Deneylerle mücadele mahkemeye taşındı

Türkiye'de hayvan deneyleri 2011'den beri bir mevzuata bağlanmış durumda. 2014 yılında ise, hayvan deneyleri için “etik kurul”lar kurulmaya başlandı.

İlgili yönetmeliğe göre kurulan ve 21 üyeden oluşan HADMEK'in bir üyesi de “hayvanları korumaya yönelik sivil toplum örgütlerinden” olarak belirlenmiş durumda. AB müktesebatı dâhilinde yayımlanan bu yönetmelikler, hayvan hakları savunucuları ile kurumları sık sık karşı karşıya getiriyor.

Hayvan Deneyleri Merkezî Etik Kurulu'na, Laboratuvar Hayvanları Bilimi Derneği'nin tekrar seçildiğini öğrenmesinin ardından, Deneye Hayır Platformu bileşenlerinden Hayvan Hakları ve Etiği Derneği, dün İstanbul Bölge İdare Mahkemesi'ne başvuruda bulunarak, Tarım ve Orman Bakanlığı'nca alınan bu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptal istemi ile dava açtı.

'MİLYARLARCA HAYVANLA ONBİNLERCE İNSAN DA HAYATINI KAYBETTİ'

Konuyla ilgili olarak dün dava açan Deneye Hayır Platformu'ndan Veteriner sağlıkçı Burak Özgüner, “Hayvan deneylerini çok büyük bir zulüm olduğu ve büyük lobilerce ısrarla yaratılmak istenen yanlış toplumsal algıya karşı olarak reddediyoruz. İster anestezi altında olsun, isterse olmasın; canı yanan, uzuvları parçalanan ya da belirli araştırmalar dâhilinde zorla kanser edilen, yaşamlarına son verilen hayvanlara bunu yapmaya hakkımız yok. İnsanlık gelişecek diye, insan dışındaki türlere böyle bir tahakküm geliştiremeyiz.

Hayvan deneylerinin, dünya çapında güvenilirliği birçok kez sınanmışken hâlâ bu demode eğitim, teşhis ve tedavi geliştirme konularında ısrar etmenin hiçbir anlamı yok. Bu deneyler yüzünden milyarlarca hayvanla onbinlerce insan da hayatını kaybetti. Yaşam hakkı, ticarî kaygıdan, akademik kariyerden ya da eğitimden üstün bir kavram değil” diye konuştu.

Platformdan Gözde Karataş ise “Platformumuz bileşenlerinden Hayvan Hakları ve Etiği Derneği tarafından açılan bu iptal davasında yürütmeyi durdurma talebinin öneminin de altını çizmemiz gerekiyor” diyerek davanın neden açıldığını şu şekilde özetledi: “Şu an için o kurulda hayvanların haklarını gözetme misyonuna sahip bir üye yok ve dolayısıyla kurul bu haliyle, sadece hayvan deneyleri projelerini onayan bir yapıya bürünmüş durumda.

Bu kabul edilemez. Etik boyutu bir yana, mevzuata da aykırı”. Karataş, ayrıca kurulun mevzuatta görev olarak belirlenmiş olan yıllık istatistik verilerinin neden açıklanmadığını da sordu.

HADMEK'e mevzuata aykırı bir şekilde sivil toplum kuruluşu seçildiği için Hayvanlara Adalet Derneği de dava açmıştı. Bu konuda açılan davaların konusu ise, 21 üyelik kurulda bir üyelik oy hakkının hayvanlar için sağlama alınması, kurulun şeffaflığının ve sivil toplum katılımcılığının sağlanması ve insanlığın menfaati için kullanılan ve deneylerde zulüm gören milyonlarca hayvan için tek bir söz söyleme hakkı mücadelesinden ibaret. Deneye Hayır Platformu, hayvan deneylerinin sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada yasaklanması gerektiği yönünde ısrarcı.