Donbass’ta tansiyon yükseliyor

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, yeniden yükselmeye başlayan Ukrayna-Rusya gerilimi nedeniyle NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından Ukrayna’dan yapılan açıklamaya göre, ülkesinin ittifaka üye olma isteğini dile getirerek NATO’dan bir üyelik planı hazırlamasını talep etti. Zelenskiy bunun Rusya’ya verilmiş “gerçek bir mesaj” olacağını ifade etti. NATO’nun Donbass’taki savaşı sona erdirmenin “tek yolu” olduğunu söyleyen Ukrayna Devlet Başkanı, NATO ülkelerinden Rusya’ya karşı caydırıcılık unsuru olarak Karadeniz’deki askeri varlıklarını güçlendirmesini istedi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise görüşmede askeri destek ihtimalinin gündeme getirilmediğini belirtti ancak dayanışma halinde olduklarını dile getirdi. Sekreter, Rusya’nın Ukrayna içindeki ve etrafındaki askeri faaliyetleriyle ateşkes ihlallerinden NATO’nun ciddi endişe duyduklarının altını çizdi. Stoltenberg, “NATO Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğünü sağlam şekilde desteklemektedir” ifadesini kullandı.

NATO ve Ukrayna arasındaki telefon görüşmesinin ardından bir açıklama da Rusya’dan geldi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasının sadece Donbass’taki durumu kötüleştirebileceğinin altını çizdi. Peskov, “NATO üyeliği, insanların düşüncelerini görmezden gelebileceğiniz bir mesele değil. Ukrayna’nın doğusunda kendi bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Lugansk cumhuriyetlerindeki milyonlarca insana düşüncelerini sorarsanız, NATO üyeliğinin bu insanlar için asla kabul edilemez olduğunu anlarsınız” ifadelerini kullandı.

NATO ve Ukrayna arasındaki görüşmenin sabahında ise önce ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Rusya’dan Ukrayna sınırında neler olduğunu açıklaması ve gerginlikten kaçınılması çağrısı bulundu. Çağrının ardından Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ABD temsilcileri temsilcileri ile temasları olduğunu açıkladı. Ryabkov, “ABD yönetimiyle Donbass’taki durumla ilgili temaslarımız oldu. ABD tarafına etraflıca neler olduğunu anlattık” ifadelerini kullandı. Ryabkov, “Kiev ve ABD öncülüğündeki Batılı patronları tarafından Ukrayna’nın doğusunda giderek daha provokatif ve meydan okuyan bir tavır sergilendiğini gözlemliyoruz. Washington bu koordine politikanın sonuçlarının ne olacağından endişe duymalı” dedi.

ZELENSKİY GELEBİLİR

Öte yandan Karadeniz’de yakanın diğer ucundaki Türkiye’nin ise alacağı tavır merak konusu. Rusya ile birçok alanda ortaklığı bulunan Türkiye, Kırım konusunda da Putin yönetimi ile farklı düşünüyor. Tüm bunların göz önünde bulundurulduğu gelişmelerle birlikte bölgede yükselen tansiyonun ardından Türkiye’den de açıklamalar geldi. AA’ya konuşan güvenlik kaynakları, “Ukrayna’nın doğusunda karşılıklı hukuktan yanayız, barış tesis edilmeli. Ateşkes ve istikrar devam etmeli” açıklamasını yaptı. Öte yandan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy başkanlığında bir heyetin cumartesi günü yüksek düzeyli stratejik konsey toplantısı için Türkiye’ye gelmesi bekleniyor.

ATEŞKES TEHLİKEDE

2014 yılında Rus nüfusun ağırlıkta olduğu Donbass bölgesinde Donetsk ve Lugansk halk cumhuriyetleri Kiev’den tek taraflı bağımsızlıklarını ilan etmesi taraflar arasında savaş başlamasına neden oldu. Sonrasında 27 Temmuz 2020’de Kiev yönetimi ile Ukrayna’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri bölgede ateşkes sağlanması için ek tedbirler üstünde anlaşmıştı. Fakat bölgeden gelen son haberler ateşkesin fiili olarak bitiğine işaret ediyor. AB ve ABD Ukrayna hükümetine destek çıkan açıklamalar yaparken, Rusya, Kiev’i, çatışmaların sona erdirilmesi için bir yol haritası içeren Minsk Anlaşması’nın şartlarını yerine getirmemekle suçluyor.

Rusya savaşa hazırlık denetimi başlatıyor

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, ülkenin tüm askeri bölgelerinde savaşa hazırlık durumu denetimlerinin başlatıldığını açıkladı. Rusya Ulusal Savunma İdare Merkezi toplantısında konuşan Şoygu, “Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin hazırlık planına uygun olarak askeri idare organlarında, bölgelerde ve birliklerde denetimlere başlandı. Askerler, taktik, özel ve iki taraflı tatbikatlar yapmak üzere poligonlarda çalışmalara başladı” ifadelerini kullandı.Şoygu, Rusya ordusunu üst kademelerindeki askerlerden denetim çalışmalarının yüksek nitelikli olarak yapılmasını ve birlikler ile askeri teçhizatın hareketi sırasında güvenliğin sağlanmasını talep etti. Rusya Savunma Bakanlığı, denetimler kapsamında nisan ayı boyunca 812’si iki taraflı, 101’i poligonda ve 520’si askeri eğitim tesislerinde olmak üzere toplam 4 bin 48 tatbikat yapılacağını duyurdu.