Avrasya Tüneli'ne beş yılda yapılan zam: Yüzde 206,66!

ANKA'dan Bora Erdin imzalı habere göre, Avrasya Tüneli geçişine beş yılda gelen toplam zam yüzde 206,66 oldu. Otomobiller için 4 dolar KDV olarak başlanan ücretlendirme, projedeki maliyetlerin artması, ABD enflasyonu ve dolar kurundaki yükseliş ile otomobiller için 46, minibüsler 69 liraya yükseldi.

Açılışı 20 Aralık 2016'da yapılan Avrasya Tüneli'nde otomobiller için olan geçiş ücreti başlangıçta 15 lira, minibüsler için ise 22,50 lira olarak belirlenmişti. 1 Şubat 2021 itibariyle tek yön geçişlerde otomobiller 46, minibüsler ise 69 lira ödeyecek. Son zamla birlikte Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine 5 yılda yüzde 206,66 zam yapılmış oldu.

ARTIŞ NASIL HESAPLANIYPOR?

2016’nın son ayında geçiş ücretleri otomobil için 4 dolar KDV, minibüsler için 6 dolar KDV karşılığı Türk Lirası olarak belirlenmişti. Bu hesaba göre güncel kur olan 7,30 ve yüzde 8 KDV üzerinden otomobiller için geçiş ücreti 31,53 TL, minibüsler için 47,30 TL olması gerekiyordu.

Buna göre otomobiller ve minibüsler 2016’da belirtilen dolar ve KDV ile hesaplanan ücrete göre yüzde 45,90 daha pahalıya geçmeye başladı. Arada oluşan fark tünelin geçiş ücretleri hesaplamasında kullanılan yönetmeden kaynaklanıyor.

Proje hayata geçtiğinde dolar olarak öngörülen tutar, projede gündeme gelen bazı ek maliyetler nedeniyle 4,5 dolara yükseltildi.

Ayrıca geçiş ücreti hesaplanmasında ABD enflasyon artışı da ek maliyet getiriyor. ABD enflasyonu hesaplamaya dahi edilirken belli bir dönemdeki birikimli artış yani (Son 9-10 yıl alınıyor) yüzde 23 dolayında seyrediyor. Hal böyle olunca açıldığı gün otomobiller için 15 TL olan geçiş ücreti yüzde 206'nın üzerinde artarak 46 liraya ulaşıyor.

ARAÇ GEÇİŞ GARANTİSİ HER YIL YÜZDE 5 ARTIYOR

Avrasya Tüneli Sözleşmesi'ne göre, işletmeci şirket ATAŞ AŞ’ye her yıl binde 5 artırmak kaydıyla başlangıç yılı olarak yıllık 25 milyon 125 bin adet araç geçiş garantisi verildi. Tünelin hizmete girdiği Aralık 2016 ‘dan itibaren, devletten 3 yıl için (2017, 2018 ve 2019) şirkete 479 milyon lira araç geçiş garantisi karşılığı ödeme yapıldı. Toplam 1.2 milyar dolara mal olan Avrasya Tüneli, 20 yıl süreyle daha Türk-Güney Kore ortaklı ATAŞ şirketince işletilecek.

Toplam 14.6 kilometre olan tünelin 5.4 kilometrelik bölümü deniz tabanına inşa edildi. Tünelin en derin bölümü deniz seviyesinden 106 metre aşağıda bulunuyor. Avrasya Tüneli’nde 2018 yılında geçiş yapan araç sayısı 17 bin 556 iken, 2019 yılında yapılan zam sonrası 17 milyon 271 bin araç geçişi sağlandı. Zam sonrası geçiş miktarı yüzde 1.62 azaldı. 2020 yılında pandemi sebebiyle bu sayı 12.8 milyon araç sayısına indi.