Dokuz Eylül Üniversitesi'nden deprem raporu: Ege denizi deprem kazanı

İzmir’de 115 yurttaşın hayatını kaybetmesine ve yüzlercesinin yaralanmasına yol açan Samos depreminin ardından dikkatlerin çevrildiği Ege’de, tarihte de “dağları yaran” yıkıcı depremlerin yaşandığı kaydedildi.

Birgün'de yer alan habere göre; Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM), 30 Ekim 2020’de meydana gelen Samos(Sisam) depremi ile ilgili bir araştırma raporu hazırladı.DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir yönetimde bir akademik kurul tarafından hazırlanan 100 sayfalık rapor bu hafta içinde kamuoyuna açıklanacak.

KUZEY SAMOS FAYI KIRILDI

30 Ekim 2020 günü, yerel saat 14:51’de İzmir ili Seferihisar ilçesinin hemen güneybatısındaki Samos (Sisam) Adası’nın kuzeyinde, Ege denizi içerisinde bir depremin meydana geldiğinin belirtildiği raporda, AFAD’a göre 6,6 büyüklüğündeki depremin Kandilli Rasathanesi’ne göre 6,9, GFZ’ye göre 7.0 ve OCA’ya göre de 7.2 büyüklüğünde olduğunun belirtildiği kaydedildi.

Ana şok depremin en yakın yerleşim birimi olan İzmir ilinin Seferihisar ilçesine bağlı Doğanbey Payamlı köyüne uzaklığının 23,38 km. olduğu kaydedilen raporda, depremin aynı zamanda İzmir’e bağlı Seferihisar-Teos’a 13 km, Bornova’ya 65 km. ve Bayraklı’ya da70 km uzaklıkta gerçekleştiği ve depremin başta, İzmir, Manisa, Aydın, Muğla, Denizliolmak üzere, İstanbul’da da hissedildiği belirtildi. Ana şoktan 02.11.2020 12:54'e kadargeçen zamanda da, büyüklükleri 1,0 ile 5,3arasında değişen 1230 artçı deprem kaydedildiği ifade edildi.

Ana şok ve artçı deprem verilerine göre, fayın kırıldığı yerin normal fay karakterli Kuzey Samos Fayı üzerinde yoğunlaştığı ve oluşan diğer artçı depremlerin ise Karlıovası Fayı ve Tuzla Fayının deniz içerisindeki uzanımlarının birleşim noktaları olduğu bilgisine yer verildi.

DEPREMİN ŞİDDETİ 8 MMI

Deprem sonrasında özellikle Bornova ve Bayraklı ilçelerinde metruk binalarda tamamen çökme, ağır hasar, orta hasar ve hafif hasar olarak yapısal hasarlarınoluştuğunun belirtildiği raporda, Deprem Ön Hasar Tahmin Sistemi kullanılarak üretilen şiddet haritasında ise depremin merkez üssüne en yakın, Türkiye sınırları içerisindeki, yerleşim yerinde depremin şiddetinin MMI VII olarak hesaplandığı kaydedildi.

Depremden sonra 17 binada yıkım derecesinde hasar oluşması, can ve mal kaybının olmasının Samos depreminin Bayraklı’da hissedildiği şiddet derecesinin ise VIII olarak kabul edilmesi gerektiği de ifade edildi.Depremin süresi15,68 sn olarak ifade edilirken, depremin Ege Denizi ve Akdeniz’de deniz altındaki bir fay 7 büyüklüğüne varan bir deprem ürettiğinde Tsunami oluşturabileceğini de gösterdiği kaydedildi.

DAĞLARI YARAN BÜYÜK DEPREM

Raporda, bölgede tarihsel dönemde şiddeti VII ve üzerinde olan 12 depremin listelendiği kaydedildi.Bu depremlerin MÖ 200’den başlayarak, MS 1893’ e kadar uzandığı ifade edilen raporda, “Tarihsel deprem kataloglarında Sisam adası halkının MÖ 200 depreminden zarar gördüğünü ve yaralanmalara yol açtığını vurgulamaktadır. Aynı şekilde MS 47 depreminde Milet, Sisam, Efes ve çevresi depremden etkilemiş ve daha önce olan depremlerle karşılaştırıldığında MS 47 depreminin eşi beri görülmemiş makro boyutta bir deprem olduğu aktarılmıştır. Kuşadası bölgesi ile Sisam Adası'nın doğu kısmında yıkıcı bir deprem olan MS 1751 depreminde ise, Ag. Zoni Manastırı'nda bulunan bir elyazmasında bu deprem ile ilgili, dağları yaran büyük bir deprem olduğunu ve sonrasında Sisam’ın GB’ındaki Samsun dağlarının dumanla kaplandığını vurgulamıştır” denildi.

1865 ve 1890 yıllarında meydana gelen depremlerde ise Sakız adası ve Efes’de birçok evin yıkıldığıbelirtilen raporda, aletsel dönem deprem aktivitesine bakıldığında ise bölgede 1900 ile 2020 arasında moment büyüklüğü 2’den büyük 26 bini aşkın deprem, 3’ten büyük 7 bini aşkın deprem, 4’den büyük ise 600’ü aşkın depremin listelendiği ifade edildi.

Sisam Fayı üzerinde 1904 yılında meydana gelen depremin ise6,8 büyüklüğünde olduğu ve Sisam adasının kuzeybatı kıyılarında ciddi yıkıma ve can kaybına neden olduğu belirtildi.