CHP'den Sağlık Bakanı'na Öykü Arin sorusu

TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, CHP YDK Üyesi ve İzmir Milletvekili Mahir Polat, İzmir’de lösemi teşhisi konulan Öykü Arin ve diğer hastalar için başlatılan kampanya sonucunda verilen 150 binden fazla kan örneğinin doku eşleşmesi işlemlerini TBMM gündemine taşıdı.

CHP’li Polat, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi’nde Kasım 2018’de Juvenil Miyelomonositik Lösemi-MML teşhisi konulan 4 yaşındaki Öykü Arin ve daha birçok çocuğun, kamuoyunda “kan kanseri” olarak da bilinen lösemi hastalığı ile mücadele ettiğini anımsattı. Lösemi hastalığının tedavisinde tıp biliminin öngördüğü başlıca yöntemin kemik iliği/kök hücre nakli olduğunu hatırlatan Polat, şöyle devam etti:

“Bu tedavi yönteminin başarısı ise çok sayıda gönüllü vericiden alınacak kan örnekleri ile oluşturulacak bir veri havuzunda uygun doku eşleşmesinin sağlanmasını zorunlu kılmaktadır. Öykü Arin nezdinde Nisan ayı başında başlatılan toplumsal duyarlılık ve çaba sonucu, hem Öykü Arin, hem de diğer hastalarımız için umut olmak adına 150 binden fazla insanımız gönüllü olarak kan örneği vermiştir. Ancak aradan geçen sürede Sağlık Bakanlığı bünyesinde ve TÜRKKÖK sisteminde yalnızca 15-20 bin bağışçı nezdinde gerekli doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği, diğer bir ifade ile halen 130 bin civarında işlenmemiş kan örneğinin bulunduğu ifade edilmektedir. Öykü Arin’e 18 Nisan 2019’da annesi Eylem Şen YAZICI’dan % 50 uyumlu ilik nakli yapılmış, ancak bu iliğin tutmadığı açıklanmıştır. Öykü Arin için % 100 uyumlu ilik bulunmadığı takdirde babası Çağdaş YAZICI’dan % 50 uyumlu ilik nakli yapılacağı açıklanmıştır. Bu noktada, % 100 uyumlu iliğin bulunması hem Öykü Arin için hem de ilik bekleyen 4 bin çocuğumuz için önemlidir. Bu çerçevede, bağış yapılan kan örneklerinin doku tiplemesi çalışmasının hızla devam ettirilmesi ve eşleşmelerin bir an önce gerçekleştirilmesi hayati bir önem taşımaktadır.

“DOKU TİPLEMESİ NE ZAMAN BİTİRİLECEK?”

Son 7 ayda kaç kök hücre bağışının alındığının açıklanmasını isteyen Polat, “Önergenin yanıtlandığı tarihe kadar kaç kan örneğinin doku tiplemesi çalışması tamamlanmıştır? Geri kalan doku tiplemesi çalışmalarının ne zaman bitirilmesi öngörülmektedir?” diye sordu. Polat, ülkemizde doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği kaç doku tipleme laboratuvarı bulunduğunun açıklanmasını isteyerek, önergesinde şu sorulara yer verdi:

“-Türkiye’de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği doku tipleme laboratuvarının günlük, aylık ve yıllık işlem sayıları nelerdir? Bu sayıların kamu ve özel sektöre dağılımı nedir?

“BİRİMLER VE PERSONEL YETERLİ Mİ?”

-Bakanlığınız bu alanda mevcut olan birimlerin ve personelin yeterli olduğunu düşünmekte midir? İlgili birim ve personel sayısının artırılmasına yönelik bir hedefiniz var mıdır?

-Bir kan örneğinin doku tiplemesi çalışması için standart süre ne kadardır?

-Türkiye’de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği doku tipleme laboratuvarının işlem sayılarının Avrupa ülkelerinde yapılan işlemlere oranı nedir?

-OECD ülkeleri içerisinde genetik ve kök hücre konusunda Türkiye hangi noktada bulunmaktadır?”