Dinozor çeşitliliğinin az olması kimin suçu? Bilim insanları yanıt verdi

T-Rex gibi etçil dinozorlar, yumurtadan yaklaşık ev kedisi boyutunda çıkıp devasa birer yaratığa dönüşüyordu. Söz konusu dinozorlar bu süreçte pek çok farklı türde avla beslenip farklı ekolojik nişleri (bir türün, topluluğunun diğer üyeleriyle rekabet, yırtıcılık ve işbirliği dahil kurduğu bütün etkileşimler) ele geçiriyordu.

Bilim insanları, T-Rex'in ve Megatheropod adı verilen diğer etçil dinozorların gençlerinin beslenme düzenlerinde ve boyutlarında meydana gelen değişimlerin, dinozor topluluklarını dönüştürdüğünü söyledi.

Hakemli bilim dergisi Science'da yayımlanan araştırmaya göre, bu dinozorlarda meydana gelen değişimler ekosistemlerini şekillendirmekle kalmıyor, yemek için rekabet ettiği türlerin sayısını da sınırlıyordu.

Bilim insanları, özellikle orta ve geç Kretase döneminde küçük dinozorların az olduğunu söyledi.

CNN International'ın haberine göre bilim insanları, araştırmanın fosilkayıtlarında bulunan küçük dinozorların sayısının neden az olduğunu açıklayabileceğini düşünüyor. Zira araştırmayı yöneten, ABD'deki New Mexico Üniversitesi'nin biyoloji bölümünde doktora öğrencisi Kat Schroeder şöyle konuştu:

"Dinozor toplulukları, cumartesi öğle sonrası gençlerle dolan alışveriş merkezleri gibiydi. Genç dinozorlar bir türdeki bireylerin önemli bir kısmını oluşturdu ve toplulukların erişebildiği kaynaklar üzerinde gerçek anlamda bir etkiye sahipti."

Uzmanlar, gezegene yaklaşık 179 milyon yıl hükmeden dinozorların, görece az sayıda türe sahip olduğunu düşünüyor. Schroeder, şu an bilinen yaklaşık 7 bin memeli türü olduğunu söyledi ve bilinen kuş harici dinozor türü sayısının yaklaşık bin 500 olduğuna işaret etti.

Modern etobur memelilerle dinozorların vücutlarının kıyaslaması ve dinozorlarındaki "etobur boşluğu" (Kat Schroeder)

Bununla birlikte, dinozorlarla modern hayvanların türlerinin dağılımı arasında da bir zıtlık var. Zira dinozorlar arasında 1 tondan daha ağırlığa sahip büyük bedenli türler en çeşitli gruptu.

Modern ekosistemlerdeki hayvanlardaysa bu durum tamamen farklı. Burada çeşitlilik genellikle ekolojik nişleri ve av kaynaklarını paylaşabilen küçük gövdeli türler arasında daha fazla. Örneğin şu an 20 tür fil sivri faresi türü varken sadece üç tür fil mevcut.

Schroeder ve araştırma ekibi, 43 farklı dinozor topluluğundan 550'den fazla dinozor türünü ele aldı. Dinozorları boyutlarına ve besin düzenlerine göre düzenleyip her topluluktaki küçük, orta ve büyük boyuttaki dinozorların sayısını inceledi.

Bulgular 100'le 1000 kilo arasında çok az etçil dinozor olduğunu gösterdi.

Peki küçük ve orta boylu dinozorların var olması ve fosil kayıtlarında iyi korunmadıkları için bilinmemeleri mümkün mü? Schroeder'ın bu soruya yanıtı "muhtemelen değil".

Araştırmada topluluklardaki "etobur boşluğu" tespit edildi. Örneğin ABD'de Hell Creek Formasyonu diye bilinen fosil bölgesinde 285 kilogramlık Dromaeosaurus'lar ve 7 tonluk T-Rex'ler bulunurken bunların arasında başka bir etobur dinozor yoktu.

Orta büyüklükteki dinozorların bulunmadığı bazı bölgelerdeyse küçük dinozor türleri tespit edildi. Uzmanlara göre bu, boşluğun fosil kayıtlarındaki bir korunma sorunundan kaynaklanmadığını gösteriyor.

Öte yandan, otobur dinozorlar arasındaki vücut büyüklüğü dağlımı daha eşitti. Schroeder, bitki yiyen genç dinozorların çevrelerini etobur muadilleriyle aynı şekilde etkilemediğini söyledi.

(Independent Türkçe)