Büyük risk: Hastanelerde kuduz aşısı yok

Görkem KINACI - Mahir DOĞAN / Evrensel Antalya’da uzun süredir kuduz aşısı sorunu yaşandığı ortaya çıktı. Yaşanan hayvan ısırmalarının ardından kuduz tehdidine karşı aşı vurulmak için hastanelere başvuran hastalar “Aşı yok” denilerek geri gönderiliyor. Görüştüğümüz uzmanlar ise "Böyle kritik bir konuda Bakanlık nasıl risk alır" diyor.

Geçtiğimiz hafta içi Sağlık Bilimler Üniversitesi (SBÜ) Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesine, kuduz aşısı için başvuran hastalar ‘aşı yok’ cevabıyla karşı karşıya kaldı. “Nereye gidebiliriz, hangi hastanede vardır?” diye soran hastalara gelen yanıt, yakıcı sorunu gözler önüne serdi: “Şu an Antalya’da hiçbir hastanede kuduz aşısı yok!”

Bu bilgiyi teyit etmek için gittiğimiz Antalya Atatürk Devlet Hastanesinde de ‘kuduz aşısı yok’ cevabıyla karşılaştık. Konuyla ilgili görüştüğümüz Atatürk Devlet Hastanesinden bir yetkili beyan verme yetkisinin olmadığını, ismini vermek istemediğini söyleyerek ‘aşı yokluğunu’ doğruladı ve şunları söyledi: “İlimizde hastanelere aşı dağıtımını İl Sağlık Müdürlüğü yapıyor. Ama şu an onlarda da yok.”

AŞI YOKLUĞU MECLİS GÜNDEMİNDE

Kuduz aşısı yokluğu Sağlık Bakanlığının ve diğer sağlık kurumlarının bütçesinin görüşüldüğü Meclis oturumuna da yansıdı. Görüşmeler sırasında söz alan CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, kuduz aşısıyla ilgili Sağlık Bakanına “Antalya'da kuduz aşısının bulunamamasının sebebi nedir?” diye sordu. Özer, Antalya'da bir süredir kuduz aşısı bulunamadığını, İl Sağlık Müdürlüğüne sorduklarında ise ‘hafta içerisinde aşının geleceği’ bilgisi verildiğini, meselenin hayati önemi göz önüne alındığında sorunun bir an çözülmesini isteyerek Sağlık Bakanına şu soruları yöneltti:

Antalya'da kuduz aşısının bulunamamasının sebebi nedir?
Bu süreçte kaç hasta aşılanmamıştır?
Başka şehirlerimizde de kuduz aşısı sıkıntısı var mıdır? Varsa sebebi nedir?
Son bir yılda ülke genelinde kaç kuduz vakası yaşanmıştır? Ölümle sonuçlanan olmuş mudur?

SAĞLIK BAKANI FAHRETTİN KOCA, KABUL ETMEDİ

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise kuduz aşısıyla ilgili herhangi bir sorun bulunmadığını iddia etti. Bakan Fahrettin Koca, yanıtında şunları söyledi: “Kuduz aşısıyla ilgili herhangi bir sorunumuz bulunmamaktadır, bugün pazar olmasına rağmen sabah 70 bin doz bütün ülkeye dağıtılmaya başlanmıştır.”

BAKAN: SORUN YOK, VATANDAŞ: AŞI YOK

SBÜ Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesine geçtiğimiz çarşamba günü, aşının vurulması gereken son doz için hastaneye giden bir vatandaş, “aşı yok” denilerek geri gönderildi. Bunun üzerine cuma günü yeniden hastaneye giden vatandaş, tekrar aynı yanıtla karşılaştığını belirtti. Bakan Koca’nın, ‘pazar olmasına rağmen aşıları dağıttık’ sözlerinin ardından görüşülen hastanelerde hâlâ kuduz aşısı olmadığı bilgisi verildi.

‘BAKANLIK BİR MERKEZ GÖSTERMELİYDİ, BÜYÜK İHMAL VAR’

Antalya Tabip Odası Başkanı Nursel Şahin, kendilerinin de durumu araştırdıklarını ve maalesef Antalya’da hiçbir sağlık kuruluşunda kuduz aşısının olmadığı bilgisine ulaştıklarını kaydetti. Aşının ithalatında bir sorun olmadığını öğrendiklerini belirten Şahin, “Ancak bu aşı diğer aşılardan farklı olarak Bakanlığın kontrolünde bir laboratuar işleminden geçirildikten sonra dağıtımı yapılıyor. Anladığımız kadarıyla bu işlemde bir gecikme yaşanmış” diye konuştu. Dağıtımın yarın yapılacağı duyumunu aldıklarını kaydeden Şahin, “Ancak bu bilgi de doğru olmayabilir, olayın kamuoyunda ciddiyetinin azaltılması için söylenmiş bir bilgi olabilir” dedi.

Nursel Şahin, kuduz vakasının ne zaman görüleceğinin belli olmayan bir vaka olduğunu, bu nedenle her ısırıktan şüphelenilmesi gerektiğini belirtti. Durumun ciddiyetini bir kez daha vurgulayan Şahin, “Bu sebeplerle aşının mutlaka ulaşılabilir bir yerde olması gerekir. Her hastanede olmak zorunda değil ama mutlaka Bakanlığın bir merkez göstermesi gerekirdi” diye konuştu.

Araştırmalarına göre kuduz aşısının pahalı bir aşı olmadığını öğrendiklerini söyleyen Şahin, “Yaşanan durum, ‘Para bulunamadı, ithal edilemedi, aksadı’ gibi şeyler değil, işin ciddiyetine varmayanların ihmali” dedi.

‘ÖLÜMCÜL RİSK VAR, BAKANLIK NASIL BÖYLE BİR RİSK ALIR?’

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Nilay Etiler de kuduz hastalığının zamanında müdahale edilmezse neredeyse yüzde yüz ölüm anlamına geldiğini belirterek, “Bakanlık nasıl böyle bir risk alır, inanmak istemiyorum” ifadelerini kullandı.

Kendilerinin de Antalya sınırları içerisinde hiç kuduz aşısı olmadığını öğrendiğini kaydeden Etiler, normalde kurumlarda aşı stoğu azaldığında il sağlık müdürlüğü üzerinden bakanlıktan aşı istendiğini Bakanlığın aşı olmadığını bilmiyor olamayacağını kaydetti.

Konunun TBMM’deki bütçe görüşmelerinde gündeme geldiğini hatırlattığımız Etiler, “Böylesine ölümcül bir konuda Bakanlığın görevi önlemleri derhal almakla birlikte halkı doğru biçimde aydınlatmaktır. Ancak anlaşılan inkar etmeyi seçiyorlar. Var olan sorunu reddederek, hastanelerden ulaştığımız bu bilgileri inkar ederek bir yere varılmaz” diye konuştu.

KUDUZ NEDİR?

Kuduz, merkezi sinir sistemini ağır şekilde etkileyen ve hayvandan insana geçen viral bir hastalıktır. Genellikle enfekte hayvan tarafından ısırılmalar sonucu bulaşır. Hastalık, insanlarda ilk önce halsizlik, ateş, iştahsızlık, bulantı, baş ve boğaz ağrısı gibi hastalığa özel olmayan belirtiler başlar. Isırık yeri ve çevresinde ağrı ve kaşıntı görülebilir. Yutak felci sebebiyle kuduzun karakteristik belirtisi olan sudan korkma görülür. Daha sonra hasta komaya girer ve ölüm meydana gelir.

Hastalığın kuluçka süresi sekiz günden iki yıla kadar değişebilir. Ortalama kırk gündür. Bu devrede kuduz aşısı veya anti serumu yapılırsa hastalık belirti vermeden önlenebilir. Aşının amacı vücutta çabuk ve yüksek seviyede antikor üretilip virüsün nötralize edilmesidir. Klinik belirtiler çıktıktan sonra aşıdan fayda beklenemez.