Bilim Kurulu yanıtladı: Koronavirüs salgınında 3 kritik soru

Çin’den dün gelen ek 3.5 milyon dozla birlikte, aşılama çalışmalarının hız kazanması bekleniyor. Aşının koronavirüsle mücadeleye etkisi, normal hayata geçişi hızlandırıp hızlandırmayacağı ve son günlerdeki vaka sayılarındaki artışın neden olduğu sorularını, Bilim Kurulu üyeleri Hürriyet'e yanıtladı.

GELEN AŞI RAHATLATIR MI?

Prof. Dr. Mustafa Hasöksüz:

Gelen 10 milyon doz, 5 milyon kişiye yapılacak. Daha önceki 3 milyon doz aşı ile birlikte toplam 6.5 milyon kişi aşılanmış olacak. Bu aşılama hastaneye yatış, yoğun bakım yatak sayılarında ve ölüm oranlarının azalmasında çok etkili olacak. Aşı olan, olmayan herkesin maske, mesafe ve hijyen kurallarına dikkat edip dolaşımdaki virüs sayısının azalmasına yardım etmeleri gerekiyor.

80 milyon vatandaşın içinde aşılanma oranı şu anda çok düşük. 50 milyon doz tamamlanınca 25 milyon kişi aşılanmış olacak. 2 milyon 457 bin 118 kişi hastalığı atlattı. Dolayısıyla yeni bir mutant çıkmazsa, aşılar olumlu yönde etkileyecektir. Şu anda İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya kaynaklı 3 mutant var. İngiltere kaynaklı olan çok hızlı bulaşma özelliğine sahip. Ancak aşılar bu mutasyona karşı yüzde yüz etkili. Diğer iki mutanta karşı etkinliği konusunda laboratuvar şartlarında yapılan çalışmalarda yüzde 90 üzerinde etkinlik söz konusu.

Son dönemde vaka sayılarının artışı, vatandaşın kurallara çok fazla riayet etmemesinden kaynaklanıyor. Uludağ otellerindeki görüntüler ortada. Onun yansımaları da olacak. Bugün itibarıyla diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi mutant virüsün vaka artışına neden olduğunu düşünmüyorum.

VAKALARDAKİ ARTIŞIN NEDENİ NE?

Prof. Dr. Levent Akın:

Mutant virüs Türkiye’de dolaşımda. Ancak vaka artışlarının nedeninin mutant virüs olduğu yönünde bir kanıt yok. Ama tabii ki yakından takip ediliyor. Vaka artışındaki en önemli neden kısıtlamalardan bunalan toplumun biraz daha kuralları aşması. Çünkü cumartesi, pazar günleri sokağa çıkma yasağı olduğu halde alışveriş bahanesiyle pek çok kişinin dışarı çıktığını görüyoruz.

Tabii ‘aşı geldi olay çözüldü’ gibi bir rahatlık da var. İngiltere’deki mutant virüsün yarattığı yayılma, tüm önlemlere rağmen devam ettiği için şubatın ikinci yarısında Türkiye’de etkili olup olamayacağının da değerlendirilmesi, kısıtlamaların azaltılması konusunda etkili olabilir.

KADEMELİ GEVŞEME OLUR MU?

Prof. Dr. Sema Kultufan Turan:

Bizim aslında planımız 50 milyon aşı. Ancak tabii peyderpey gelen aşılar sürecin devam etmesi anlamında bizi rahatlatacaktır. Halkın aşıya olan duyarlılığı ve beklentisi çok yüksek. Aşı kabulü çok iyi oldu. Oluşturulan aşılama sistemi de gayet iyi işliyor. O nedenle aşılama çok hızlı. Vaka artışının iki nedeni olabilir. Birincisi aşılama sürecinin başlamasıyla halkta rahatlama olabilir, ikincisi Avrupa’da yayılan salgın bize de yansıyor. Ülkemizde mutant virüs henüz çok tespit edilmiş değil. Şu anda kısıtlamalarda bir gevşeme olmayacağını tahmin ediyorum.