Birkaç dakika solumak bile akciğerde hasar yaratıyor

Elektronik sigara kullanımı her geçen gün daha da popüler hale gelirken akciğerde yarattığı ölümcül hasarlar nedeniyle dünyanın gündeminden düşmüyor.

Son bir buçuk ayda ölüm vakalarının 7’den 33’e yükseldiğini belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Banu Musaffa Salepçi, 13 yaşında vaka bildirimi dahi olduğunu vurgulayarak “2018 Mart ve Eylül ayları arasında ortalama yaşı 24 olan sağlıklı, sigara kullanmayan 31 gönüllü ile bir çalışma yapılmış. Bu kişilere 2-3 dakika sadece elektronik sigarayı solutmuşlar. Arkasından da MR çekimleri yapılmış. MR’la damarlardaki hasarlara bakılmış. Çok ciddi akut (hızlı) etkileri olduğu gösterilmiş. Çünkü ısıtılmış tütün ürünü olması daha hızlı bir şekilde akciğerlere ve oradan da damarlara ulaşmasına yol açıyor. Serbest radikaller, oksidanlar ortaya çıkıyor. Bunlar direkt akciğer hücrelerinde de hasara yol açıp inflamasyon dediğimiz, farklı hücrelerin birikimi ile akciğerde oksijenin kana geçişinin bozulmasına, bu şekilde de solunum yetmezliğine sebep oluyor. Sonuçta akciğerdeki gaz alışverişinin bozulması ile dokulara da yeterindce oksijen ulaşamıyor ve hasta solunum yetmezliği ile kaybediliyor.

VAKALARIN ÇOĞU ERKEK, 13 YAŞINDA VAKA BİLE VAR

Türk Toraks Derneği Tütün Çalışma Grubu’nda da yer alan Doç. Dr. Salepçi, elektronik sigaranın zararlarının çalışmalarla her geçen gün daha da fazla ortaya konduğunu anlatarak “Hiç sigarayı içmeyi düşünmeyen gençler bile elektronik sigaraya yönelmiş durumdalar. Çünkü ciddi reklam kampanyaları var bu konuda. Son aylarda bildirilen solunum yetmezlikli vakalar genellikle 20’li yaş civarında erkekler. Bildirilen vakaların yüzde 79’u erkek ve bunların yüzde 75’i de 35 yaş altı. 13 yaşında bildirilmiş vaka var, bu kadar üzücü ve yaygın ne yazık ki. Çocuklar bazen elektronik sigaraların likid kartuşları ortada bırakıldığında içebiliyorlar ve çocuklarda ciddi toksik etkileri görülebiliyor. Bunun dışında elektronik sigaralar cepte taşınırken patlamalar yanıklar ve bu nedenle ölümler bile bildirildi” diye konuştu.

ÖLÜM SAYISI BİR BUÇUK AYDA 7’DEN 33’E ÇIKTI

Son yıllarda elektronik sigaranın ülkemizde satışı yasak olmasına rağmen internet üzerinden kolaylıkla ulaşılabildiği için gençler arasında oldukça yaygınlaştığına işaret eden Doç. Dr. Salepçi, “Bugüne kadar duman çıkarmadığı için zarar vermediği iddia ediliyordu tütün endüstrisi tarafından. Ama yapılan araştırmalar gösterdi ki ısıtılmış dahi olsa, duman değil buhar bile çıkarmış olsa, içinde aromalar, sigarada bulunan pek çok kimyasal madde, ağır metaller, nitrozaminler, formaldehitler, propilen glikol ve gliserol gibi katkı maddeleri, kanserojenler mevcut. Amerika'da 31 Mart itibariyle bildirilen vakalar giderek arttı. 31 Ağustos'ta elektronik sigara kullanıcılarında görülen akut solunum yetmezliği, yoğun bakım ve ondan sonra da ölümle sonuçlanabilen bir akciğer hasarı olduğu tespit edildi. Vaka sayısı yaklaşık 500 civarındaydı. 7 ölüm vardı. Fakat 15 Ekim tarihli yeni veriler vaka sayısının bin 479’a; ölümlerin de 33’e ulaştığını gösteriyor. Geriye dönük bakıldığında bunun çok daha geçmişe dayandığı da görülecektir” dedi.

SEKTÖRÜN YENİ OYUNU: ISITILMIŞ TÜTÜN

Elektronik sigaraların aromalarla cazip hale getirildiğini de anlatan Doç. Dr. Salepçi, sözlerini şöyle noktaladı: “Fakat yüzlerce çalışma var. İlk elektronik sigaranın ortaya çıkışı Çin'de 2004 yılında, daha sonra tüm dünyaya yayılmış durumda. İçindeki aromalar dahil hepsinin verdiği zararlar ayrı ayrı tespit edildi. Şu anda FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından solunum yetmezliği nedeni ile başvuran hastaların kullandığı elektronik sigaraların içerikleri laboratuvarlarda inceleniyor. Bir kısmında sadece nikotin var, bir kısmında hem nikotin hem diğer pek çok katkı maddeleri var, bir kısmında nikotin ve diğer katkı maddelerinin yanı sıra cannabinoid dediğiniz kenevir var. Yani çok çeşitli elektronik sigaralar var. Sadece kenevir içerenler değil, diğerleri de solunum yetmezliğine sebep oluyor. Çok çeşitli, moleküler düzeyde yapılan çalışmalar var. Bir de henüz yayınlanmamış bir çalışma var devam eden. Bunda da şu anda tütün endüstrisinin son oyunu olarak ortaya konduğunu düşündüğümüz ısıtılmış tütünün etkileri inceleniyor. Bu da elektronik sigaradan daha zararsızmış gibi sunuluyor. Tütün yanmadığı, ısındığı için zarar vermediği düşünülüyor. Halbuki ısıtılmış tütün ürünü aslında normal sigara ile elektronik sigara arasında bir yerde yer alıyor. Sonuçta tütün, hiçbir ısıtma, hiçbir işlemden geçmese bile çiğnendiğinde dahi kanserojen bir madde. Yani hiçbir şekilde bir tütün ürününün zararsız olması mümkün değil. Bu son araştırmada üçünü karşılaştırmışlar. Gerek damarlar üzerine verdikleri hasarlar, gerekse akciğerlerde yaptıkları hasar, birbirine eş değer. Yani biliyoruz ki hiçbir tütün ürününün zararsız olması imkansız.”

DHA