Avrupalı gelmiyor, Ortadoğulu akın ediyor

AKP’li yıllarda Türkiye’nin sosyolojik yapısında köklü değişimler yaşandı. Tarihsel olarak yüzü batıya dönük olan Türkiye’de özellikle 2010 sonrası eksen kayması tartışmaları yaşanırken, toplumsal hayatta din çok daha baskın hale geldi. Bu durum Türkiye’ye gelen turistlerin coğrafyalarını da değiştiriyor.

AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında Türkiye’yi ziyaret eden turistlerin yüzde 73,3’ü
Avrupalı iken, bu oran 2018 yılında yüzde 44,5’e düştü. Bu yılın ilk 5 ayında ise Avrupalı turistlerin toplam turiste oranı yüzde 43,2 olarak gerçekleşti.

Birgün'den Ozan Gündoğdu'nun haberine göre, Türkiye’ye dönük turist ilgisindeki değişimi

1992: 100 TURISTİN 71’İ AVRUPALI

Türkiye’nin turizm potansiyeli özellikle 1980’li yıllarla beraber kullanılmaya başlandı. Bu yıllar içinde özellikle Akdeniz ve ardından Ege sahillerine dönük turizm teşvikleri bu bölgelerde tesisleşme oranını da arttırdı. Bu sebeple her geçen yıl turist sayısı da artış gösterdi.

1992 yılında Türkiye’ye toplam 6,5 milyon turist geldi ve gelen turistlerin 4,7 milyonu Avrupalıydı. Buna karşılık 1992 yılında Asya ve Afrikalı turistler toplam turistlerin sadece yüzde 8’ini oluşturuyordu.

2002: 100 TURİSTİN 73’Ü AVRUPALI

90’lı yıllar boyunca gerek döviz kurlarının yükselmesi gerekse turizmde tesisleşme oranının artmasıyla Türkiye’yi ziyaret eden turist sayısı arttı. 92 yılında 6,5 milyon
turistin ziyaret ettiği Türkiye’yi 10 yıl sonra 2002’de 12,9 milyon turist ziyaret etmeye başladı. Böylece turist sayısı 10 yılda ikiye katlanmış oldu. Ancak bu 10 yıl içinde Avrupalı turistlerin Türkiye’ye ilgisi azalmak bir yana arttı.

2002’de 12,9 milyon turistin 9,4 milyonu Avrupalıydı. Avrupalı turistler içinde başı hep Almanya çekti. Almanya’yı sırasıyla İngiltere, Bulgaristan ve Fransa takip etti. Buna karşılık 90’lı yıllardan günümüze dek Rus turistlerin sayısı da gittikçe arttı.

2012: 100 TURİSTİN 58’İ AVRUPALI

2002’den 2012’ye dek Türkiye’ye gelen turist sayısı özellikle turizme verilen teşvikler ve tesisleşme ile beraber yüzde 158 artış gösterdi. Böylece turist sayısı 10 yılda 12,9 milyondan 31,3 milyona çıkmış oldu. Buna karşılık bu artışta artık Avrupalı ilgisi azalmaya başladı. Geçmişte turistlerin yüzde 70’inden fazlasını Avrupalı turistler oluştururken, AKP’li yıllarda Avrupalı turist ilgisinin yerini özellikle Arap coğrafyası, Asya ve Afrika ülkeleri aldı.

2012 yılında Türkiye’yi ziyaret eden turistlerin yüzde 58’i Avrupalı olurken, 2012’de ilk kez Arap ülkelerinden Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı 1 milyonun üzerine geçti. (Arap ülkeleri kapsamı: B.A.E., Bahreyn, Katar, Kuveyt, Irak, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan).

2002 yılında bu ülkelerden gelen turist sayısı sadece 120 bindi ve toplam turistler içinde binde 9’luk bir büyüklüğü oluşturuyordu. Buna karşılık 2012’ye gelindiğinde Arap ülkelerinden Türkiye’ye gelen turistler toplam turistlerin yüzde 3,4’ünü oluşturdu.

2018: 100 TURİSTİN 44’Ü AVRUPALI

2012’den sonra özellikle döviz kurunun değerlenmesi yabancı turistin Türkiye’ye dönük ilgisini de artırdı. 2012’de 31 milyon turisti ağırlayan Türkiye, 2018’de 39 milyon turisti ağırladı. Ancak Avrupalı turist sayısı 18,2 milyondan 17,3 milyona geriledi. Böylece toplam turist sayısı artmasına rağmen tarihte ilk defa Avrupalı turist sayı olarak da azaldı.

Peki artan turistler hangi coğrafyadan geldiler? Bu dönemde özellikle Arap coğrafyasından gelen turistler çarpıcı biçimde arttı. 2012’den bu yana Avrupalı turist azalırken Arap ülkelerinden gelen turist 1 milyondan 3 milyona yükseldi. Arap coğrafyasının da içinde bulunduğu Asya ülkelerinden gelen turistler ise 3,7 milyondan 7,6 milyona çıktı. Diğer yandan özellikle 2016 ve 2017’deki Avrupalı turist sayısındaki azalma 5 milyonu aştı.