AYM'nin kararı sonrası Şahin Alpay hakkında flaş gelişme

AYM, verdiği ilk kararının uygulanmaması nedeniyle Alpay’ın ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’nın ihlal edildiğine oybirliği ile karar verdi. Karar jet hızıyla AYM’nin internet sitesinden yayınlandı. Alpay İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nce, yaklaşık 20 ay sonra ev hapsi kararıyla ve oy birliğiyle tahliye edildi.

AYM, Şahin Alpay davasında gerekçeli kararını açıkladı

ALPAY’IN TAHLİYESİ GEREKİYOR

AYM kararları Anayasaya göre bağlayıcı ve bu karar ışığında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Alpay’ı tahliye etmesi gerekiyor. Bu karar bu yönüyle bir ilk olma özelliği taşıyor. AYM, Alpay’a 20 bin lira tazminat ödenmesine de hükmetti. AYM, 11 Ocak’ta verdiği ilk hak ihlali kararının uygulanmaması nedeniyle Alpay’ın ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’ ile ‘hak arama hürriyeti’nin ihlal edildiğine hükmetti. AYM kararında, Alpay’ın tahliye edilerek ihlalin ortadan kaldırılması için açık hüküm konuldu. İlk ihlal kararından farklı olarak bu kez gerekçeli kararın hüküm bölümünde tahliye istenirken, şöyle denildi: “Kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine.”

MAHKEMELERE ELEŞTİRİ

AYM gerekçeli kararında ilk ihlal kararına direnen iki mahkemeye ise “Göreviniz ihlal ve sonuçları ortadan kaldırmak” eleştirisi yaptı. AYM, “Anayasa’nın 153. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesinin başvurucu hakkında verdiği ihlal kararının yargı organları dâhil herkes yönünden nihai ve bağlayıcı olduğu açıktır. Buna göre derece mahkemelerinin görevi, Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkilerinin kapsamını değerlendirmek değil, Mahkemece tespit edilen ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırmaktır” dedi. Tahliyeye ilişkin bölümde işe şu değerlendirme yapıldı:

İŞTE TAHLİYE GEREKÇESİ

“Başvurucu, tutukluluk halinin sonlandırılması ve 100 bin TL manevi tazminata hükmedilmesi talebinde bulunmuştur. Başvurucunun tutukluluk durumu halen devam etmektedir. İncelenen başvuruda tespit edilen ihlalin niteliği dikkate alındığında bu ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için başvurucunun tutukluluk durumunun sona erdirilmesi dışında bir imkan kalmadığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle başvurucunun tutukluluk durumunun sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için kararın Mahkemesine gönderilmesi gerekir.

Başvurucunun kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik müdahale nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucuya net 20.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.”

EV HAPSİYLE TAHLİYE

Anayasa Mahkemesi’nin ikinci kez ‘hak ihlali kararı’ vermesi nedeniyle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nce, yaklaşık 20 ay sonra ev hapsi kararıyla ve oy birliğiyle tahliye edildi.

İŞTE KARARIN HÜKÜM BÖLÜMÜ

AYM'nin, Alpay’a ilişkin ikinci kez verdiği hüküm:

- Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
- Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
- Kararın bir örneğinin başvurucunun tutukluluk halinin sona erdirilmesi suretiyle ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine (E.2017/112) GÖNDERİLMESİNE,
- Başvurucuya net 20.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
- 294,70 TL harç ve 1.980 TL vekalet ücretinden oluşan 2.274,70 TL yargılama giderinin BAŞVURUCUYA ÖDENMESİNE,
- Ödemenin kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması halinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
- Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 15/3/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.