BTK-gate | Türkiye’deki tüm kullanıcıların internet hareketleri, kimlikleri ve kişisel verileriyle birlikte BTK’ya akıyor

Girdiğiniz internet siteleri, WhatsApp’ta kimlerle yazıştığınız ya da telefonlaştığınız, konum verileriniz ve daha fazlası, her saat başı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) gönderiliyor.

Medyascope'tan Doğu Eroğlu'nun haberine göre, 15 Aralık 2020 tarihli, 15 sayfadan oluşan belgelere göre BTK, internet servis sağlayıcılardan, tüm kullanıcıların internet trafiği kayıtlarının saat başı kendisine gönderilmesini istedi. BTK milyonlarca kullanıcının verilerinin hangi formatta kayıt altına alınacağı ve kendisine nasıl gönderileceğini, kurum yazısıyla birlikte gönderdiği teknik detay dokümanında internet servis sağlayıcılara ayrıntılarıyla anlattı.

İSS Trafik Log Deseni başlıklı yazıda, kullanıcı verilerinin anonim olarak değil, kullanıcının adı soyadıyla birlikte kuruma gönderilmesi isteniyor.

BTK’nın gözetimi, internet kullanıcılarının kimlikleriyle birlikte, hangi internet sitelerini ziyaret ettikleri ve hangi uygulamaları kullandıklarının kurum tarafından kaydedilmesini sağlıyor. Medyascope’un görüştüğü bilişim uzmanları, bu gözetim sayesinde elde edilecek verilerin karşılaştırılmasıyla, kullanıcıların WhatsApp, Telegram ya da Signal gibi uygulamalar üzerinden kimlerle yazıştığını ya da sesli-görüntülü görüşme yaptığının anlaşılacağını aktarıyor. Bu tip uygulamalardan yazışan ya da birbirini arayan kullanıcıların her ikisi de Türkiye’deki internet servis sağlayıcılardan hizmet alıyorsa, bu iki kişinin tespit edilebilmesi oldukça kolay.

Görüştüğümüz internet servis sağlayıcıları, mobil telefon operatörlerinden BTK’ya giden veriler arasında, kullanıcıların konum bilgilerinin de olduğunu ileri sürüyor. Ancak Medyascope bu iddiayı aynı zamanda mobil telefon hizmeti de sunan Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom’dan teyit edemedi.

Aralık 2020 tarihli belgede, kullanıcıların internet trafik verilerini BTK’ya yollamayan internet servis sağlayıcılara ceza kesileceği uyarısı da yer alıyor.

TÜM KULLANICILARIN İNTERNET TRAFİĞİNİ İSTEDİLER

BTK’nın Türkiye’deki tüm kullanıcılara ait internet trafiğini talep ettiği, İSS Trafik Log Deseni başlıklı ve gizli ibareli yazı, 15 Aralık 2020’de internet servis sağlayıcısı şirketlere gönderildi.

Belgede, “Kurumumuz adli amaçlı iletişimin tespit edilmesi, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınmasına yönelik işlemler kapsamında verilen görevleri süresinde, eksiksiz ve herhangi bir aksamaya sebebiyet vermeyecek şekilde yerine getirmekle yükümlüdür. . . İnternet ortamında gerçekleşen faaliyetlere ilişkin olarak adli ve önleyici kapsamda daha detaylı bilgilerin alınmasına ihtiyaç duyulmuştur” ifadeleri yer aldı.

BTK’dan internet servis sağlayıcılara gönderilen yazı, BTK Başkanı adına, Kurum Başkan Yrd. titrine sahip Fethi Azaklı imzası taşıyor.

Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nun karar organı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu. Yani BTK adına kararlar kurul tarafından alınıp yöneticilerce icra ediliyor. Ancak İSS Trafik Log Deseni başlıklı yazıda, herhangi bir kurul kararına atıfta bulunulmuyor. BTK’nın internet sitesinde, kurul kararlarının yer aldığı bölümde de, kurul tarafından alınmış benzer bir karara rastlanmıyor. Yani internet trafiğini gözetlemek için internet servis sağlayıcılara yollanan yazı, kurul tarafından alınmış herhangi bir karara dayanmıyor.

Gizli ibareli ve İSS Trafik Log Deseni başlıklı belgenin Aralık 2020’de, farklı tarihlerde yüzlerce internet servis sağlayıcısı şirkete gönderildiği tahmin ediliyor.

Medyascope’un görüştüğü ve BTK’nın iletişim sektöründeki düzenleyici ve denetleyici konumundan ötürü isimlerinin saklı kalması kaydıyla konuşan internet servis sağlayıcı firmaların yetkilileri, şirketlerden BTK’ya kullanıcı trafiği veri akışının 2021 itibarıyla başladığını ileri sürüyor.

Medyascope’un irtibat kurduğu Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone, yani Türkiye’de abone sayısı bakımından en büyük üç internet servis sağlayıcısı, BTK’ya gönderilen veriler hakkındaki sorularımıza herhangi bir cevap vermedi.

Trafik verileri anonim hâlde değil, kullanıcıların adıyla birlikte bildiriliyor

Mobil uygulamalar, Facebook gibi sosyal ağ platformları ya da Google gibi servisler, kullanıcılarından topladığı verileri ürün ve hizmetlerin pazarlanmasında sıkça kullanabiliyor. Ancak Türkiye’de ve dünyada yürürlükte olan kişisel verilerin korunması kanunları uyarınca, bu veriler veri sahiplerinin kimliklerinin belirlenmesini önleyecek şekilde maskeleniyor. Yani toplanan veriler ile gerçek kişiler arasındaki bağlar koparılıyor.

BTK’nın internet servis sağlayıcılardan her saat başı temin ettiği verilerde ise böyle bir uygulama yok. Yani veriler anonimleştirilmeden, gelen tüm trafik bilgisi kullanıcıların kimlikleriyle birlikte kayıt altına alınıyor.

İnternet servis sağlayıcılar tarafından BTK’ya iletilen log’larda, yani trafik kayıtlarında, her bir satır abonenin adıyla başlıyor.