Bronz sikkeler Parion’un tarihine ışık tutuyor

Çanakkale’nin Biga ilçesine bağlı Kemer köyünde 2700 yıllık geçmişe sahip Roma İmparatorluğu'nun liman kenti Parion'daki kazı çalışmaları sırasında, 466 bronz sikke bulundu.

Laboratuvarda konservasyon ve restorasyon çalışmaları süren sikkeler, antik kenti çevreleyen savunma duvarlarının uğradığı tahribatın tarihlenmesi noktasında kazı ekibine ışık tuttu.

Kazı Başkan Vekili Uzman Arkeolog Sadık Sulan, “Biz zaten kentte üçüncü yüzyılın son çeyreğinde Goth istilası olduğunu düşünüyorduk. Sikkelerin de burada bulunması bu savımızı desteklemesi açısından önemli" dedi.

Biga ilçesine bağlı Kemer köyü sınırlarında yer alan 2700 yıllık liman şehri Parion’da, 2005 yılında kurtarma kazısıyla başlayan çalışmalar, 2015 yılından itibaren 19 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vedat Keleş başkanlığındaki ekip ile sürdürülüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mart ayı başındaki kararıyla kazı çalışmalarının 12 aya çıkarıldığı antik kentler arasında yer alan Parion’da, çalışmalar geçtiğimiz nisan ayında start aldı.

Kazıların 12 aya çıkarılması nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a teşekkür eden Kazı Başkan Vekili olan Uzman Arkeolog Sadık Sulan, “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yapmış olduğu bir çalışma ile artık 20 antik kent kazısı 12 ay boyunca devam edecek. Parion’da şu anda buna adapte olma aşamasında. Bu hem bilimsel verilerin bilim dünyasına sunulması açısından hem de ülkemizin turizm destinasyonu açısından çok önemli” dedi.

Bir liman kenti olan Parion Antik Kenti’nin tarihsel süreciyle ilgili bilgiler veren Sulan, “Kent, antik kaynaklardan öğrendiğimiz kadarıyla M.Ö. 8’inci yüzyılın son çeyreğinde kolonize ediliyor. Burası bir Grek kolonizasyonu. Bu süreçte Parion önemli roller üstlenmiş. Peleponnesos savaşında, Alkibiades, 86 kadırgalık donanmasını limanda demirlemiş.

Bu da kentin stratejik konumu için önemli bir veri. Aynı kent Helenistik dönemde kült merkezi. Şu an ortaya çıkan yapıların çoğu Roma dönemine ait. Parion, Roma döneminde en zengin çağını yaşamış. Caesar, Augustus, Hadrianus dönemlerinde kolonizasyon limanları olarak, özellikle iskan ve imar anlamında kendini geliştirmiş. Kent ayrıca balıkçılık konusunda bölge için çok önemli. Antik kaynaklardan burada balıkçılık loncası olduğunu biliyoruz” diye konuştu.

'ÇALIŞMANIN AMACI KENTİN SAVUNMA SİSTEMİNİ ÇÖZMEK'

Bu yılki kazı çalışmalarının kentin kuzeyinde yer alan kuzey sur duvarlarından başlandığını belirten Sadık Sulan, şunları anlattı:

“Bu çalışmalar seviyeye inilerek yapılıyor ve buluntularla karşılaşıyoruz. Bunlar arasında hem seramik hem de heykeltıraşlık eser parçaları var. Kısa süre önce de pişmiş toprak kap içerinde 466 sikke bulduk. Bronz olan bu sikkelerin maalesef kondisyonu düşük.

Aynı zamanda nümizmat olan Kazı Başkanımız Prof. Dr. Vedat Keleş’in ön incelemesinin ardından M.S. 4’üncü yüzyıla, Valentinianus dönemine ait bir adet sikke olduğunu gördük. Bu sikkelerin laboratuvarda, konservatörler tarafından aktif ve pasif koruması yapılıyor.

Uzmanlar tarafından değerlendirilecek ve bilim dünyasına sunulacak. Bu sikkeler bizim için önemli. Biz kentte M.S. 3’üncü yüzyılın son çeyreğinde Goth (Kuzeyden gelen bir topluluk) istilası olduğunu düşünüyorduk. Bu sikkelerin burada bulunması, bu savımızı desteklemesi açısından önemli.

Ayrıca sur duvarının tarihlendirilmesi açısından da önemli. Hedefimiz, Parion antik kentinin hangi evrelerden geçtiğini anlamak. Önemli bir tahribat evresi var. M.S. 4’üncü ve 5’inci yüzyılda tahribat oluyor. Bunu çözmemiz bölge açısından önemli olacak. Parion, turizm destinasyonu için bölge ve ülke açısından önemli bir merkez olacak” dedi.

Sur duvarlarından antik kentin tahribata uğradığının görüldüğünü kaydeden Sulan, “Şu anda bizim çalıştığımız alan diğer bölgelere göre daha iyi koruna gelmiş. Bölgenin sürekli saldırılara maruz kalması Parion'nun savunma sistemini güçlendirmesine neden olmuş. Parion iyi korunan bir kent. Bu yüzden hem dış hem de iç sur yapılmış. Çalışmamızın bir amacı da kentin savunma sistemini çözmek” diye konuştu.