CHP'den 'KÖİ projelerini TBMM araştırsın' önergesi

CHP tarafından 'Kamu-Özel İşbirliği Projeleri' (KÖİ) kapsamında yapılan köprü ve otoyollar ile şehir hastanelerinin bütçeye yükünün belirlenmesi, garantiler çerçevesinde yapılacak ödemelerin boyutunun ortaya çıkarılması için TBMM'de komisyon kurulması istendi.

CHP grup başkan vekilleri Engin Altay, Özgür Özel ile Engin Özkoç'un hazırladığı ve KÖİ projelerinin tüm yönleriyle incelenmesini öngören araştırma önergesi, TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

Önergede, Türkiye'nin, 2014- 2018 yıllarını kapsayan dönemde Avrupa'da en fazla KÖİ projesini uygulamaya koyan ülke konumunda olduğu belirtildi. Türkiye'de 67'si 1986- 2019 döneminde, yatırım değeri 64,9 milyar dolar olan 243 KÖİ projesinin uygulandığı belirtilen önergede, "Daha çok ulaştırma, sağlık ve enerji alanlarında başvurulan bu yöntem, önümüzdeki yıllarda farklı altyapı alanlarına ve daha küçük ölçekli projelere de yaygınlaştırılmak istenmektedir. Oysa başta bu modelin yaratıcısı olan İngiltere olmak üzere gelişmiş ülkeler, doğru olmadığını görerek KÖİ uygulamasından vazgeçmeye başlamışken, Türkiye'nin daha küçük ölçekli projelere kadar yaygınlaştırma hedefinin doğru olup olmadığının araştırılması gerekmektedir" denildi.

Projelerle ilgili kamuoyuna yanlış bilgi verildiği savunulan önergede, şunlar kaydedildi:

"Bu projeler için verilen dış borç üstlenimi, alım, kiralama ve benzeri garantiler, devlet açısından 'koşullu yükümlülük' oluşturmaktadır. Bu yükümlülükler de nihayetinde devlet bütçesinden karşılanmaktadır. Köprü ve otoyollar için verilen araç geçiş garantileri, hastaneler için ödenen kiralar ve benzeri yükümlülükler bütçe üzerinde giderek artan yükler oluşturmaktadır. Bu projelerin ekonomiye yönelik olumsuz etkisi, bütçeye olan yüküyle sınırlı düşünülmemelidir. Bu tür kırılganlıklar ve yaratılan risk algısı iç ve dış borçlanma faizlerini yükseltmekte, başta devlet olmak üzere tüm kesimlerin faiz yükünü artırmaktadır. Şeffaflık ve hesap verilebilirliğin kamu mali yönetiminin temelini oluşturduğu böyle bir çağda kamuoyuna konuyla ilgili olarak yeterince bilgi verilmemesi, bu konuyu TBMM'nin araştırması ihtiyacını doğurmaktadır. TBMM bütçe hakkının bir gereği olarak da konuyu araştırmak zorundadır."

DHA