Bilim insanları yanıtladı: Mutasyona uğrayan virüs Türkiye’de var mı, yok mu?

Eylül ayında İngiltere'de mutasyona uğrayan virüs, aralık ayında binlerce vakaya bulaştı. Mutasyona uğrayan virüsün bulaş hızı yüzde yetmiş daha fazla. Hal böyle olunca birçok ülke İngiltere ile seyahat kısıtlamasına gitti.

20 Aralık gecesi İngiltere, Hollanda, Danimarka ve Güney Afrika'dan ülkemize uçuşlar da askıya alındı ve o an itibariyle havada olan 335 yolcuya PCR testi yapıldı ve yolcular izole edildi. Hatta Bakanlık tedbirleri genişleterek 14 Aralık’tan itibaren İngiltere'den gelen 4 bin 603 yolcuyu da izolasyona aldı.

Ancak bir soru var ki yanıtı henüz net olarak verilebilmiş değil: Eylül ayında ortaya çıktığı belirtilen mutant virüs Türkiye'de de görülmüş olabilir mi?

Farklı görüşler mevcut.

İlk olarak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya kulak verelim. RNA virüslerinde mutasyonun beklenen bir durum olduğunu belirten Koca, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Halk Sağlığı Genel Müdürlüğümüz salgının başından beri ülkemizde görülen tüm virüs suşlarında gen mutasyonunu düzenli olarak taramaktadır. Eylül ayından beri ülkemizde görülen suşların incelenmesi kısa sürede neticelenecektir.”

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Klinik Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Bülent Ertuğrul da şu ana kadar benzer bir mutasyonun Türkiye'de görülmediğine işaret ediyor.

Sözcü'de yer alan habere göre; Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, “Bununla ilgili Türkiye’deki merkezler de sürekli araştırma yapmaya devam ediyorlar. Elimizde zaten virüsün ilk genetik haritası var. Şu anda bizim ülkemizdeki hastalardan alınan numunelerden çalışılıp virüsler izole ediliyor ve onlar sürekli olarak ilk virüsle karşılaştırılıyor. Ama bu tür bir değişikliğe şu ana kadar rastlanmadı” diye konuştu ama şu ihtimali de göz ardı etmedi:

“Mutasyon virüs elbette Türkiye'de görülebilir. Bu bir RNA virüsü ve ne kadar çok kişiye bulaşıp ne kadar fazla çoğalırsa mutasyon geçirebilme olasılığı da o kadar yükseliyor. Şu andaki sorun İngiltere’deki virüsün ülkemize gelip gelmeyeceği.”

AŞILARI ETKİLEMİYOR

Virüsün mutasyona uğramasıyla birlikte aşıların etkinliğinin devam edip etmeyeceği gündeme geldi. DSÖ'nün COVID-19'a karşı mücadele ekibinin lideri Maria Van Kerkhove konuyla ilgili “İngiltere, yeni tip corona virüsünün daha fazla yayılan türünün aşıları etkilemediğini belirtti.” ifadelerini kullandı.

DSÖ Baş Bilimcisi Soumya Swaminathan ise yaptığı açıklamada, “Şimdiye kadar bir dizi değişiklik ve mutasyon görmemize rağmen, hiçbiri virüsün şu anda kullanılan ilaçlara veya geliştirilmekte olan aşılara duyarlılığı üzerinde önemli bir etki yapmadı ve umuyoruz ki bu durum böyle olmaya devam edecek” dedi.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esin Şenol ise virüsün her ülkede olabileceği görüşünde.

Mutant virüsün Eylül ayında izleme alınmaya başlandığının altını çizen Şenol, “İngiltere'de Aralık ayında yaygınlaştı. Mutant virüsler hep oluyor ve izleme alınıyor. Bu dikkatle izleme alınmış virüslerden bir tanesi. Toplumda yaygınlaştığı fark edilince ‘Bir adaptasyon avantajı mı sağladı?' diye düşünülüyor. Bu varyant her yerde olabilir, her ülke izlemini yapmalı. Virüsle ilgili izlem yapılmalı ve önlemlere mutlaka devam edilmeli” ifadelerini kullandı.

“TÜRKİYE'DE DE OLABİLİR, PANİK OLACAK BİR ŞEY YOK”

İngiltere ile seyahat yasağı getirilmesi ve İngiltere'den gelenlere gerekli kontrollerin yapılması virüsün Türkiye'ye gelmesini engeller mi? Görüşlerine başvurduğumuz tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Tanıl Kocagöz’a göre virüs Türkiye’ye daha önce ulaşmış olabilir. “

Aslında bu mutasyonlar o kadar çok oluyor ki Türkiye'de de bu tarz yani Spike proteininde mutasyonlar olmuş olabilir” diyen Kocagöz, çok önemli bir konuyu vurguluyor:

“Her örneğe dizi analizi yapılamıyor. İngiltere'nin güneyinde daha fazla vaka görüldüğü için oradaki suşlar (alttürler) incelendi ve böyle bir durum ortaya çıktı. Ancak Türkiye'ye ulaşmış olabilir ya da Türkiye'de de aynı mutasyon gerçekleşmiş olabilir. Burada çok panik olacak bir şey yok. Çünkü virüsün öldürücülüğünde bir artış yok. Daha ciddi bir hastalığa neden olmamış. Burada biz evrimsel olarak böyle bir şey bekliyoruz zaten. Çünkü daha kolay bulaşıp, daha az öldürücü olan virüslerin yayılma ihtimali çok daha fazla.”

“VİRÜS 250 KEZ MUTASYONA UĞRADI TÜRKİYE'DE DE GÖRÜLDÜ”

Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya'ya konuşan Bilim Kurulu Üyesi ve Halk Sağlı Uzmanı Prof. Dr. Levent Akın, virüsün yayılmasının çok fazla vakit almadığını söyledi ve sözlerini şu şekilde noktaladı:

'Güney Amerika'nın en güney ucunda bir bölgede görülen bir virüsün suşu (altkültürü), Rusya'nın Kuzey Doğusundaki en uç noktasına ulaşması fazla vakit almıyor. Bir kişi Kızamık virüsünü ortalama 12 kişiye bulaştırır. Burada bu oran 3-4 civarı. Önemli olan ne kadar korunduğumuz. Virüs aralık ayından bu yana tam 250 kez mutasyona uğradı. Bizde bir kez görüldü. Bu normaldir yaşamak için virüs devamlı bir değişime girmek ister.'