Bir reform çağrısı da RTÜK için

CHP’li RTÜK Üyesi İlhan Taşcı, AKP’nin demokrasi ve hukukun üstünlüğü ile ilgili reform söylemini gündeme getirdiği bu dönemde, ekran karartma kararlarıyla giderek sansür merkezi haline dönüşen RTÜK’te de reforma gidilmesi çağrısında bulundu.

Taşcı, Kurul Başkanı Ebubekir Şahin’e yönelik 10 maddelik reform çağrısında, ekran karartma cezasının kaldırılması, Üst Kurul gündemini RTÜK Başkanının tek başına belirleme keyfiyetine son verilmesi ve AB hedefi doğrultusunda RTÜK mevzuatının güncellenmesini önerdi.

Hükümetin toplumda reform beklentisi yarattığına işaret eden İlhan Taşcı, “Samimi olup olmadıklarını göreceğiz. RTÜK’te önce düşünsel ardından da yasal reformlar zorunludur” dedi.

“Öncelikle Ebubekir Şahin’in tutum, davranış ve ekranlara bakışında reforma gereksinim var” diyen İlhan Taşcı, RTÜK’ün siyasi etkiden arındırılmış, anayasada belirtildiği gibi özerk, tarafsız ve demokratikleşebilmesi için yapılması gerekenlere ilişkin önerilerini şöyle sıraladı:

- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun gündemini belirleme yetkisi 6112 Sayılı Yasa ile RTÜK Başkanına verilmiştir. Gündem, başkanının inisiyatif ve keyfiyetine terk edilmiştir. Başkanın istemediği hiçbir dosya Üst Kurul gündemine getirilmemektedir. Bu uygulamaya son verilerek, heyet halinde çalışan kurulda ortak akla başvurulmalıdır.

TALİMATLA RAPOR HAZIRLATILMAMALI

- Uzmanlarca talimatla raporlar hazırlanmaktadır. Bu uygulama acilen terk edilerek, uzmanların hiçbir etki altında kalmadan özgürce denetim raporu hazırlama koşulları sağlanmalıdır.

- Yayınlarla ilgili şikayetler, kimi zaman siyasi, kimi zaman belli yayıncıları koruma refleksiyle raflarda uyutulmaktadır. Yıllarca hiç gündeme dahi alınmayan şikâyetler bulunmaktadır. Her türlü şikâyet Üst Kurul gündemine getirilmeli ve kararı tek başına Başkan değil; Üst Kurul vermelidir.

- RTÜK Yasası’ndaki “Yayın Hizmeti İlkeleri” son derece geniş ve öznel ölçütler içermekte olup kişinin düşüncesine göre yorumlanmaya açıktır. Yayın ilkeleri açık, net ve kişilere, siyasal bakış açılarına göre değişmeyecek kadar nesnel olmalıdır.

EKRAN KARARTMA ÇAĞDIŞI

- Yayın ihlalinin belirli aşamalarında televizyonların ekranları karartılabilmektedir. Gelişmiş demokrasiye sahip ülkeler bu yaptırımı uygulamamaktadır. Çağdışı bu uygulamadan vazgeçilmelidir.

- Türkiye’nin ileri demokrasilerdeki çok sesli ve özgür yayıncılığı yakalayabilmesi için RTÜK, AB mevzuatındaki gelişmeleri gözlemleyerek, yasasını günün koşullarına uygun hale getirmelidir.

KAMU SPOTLARI AKP PROPAGANDASI

- Kamu spotları ve öncelikli (zorunlu) yayınlar tamamen siyasi iktidarın propaganda ve reklam çalışmasına dönüşmüştür. Yayıncılar da zor durumda bırakılmaktadır. “Öncelikli yayın” yükümlülüğü tamamen kaldırılmalıdır.

- Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı bünyesinde kızakta tutulan yetişmiş yaklaşık 100 personel müktesebatlarına uygun olarak ilgili dairelerde ivedilikle aktif olarak görevlendirilmelidirler.

Liyakate değil sadakate bakılıyor

- 6112 Sayılı Yasayla Başkan Yardımcıları, I. Hukuk Müşaviri ve daire başkanları Başkanın teklifi üzerine Kurul kararıyla, diğer personel ise Başkan tarafından doğrudan atanmaktadır. Gerekçe gösterilmeden başka birimlere atanan personelin yanı sıra kurul dışından yapılan üst düzey atamalar da kurul iş barışını derinden sarsmaktadır. Liyakatin göz ardı edilip, sadakatin öncelendiği bu atamalar yasaya uydurulsa da hukuka, demokratik işleyişe ve hakkaniyete açıkça aykırıdır. Kurum içi yükselmeler, terfiler, liyakate göre yapılmalıdır.

- İdarî tedbir uygulanması sonucu yayını durdurulan programların yerine, kültür, sağlık, çevre, çocuk hakları gibi kamuya yararlı konularda programlar yayınlatılmaktadır. RTÜK tarafından yayıncılara gönderilen bu filmlerin kalitesi ve içeriği son derece yetersiz; yayın kuruluşları açısından da etkili olmadığı görüldüğünden kaldırılmalıdır. Yayın ihlali nedeniyle, eğitsel ve kültürel amaçlı filmlerin “ceza” olarak yayınlattırılması da toplumsal gelişim açısından tezatlık oluşturmaktadır.

REFORM SAMİMİYET İSTER

Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, son günlerde hükümetten gelen açıklamalarda toplumda reform beklentisi yaratıldığına işaret eden İlhan Taşcı, “Yargıda, ekonomide, sosyal alanda reform samimiyet ister. Her noktasında sorunlara bizzat tanıklık ettiğim RTÜK’e odaklandım ve önerilerimi sıraladım” diye konuştu.

Türkiye’deki yayıncılığın dünyayı yakalayabilmesi ve saygınlığının artabilmesi için RTÜK’te reformun zorunluluk olduğunu vurgulayan İlhan Taşcı, şu değerlendirmeyi yaptı:

“RTÜK Başkanına görevlerini, kuruldaki aksaklıkları ve yapılması gerekenleri kayda geçirmek için bu çağrı metnini kaleme aldım. Kuşkusuz bunun yasayla yapılacak bölümleri var, bir de yalnızca bakış açısından yapılacak değişiklikle gerçekleşecek olanlar var. Mesela, Ebubekir Şahin yayının içeriği yerine yayıncının öznesine bakmayı bıraktığında ciddi bir adım atılmış olacak. Aynı bakış açısı için izleme uzmanlarına da talimat verildiğinde RTÜK denetimleri daha adaletli olabilecek. Türkiye yayıncılığının gelişmiş demokrasilerdeki özgür ve özgün yayıncılık düzeyine erişebilmesi, Türkiye’nin uluslararası alanda, RTÜK’ün de toplumda saygınlığının artması için bu önerilerin yaşama geçirilmesi yaşamsal niteliktedir.”

Kaynak: OdaTV