Dikkat! Sıcaklara bağlı ölümler artıyor

Yaz aylarıyla birlikte aşırı sıcaklar yurttaşları bunaltmaya devam ediyor. Yapılan son araştırmalar hem sıcaklık değerlerinin arttığını hem bu artışlara bağlı ölümlerin kayda değer oranda yükseldiğini gösteriyor. Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram, giderek artan küresel ısınmanın özellikle yıllardır dünya gündemini işgal ettiğini belirterek, küresel ısınma ve buna bağlı iklim ve çevre değişikliklerinin özellikle son yıllarda insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eder hale geldiğini belirtti.

Sıcaklık artışlarına bağlı olarak, özellikle solunum sistemi, kalp-damar hastalıkları ve beyin hastalıklarına bağlı ölümlerde artışlar olduğunu belirten Bayram, “Son yıllarda, başta Akdeniz Bölgesinde olmak üzere Avrupa’nın çeşitli yerlerinde, Hindistan, Pakistan gibi ülkelerde sıcaklık artışına bağlı çok sayıda ölüm görüldü. Bu ölümlerin daha çok sıcak çarpması, ateş ve su kaybından kaynaklandığı, kişide kalp yetmezliği, kronik solunum hastalıkları ve inme olmasının da ölümleri artırdığı bulunmuştur. Aşırı sıcaklara maruziyet sonucunda ortaya çıkan sağlık sorunlarının başında sıcaklık çarpması gelmektedir” ifadelerini kullandı.

İlk aşaması bitkinlik
Türk Toraks Derneği Çevre Sorunları ve Akciğer Sağlığı Çalışma Grubu Başkanı Dr. Nilüfer Aykaç da ‘sıcak çarpmasının ilk aşaması olan aşırı miktarda sıvı ve terdeki tuz kaybıyla oluşan halsizlik durumuna sıcak bitkinliği denildiğini’ söyledi. Aykaç, “Vücut normal sıcaklığını dengede tutamaz duruma geldiğinde de sıcak çarpmasının tüm belirtileri kendini gösterir. Bunlar; vücut sıcaklığının hızlı bir şekilde 40 °C ve üzerine çıkması, terlemenin bozulması, cildin sıcak ve kuru olması, önce kızarıp daha sonra soluk ve morumsu bir renk alması, normalden daha hızlı soluk alıp verme, hızlı nabız atması, bulantı, kusma, baş ağrısı, kas krampları, genişlemiş göz bebekleri, tutarsız konuşmalar, şaşkınlık, agresif konuşma, uyuklama ya da sersemlik hali, havale geçirme ve bilinç kaybı gibi belirtilerdir” dedi.

Bebekler ve yaşlılar daha çok risk altında

Dr. Nilüfer Aykaç, sıcaktan en çok bebek, küçük çocuklar ve yaşlı bireylerin etkilendiğini belirterek, sıcak çarpmasına karşı riskli olan grupları şu şekilde açıkladı:

» Yaşlılar: Sıcaklık artışı, 50 yaş üzerinde daha riskli olabilmektedir. Erkeklerin bu duruma kadınlardan biraz daha duyarlı olduğu bilinmektedir. 75 yaş üzerinde ise risk çok daha fazla artmaktadır.

» Bebekler ve 5 yaş altı çocuklar da ortam sıcaklığının artışına karşı fizyolojik mekanizmaları yeterince gelişmediği için duyarlı bir grubu oluşturmaktadırlar. Bu nedenle sıcaklık artışlarında mutlaka gözetilmesi gereken bir gruptur.

» Yaşam Koşulları: Evsizler, yoksullar, dış ortamda çalışanlar, dış ortamda egzersiz yapanlar risk altındadırlar. Kent merkezlerinde ısı adası etkisi ile aşırı sıcaklık artışına bağlı ölümlerin daha fazla olduğu bildirilmektedir.

» Hava Kirliliği: Genellikle sıcak dalgaları ile birlikte hava kirliliği de söz konusudur ve çoğu zaman bunun farkına varmak güçtür. Sıcak dalgalarının gözlemlendiği yaz aylarında özellikle kentsel alanlarda yoğun olmak üzere ozon kirliliği ve partikül madde (PM) kirliliği söz konusudur.