'Cari açık büyüyemediğimiz için azalıyor'

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, döviz kurlarının ve ekonomik durgunluğun normal sonucu olarak cari açığın daraldığını belirterek, “Dün üretemediğimiz malları bugün ürettik, dışarıdan almadık diye açık azalmıyor. Açık, ülkede ekonomi durduğu için, büyüyemediğimiz için azalıyor” dedi.

Erdoğdu, Merkez Bankası (MB) tarafından bugün açıklanan Şubat 2019 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, açığın geçen seneye göre 3.7 milyar dolar azaldığına işaret ederek şunları söyledi:

“İktidar ve ekonomi yönetimi bu durumu halka iyi bir şey gibi pazarlamaya çalışıyor. Oysa ekonomi durgunlaştığı, hatta küçüldüğü için azalıyor. İhracat birim değer endeksinin bir yıl önceye göre yüzde 6,3 azalmasına paralel olarak ilk iki aylık ihracat performansının sadece yüzde 3,2 oranında artması ve ithalatın da yüzde 23,2 oranında azalması ekonominin yerinde saymaya devam ettiğini gösteriyor. Otomotiv üretiminin azaldığına dair veriler ve sanayi üretim endeksi verileri ile birlikte düşünüldüğünde 2019’un ilk çeyreğinde de ekonomi küçülmeye devam edecek.”

Yıllık cari açık azalmaya devam etse de Aralık ayından itibaren aylık cari açıktaki artma eğiliminin devam ettiğine dikkat çeken Erdoğdu, “Şubat ayı cari açığı 129 milyon dolar artarak 718 milyon dolar oldu. Ocak-Şubat döneminde ihracat yüzde 4.7 arttı, ithalat ise yüzde 22.4 azaldı. Yani büyüyemediğimiz için cari açık azalıyor. Ekonomik faaliyet daralınca ithalat azalıyor, ithalat azalınca da dış finansman ihtiyacı azalıyor, bu da cari açık oranını düşürüyor” diye konuştu.

KAYIT DIŞI SERMAYE GİRİŞİ ARTIYOR

Erdoğdu, iki aylık dönem itibariyle bakıldığında yabancıların Türkiye’ye yönelik sermaye hareketlerinde yaklaşık 2,5 milyar dolarlık bir gerileme olduğunun görüldüğünün altını çizerek, Şubat ayında yabancıların 1,2 milyar dolarlık sıcak parasının çıktığını bildirdi. Haftalık hisse senedi ve Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alımına yönelik hareketlerin uzun vadeli görünümü etkilemediğini kaydeden Erdoğdu şöyle devam etti:

“Şubat ayında 718 milyon dolar cari açık verilmiş, buna karşılık 2,6 milyar dolar yabancı sermaye girişi ve 1,4 milyar dolar kayıt dışı para girişi gerçekleşmiş. Cari açığın finansmanına ek olarak 2,8 milyar dolarlık rezerv birikimi sağlanmış. Yıllıklandırılmış finans hesabına göre yabancı değil, kayıt dışı sermaye geliyor. Yabancı sermaye hareketlerinin büyüklüğü bir yıl öncesi ile kıyaslandığında yüzde 80 oranında azaldı. Buna karşılık kayıt dışı sermaye girişi artmaya devam etti. Aralık ayından itibaren kayıt dışı sermaye girişinin yıllık miktarı yabancı sermaye girişini aşmış durumda. Sıcak para hareketleri ise 2018 Eylül ayından itibaren çıkış yönünde. Dördüncü çeyreğe ait dolar ile hesaplanan GSYH büyüklüğü ile bu çeyrekteki sıcak para çıkışını oranladığımızda ekonominin milli gelirin yüzde 2’si oranında bir şok ile karşı karşıya kaldığı ortada. Kısacası Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın ‘en kötüsü geride kaldı’ söylemlerini ciddiye almak mümkün değil, en kötüsünü daha görmedik.”