Damadın fabrikası özel endüstri bölgesi ilan edildi

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın damadı olan Selçuk Bayraktar'ın da yöneticileri arasında olduğu Bayraktar ailesine ait Baykar Makina'nın Esenyurt ve Arnavutköy'de bulunan tesislerinin bulunduğu bölge, Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Endüstri Bölgesi olarak kabul edildi.

Bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanan kararda, "İstanbul İli Esenyurt ve Arnavutköy ilçelerinde bulunan ve ekli haritada sınırları gösterilen alanın Baykar Makina Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İstanbul Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilmesine, 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu'nun 4Ç maddesi gereğince karar verilmiştir" denildi.

Kararda atıf yapılan Özel Endüstri Bölgeleri Kanunu'nun 4Ç maddesinde, "Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan, arazi alanı yüz elli bin metrekareden büyük, kurulduğu dönemde geçerli olan imar plânları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş ve yeni yapılacak yatırım yeri için en az elli bin metrekare tevsi imkânı sağlayan alanlar veya üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmayan, iki yüz bin metrekareden büyük alanlar gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu, Cumhurbaşkanınca özel endüstri bölgesi olarak ilan edilir.

Özel endüstri bölgesi ilan edilecek alanlarda;

a) Gerçekleştirme süresi beş yılı geçmemek üzere 213 sayılı Kanun uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenmek kaydıyla en az dört yüz milyon Türk lirası tutarında yeni yatırım taahhüdünde bulunulması,

b) Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az %51'inin mülkiyetine ve/veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması,

c) Yeni yatırıma ilişkin "ÇED Olumlu" kararı veya "ÇED Gerekli Değildir" kararının alınmış olması, şartları aranır.

Özel endüstri bölgesi ilan edilecek alanlarda yatırıma başlanmış ancak tamamlanmamış olan yatırımlar da yeni yatırım olarak değerlendirilerek taahhüt kapsamına alınır.

Özel endüstri bölgesi olarak ilan edilen alanlar hiçbir şekilde başka amaçlarla kullanılamaz. Bu husus tapu kütüğüne şerh edilir.

Özel endüstri bölgesi olarak ilan edilen alanlarda başvuru sahibinin mülkiyetinde olanlar dışında özel mülkiyete konu araziler bulunması hâlinde, bu arazilerin Bakanlıkça kamulaştırılmasının ardından Hazine adına tescili yapılır. Yatırımcı lehine, bu Kanunun 3 üncü ve 4 üncü madde hükümleri de dikkate alınarak bedelli ve/veya bedelsiz olarak Maliye Bakanlığınca irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. Özel endüstri bölgesi ilanından önce yatırımcı lehine irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazineye ait veya Devletin hüküm veya tasarrufu altında bulunan taşınmazlar üzerindeki irtifak hakları korunarak, endüstri bölgelerine sağlanan teşvikler çerçevesinde irtifak hakkı bedelleri yatırımcı lehine revize edilir.

Bölgenin yönetimi ve işletilmesi ile bunlara ilişkin giderlerden başvuru sahibi gerçek ya da tüzel kişiler sorumlu olur.

Özel endüstri bölgesi olarak ilan edilen alan sınırları içerisinde kalan, başvuru sahibinin mülkiyetindeki araziler parseller hâlinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilir veya kiraya verilebilir.

İrtifak hakkı tesis edilen ve/veya kullanma izni verilen araziler, Maliye Bakanlığının devir ve alt kiralamaya yönelik düzenlemeleri çerçevesinde ve her türlü sorumluluk kendisine ait olmak üzere başvuru sahibi tarafından diğer yatırımcılara devredilebilir veya kiralanabilir.

Tesis edilen irtifak hakkı ve/veya verilen kullanma izni, başvuru sahibinin talebi ve Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda yatırımın devam etmesi şartı ile Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen koşullarla yenilenebilir.

Yeni yapılacak olan yatırımlarda özel endüstri bölgelerinin imar plânları ile bölge içindeki parsel ifraz, tevhid, terk, ihdas ve benzeri imar uygulaması işlemleri başvuru sahibi tarafından hazırlanarak Bakanlıkça onaylanır. Daha önce imar plânı onaylanmış olan yerlerde ise gerekli görülmesi hâlinde mevcut plândan gelen haklar saklı kalmak kaydıyla Bakanlıkça imar plânları yeniden hazırlattırılıp onaylanabilir.

Özel endüstri bölgesi ilan edilen alanlarda yer alan ve daha önce izin, onay ve ruhsatları alınmış yatırımların tüm izin, onay ve ruhsatları geçerliliğini korur. Başvuru sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından hazırlattırılan alt yapı ve üst yapı projeleri ve bunlarla ilgili ruhsat ve izinler ile işyeri açma ve çalışma ruhsatları Bakanlık onayı ve denetimine tabidir. ÇED dâhil yeni alınacak izin, onay ve ruhsatlar ilgili kurumlar tarafından en geç üç ay içerisinde sonuçlandırılır.

Özel endüstri bölgeleri içerisinde yer alacak yatırımcılar Bakanlık tarafından onaylanan ruhsat ve izinlere ilişkin harçlardan muaftır.

Verilen beş yıllık taahhüt süresi içerisinde yatırımın gerçekleşmemesi durumunda gecikmenin gerekçeleri Kurulca değerlendirilir ve gerekirse bu süre bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl uzatılabilir. Verilen ek süre içerisinde taahhüdün gerçekleşmemesi hâlinde Cumhurbaşkanınca özel endüstri bölgesinin kaldırılmasına karar verilebilir.

Özel endüstri bölgelerinde uygulanacak teşvikler, diğer endüstri bölgelerinde uygulanan teşviklere ilişkin usul ve esaslara tabidir. Bu bölgelere ilişkin olarak Cumhurbaşkanınca ek teşvikler belirlenebilir." ibaresi yer alıyor.

Özel endüstri bölgelerinin avantajları şöyle:

Projesine göre bölgenin yatırımlara hazır hale gelmesi için gereken altyapıya ilişkin masraflar, bakanlık tarafından karşılanabilir.

Bakanlık tarafından özel mülkiyete konu alanlar kamulaştırılabilir. Projesine göre kamulaştırmaya ilişkin masraflar da bakanlık tarafından karşılanabilir.

Harita, etüt raporu, imar planları, alt ve üst yapı projeleri bakanlık tarafından onaylanır. Bu işlemler için bedel alınmaz. Yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, iş yeri açma çalıştırma ruhsatı bakanlık tarafından verilir ve söz konusu ruhsatlar için harç alınmaz.

Yatırım için şart olan 'ÇED gerekli değildir' veya 'ÇED olumlu' kararları en geç 2 ay içinde verilir. Bakanlık tarafından verilen onay ve izinler ile tesisin üretime geçmesi için alınan diğer izinler ilgili kurumlarca 15 gün içinde verilir.

Hazine arazileri üzerinde 49 yıllığına irtifak hakkı veya kullanma izni verilir. İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, taşınmazın emlak vergisine esas asgari metrekare birim değeri toplamının binde 5'i, stratejik yatırım olması durumunda ise binde 1'i oranında belirlenir.

Özel endüstri bölgelerine ilişkin Cumhurbaşkanınca ek teşvikler belirlenebilir.

Yatırım Teşvik Belgesi alan yatırımlar, vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden yararlanabilir.
Bölgede yer alan bütün binalar emlak vergisinden, arsaların tahsisine ilişkin sözleşme ve taahhütnameler damga vergisinden muaftır.

Bölgede yer alan gayrimenkullerin ifraz, taksim veya birleştirme işlemleri, söz konusu bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri ile bu arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis edilene devir ve tescil işlemleri ve cins değişikliği işlemleri harçtan muaftır.

BAYKAR'IN ÖZEL ENDÜSTRİ BÖLGESİ İLAN EDİLEN ALANI NERESİ?

Daha önce Baykar Savunma'nın insansız hava araçları ve akıllı sistemler üretim tesisi yatırımına proje bazlı devlet yardımı verilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı kararı, 5 Eylül tarihli Resmi Gazete'de yayınlanmıştı.

Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında Baykar Makina Sanayi ve Ticaret AŞ tarafından İstanbul'da öz kaynakları ile hibe yardımı alınmadan toplam sabit yatırım tutarı 600 milyon lira olan insansız hava aracı (İHA) ve sistemleri üretim tesisi yatırımı gerçekleştirileceği öğrenilmişti. Bu tesisle bin 112 kişiye istihdam sağlanacak. Bu yatırımla 393 milyon dolarlık ithalatın önüne geçilecek ve ihracata 413 milyon dolarlık katkı verilecek.

Yatırımla aynı zamanda Baykar Savunma'nın ürün çeşitliliği ve üretim kapasitesi de artacak. Yıllık olarak Bayraktar TB2 üretimi 46 adetten 92'ye, Haberleşme Sistemi 23'ten 60'a, Aviyonik Sistemi 45'ten 100'e, Taktik İHA için Yer Kontrol Sistemi 23'ten 60'a çıkacak. Ayrıca AKINCI için yıllık 24, Muharip İnsansız Hava Aracı ve Alt Bileşenleri için ise yıllık 36 adetlik üretim kapasitesine ulaşılacak.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kontrolünde yürütülecek yatırım için devletin destek sağlayacağı konular:

Gümrük vergisi muafiyeti

KDV istisnası

KDV iadesi

Vergi indirimi

Sigorta primi işveren hissesi desteği

Gelir vergisi stopajı desteği

Yatırım yeri tahsisi

İzin, tahsis, ruhsat, lisans ve tesciller ile diğer kısıtlayıcı hükümler için yasal ve idari düzenleme.