif bu haliyle yasalaşırsa bu üç ildeki söz konusu para cezası 657 bin 638 TL olarak uygulanacak.

Teklifle barajlardaki suların kullanım şekilleri için de düzenleme getirildi. Buna göre, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilen baraj, gölet ve diğer depolama tesislerinin maksat oranlarının Cumhurbaşkanınca belirlenmesi, değiştirilmesi ve kaldırılabilmesinin önü açılıyor.

Teklifte Marmara Denizi’nde meydana gelen müsilaj ile mücadele kapsamında idari para cezası miktarlarında da artış yapılması öngörülüyor.

657 BİN TL PARA CEZASI

Düzenleme ile; atık alım, ön arıtma, arıtma veya bertaraf tesislerini kurmayanlar ile kurup da çalıştırmayanlara bu yıl için uygulanan toplam 328 bin 819 TL’lik para cezası; Boğazlar ve Susurluk havzası dahil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası'nda ve bu havzada yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında iki kat olarak uygulanacak. Teklif bu haliyle yasalaşırsa bu üç ildeki söz konusu para cezası 657 bin 638 TL olarak uygulanacak.

Ayrıca, 18 (dahil) grostona kadar olan tanker, gemi ve diğer deniz araçlarından kaynaklı evsel atık suların, deterjanlı su, köpük, egzoz gazı yıkama sistemi suları vb. yıkama sularının veya katı atıkların denize boşaltılması durumunda 5 bin TL; 18 ila 50 (dahil) groston arasında olanlara 10 bin Türk lirası, 50 ilâ 100 (dahil) groston arasında olanlara 20 bin Türk lirası, yüz ilâ yüz elli (dahil) groston arasında olanlara 30 bin Türk lirası idari para cezası verilecek.

Liman, tersane, gemi bakım-onarım, gemi söküm, yat limanı gibi kıyı tesisi yönetimlerinin; kendi yönetim sahaları içerisinde meydana gelen kirliliği yetkili mercilere bildirmemesi halinde kıyı tesis yönetimlerine 25 bin Türk lirası; deniz çöpleri, atıklar ve atık suların toplanması ve yönetimine ilişkin gerekli tedbirleri almaması halinde bu yönetimlere 25.000 Türk lirasından 100 bin Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak.

Taraf olunan uluslararası sözleşmelerde ve ilgili yönetmeliklerde belirlenen kükürt oranından daha fazla kükürt içeren akaryakıtı denizcilik yakıtı olarak kullanan gemi ve diğer deniz vasıtalarından bin grostona kadar olanlar için groston başına 200 lira, bin ila 5 bin groston arasında olanlara bu miktar ve ilave her groston başına 25 lira, 5 bin grostondan fazla olanlara ise bu miktarlara ilave her groston başına 5 lira idari para cezası verilecek.

Günlük 1 kilogram veya daha az tıbbi atık üreten sağlık kuruluşlarından oluşan tıbbi atıklarını öngörülen yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak biriktiren, sınıflandıran, depolayan, taşıyan, ambalajlayan ve bertaraf edenlere 10 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

ÜÇ İLE 6 AYLIK SÜRE TANINACAK

Kanun teklifi Marmara Denizi’nin müsilajdan korunması için yerel yönetimlere yeni sorumluluklar getirecek. Düzenlemeye göre; Boğazlar ve Susurluk Havzası dahil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası ve bu havzada yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında, ileri atık su arıtım tesisi, arıtma çamuru işleme ve bertaraf tesisi ile atık geri kazanım ve bertaraf tesislerinin kurulmaması sebebiyle çevre kirliliği riski oluşması veya halk sağlığının tehdit edilmesi halinde, bu tesisleri kurmayan mahalli idarelere söz konusu altyapı yatırımlarının iş termin planlarını Bakanlığa sunmaları için 6 ay süre verilecek.

Planların sunulmaması veya iş termin planlarında belirtilen sürelere uyulmaması durumunda, Bakanlık veya Bakanlığın yetkilendireceği ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlar bu tesisleri mahalli idareler adına resen yapabilecek ve bu tesisleri işlettirebilecek. Ortaya çıkan maliyet, mahalli idarelere aktarılan paylardan, ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı veya İller Bankası tarafından kesinti yapılarak tahsil edilecek.

İlgili tesisin yapım ve işletme maliyetleri tamamen karşılandıktan sonra söz konusu tesis, ilgili idaresine devredilecek.

TÜRKİYE ÇEVRE AJANSI’NIN İŞLETMELERİ ARTACAK

Teklifle; tabiat varlıkları, doğal sit alanları ile özel çevre koruma bölgelerinde yer alan, Bakanlık tarafından Türkiye Çevre Ajansı’na kullanma izni verilen veya kiralanan, Kıyı Kanunu kapsamındaki devletin hüküm ve tasarrufu altında yer alan alanları işletme ve işlettirmek ile mapa ve şamandıra sistemleri kurmak, işletmek, işlettirmek, deniz araçlarına atık alım hizmetlerini vermek ve bu hizmetlerin verilmesini sağlamanın da önü açılıyor. Buna göre; Ajans, ihtiyaç hâlinde bu faaliyetleri özel hukuk tüzel kişiliğini haiz şirketler kurarak veya devralarak gerçekleştirebilecek.

KOOPERATİFLERE DÜZENLEME

Kooperatifler Kanunu’nda da değişiklik öngören teklifle, tapu alındıktan yıllar sonra ortaya çıkan kira, ek ödeme, ek kesin maliyet, çıkma payı, kesin maliyet bedelinin yüzde 10'u, tasfiye masrafları gibi hususlarla yeniden borçlandırmalara ilişkin düzenleme yapıldı. Buna göre; tapusunu devralan ortak için, sonraki dönemlerde kooperatif tarafından çıkarılan borçlandırmalar hükümsüz olacak. Düzenlemeyle belirtilen mağduriyetlere son verilmesi amacıyla, kooperatif veya müteahhitler tarafından ortaklar aleyhine açılmış ve halen devam eden davalar nedeniyle verilen mahkeme kararlarına dayanılarak başlatılan icra takiplerinin, haciz, satış ve tahliye uygulamalarının durdurularak ve konulmuş hacizler kaldırılacak.

(ANKA-AA)