Delta varyantı beyni nasıl etkiliyor?
Delta varyantının klasik Covid’e göre daha hızlı yayıldığı için beyni tutma ihtimalinin de arttığını belirten Uludüz, “Aşı, maske-mesafe ve hijyen bizi bu riskten de korur” dedi.
Çin'in Wuhan kentinde 2019'da başlayan ilk Covid-19 raporundan bu yana, virüs sürekli mutasyona uğradı ve yeni varyantların ortaya çıkmasına neden oldu. Aralık 2020'de Delta varyantı ilk olarak Hindistan'da rapor edildi ve hızla dünyaya yayıldı. Delta varyantı araştırıldıkça, elde edilen sonuçlar birçok endişeyi de beraberinde getirdi…
Sözcü'den Nazan Doğaner Halıcı'nın haberine göre; Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bunun nedenlerini ve Delta varyantının beyne etkilerini şöyle açıkladı:
ŞİKAYETLER FARKLI VE DAHA ŞİDDETLİ
■ Çoğalma hızı, ilk ortaya çıkan Covid-19'dan 1000 kat daha hızlı,
■ Bulaşma hızı yüzde 60 daha fazla,
■ Hastaneye yatış gereksinimi daha sık,
■ Gençlerde ve çocuklarda görülme sıklığı çok yüksek,
■ Şikayetler farklı ve daha şiddetli,
■ Aşıların etkinliğini azaltıyor.
Birlikte ele alındığında, araştırmalarla elde edilen veriler şu anlama geliyor… Tüm aşılar, Delta'ya karşı diğer türlerden daha az etkinlik gösteriyor. 2 doz aşılama, Delta'ya karşı en iyi korumayı sağlıyor. Tek doz, korumayı azaltıyor, enfeksiyon riskini artırıyor. mRNA aşıları, 2 dozda diğer aşılardan daha etkili oluyor.
Tek doz Sinovac inaktif aşısı, oldukça etkisiz ama 2 dozda ciddi Covid-19 şikayetlerinden koruyor. İlaç şirketleri, bu veriler ışığında dolaşımdaki varyantlara karşı etkinliği artırmak için destek dozları geliştirmeye başladı. Pfizer, Delta varyantına karşı daha güçlü etki sağlaması beklenen bir destek doz için FDA onayı almayı planlıyor. Bu arada maske-mesafe ve hijyen de etkili bir koruma sağlamaya devam ediyor.
PIHTILAŞMA BÜYÜK BİR RİSK!
En fazla Delta varyantının görüldüğü Hindistan'da bir kardiyolog, eskiden yılda dört hastada küçük kan pıhtılarının kangrene yol açtığını, şimdi ise bu durumun her hafta bir kişide görüldüğünü söyledi. Delta varyantıyla birlikte, küçük kan pıhtıları ile tıkanan damarlar kangrene, şuur kaybına, felce, kalp krizine yol açabiliyor. Ayrıca, karın ağrısı da Delta varyantının yaygın bir belirtisi ve nedeninin bağırsakları besleyen kan damarlarında oluşan kan pıhtılarından kaynaklandığı düşünülüyor.
Delta varyantında çok büyük bir sorun ve aniden gerçekleşen ölümlerin çoğunun altında bunun yattığı düşünülüyor. Genellikle bacaklarda başlayan ve daha sonra kalbe veya akciğerlere doğru ilerleyen kan pıhtıları, damarlarda kan akışını kesiyor.
EN YAYGIN BELİRTİ BAŞ AĞRISI
İngiltere'de her gün güncellenen ‘Zoe Covid Study' uygulaması, klasik Covid belirtilerinin değiştiğini gösteriyor. Artık nefes darlığı ve ateş gibi belirtiler, ilk 5'te bile yer almıyor. Ancak en yaygın görülen belirti baş ağrısı. Bu baş ağrısı, ağrı kesicilere karşı dirençli ve şiddetli, zonklayıcı, baş-boyun hareketleriyle tetiklenen tarzda. Delta varyantıyla artan baş ağrıları, sistemik iltihaplanmaya ek olarak burun boşluğu içindeki koronavirüslerden kaynaklanıyor.
Diğer en yaygın belirtiler sırasıyla, burun akıntısı, hapşırma ve boğaz ağrısı yer alıyor. Delta varyantı çok hızlı yayıldığı için beyni tutma ihtimali de çok yüksek… Şuurumuzu, solunumumuzu ve tansiyonumuzu kontrol eden beyin sapını tutan varyant, şuur kaybına yol açabilir. Uzun vadeli Alzheimer ve demans tablosunu ortaya çıkarabilir.