Dünyanın en büyük uçak batığı Keşan'da olacak

Edirne’nin, Saros Körfezi’ne kıyısı bulunan Keşan ilçesinde, Yapay Resif Projesi kapsamında denize, yolcu uçağı batırılacak.

Keşan Belediye Başkanlığı tarafından Saros Körfezi’nde 2009 yılında Çanakkale Savaşını simgeleyen Yapay Resif Projesi çerçevesinde Saros Körfezi’ne gemi de batırılmıştı.

Bu proje çerçevesinde yakın bir sürede de Saros Körfezi’ne bir uçak batırılacak.

Edirne Saros Turizm Altyapı Hizmet Birliği (ESTAB) tarafIndan TANAP’a yapılan “Su Altı Projesine Destek , Hayal Ettik Gerçek Oldu, Deniz Kızı Saros Körfezi’ne Kondu” başlıklı proje kapsamında yapılan başvuru ile TANAP tarafından ilk olarak 682.060.00 TL hibe çıkarıldı. Yapılan yoğun görüşmeler sonucunda bu hibe 1.235.000 TL’ye çıkarıldı.

18 Ocak 2019 Cuma günü bu projeyi gerçekleştirecek Skyair Shop Firması yetkilileri ile Keşan Belediyesi arasında sözleşme imzalandı.

Keşan Belediye Başkanı Opr. Dr. Mehmet Özcan, sözleşme töreninden önce yaptığı konuşmada “2009 yılından bu yana Saros Körfezi’nde Edirne Saros Turizm Altyapı Birliği (ESTAB) eliyle başlattığımız Yapay Resif Projemizin son etabı olan Uçak Batığı Projemizi TANAP Sosyal Sorumluluk Projesi kapsamında aldığımız hibe programla gerçekleştirmek üzere bu işi gerçekleştirecek olan firma ile sözleşmemizi imzalayacağız. Bu proje kapsamında belki dünyanın en büyük batığı olacak olan kullanım dışı kalmış Airbus 330 uçağını 2009 yılında yaptığımız Ege Su Ürünleri Bölüm Başkanı Altan Lök’ün hazırladığı Tarım Bakanlığı’nın onayladığı projemiz kapsamında batıracağız. O zamandan beri de bu proje içersinde birlik başkanı olarak bana en büyük desteği veren Kadıköy Su Altı Sporları Derneği Başkanı Sayın Savaş Yapman’a buradan bir kere daha teşekkür ediyorum. Yine elbirliği içersindeyiz. Bu projeyi de birlikte bitireceğiz. Bu sözleşmenin ardından uçağın parçaları Erikli’deki Su Sporları Merkezimizin olduğu alana gelecek. Burada tekrar montaj edildikten sonra bir platform temin edilerek projedeki koordinatları belli olan dalış noktasına batırılacak. Biz bu projeyi hazırlarken 3 hedefimiz vardı. Birincisi Amatör ve yerel balıkçılığa destek olmak, ikincisi su altı görselliği yaratmak ve dalış turizmine katkı sağlamak ve üçüncü hedefimiz de maalesef kaçak balıkçılığı önlemek. Trollar Saros gibi bir hazineyi kötü bir hale getiriyorlar. Bu proje ile kaçak balıkçılığı da önlemeyi hedefliyoruz. Projenin son ayağı da uçak batığı inşallah bunun da kazasız belasız bittiğini görürüz. Uçak batığı gerçekleştikten sonra Saros Körfezi’ne sadece İstanbul’dan değil, yurdun değişik yerlerinden ve yurtdışından da su altı görsellerini görmek amacıyla çok daha fazla talep olacağını umut ediyor ve bekliyorum. Yazın başlarında Haziran ayı gibi bu uçak batığını gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. “ dedi.

Projeyi gerçekleştirecek olan Skyair Shop Firması Genel Müdürü Tekin Ertemel’de sözleşme öncesi yaptığı açıklamada şunları söyledi.”Buna benzer bir projesi 2015 yılında Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem hanım adına Kuşadası’nda gerçekleştirdik. Şu an Yapay Resif olarak Avrupa’nın en büyüğü, ancak bugün sözleşmesini imzalayacağımız projedeki uçak tipi Airbus 330 olup bu uçağı THY daha önce Onur Air’e vermiş ve daha sonra da bu uçak emekliye ayrılmış 65 metre burundan kuyruğa 60 metre kanat açıklığı olan bir yolcu uçağı. Bu uçak emekli olduktan sonra tekrar hizmete devam etsin adı altında, başkanımızın bu projesi ile yeni bir hayat yeni bir misyon gerçekleştirecek. Biz bunun dünyadaki en büyük batık uçak olacağını düşündüğümüz için açıkçası bizlerde daha çok heyecanlıyız. Katkıyı nasıl verebilirizin peşindeyiz. Bu olayın manevi kısmı bizlerde bir heyecan yarattı, bunun için de elimizden gelen her şeyi yapacağımızı, başkanımızla birlikte bir iş ortağı değil gönül ortağı olacağımızın sözünü şimdiden veriyorum”

2009 yılından bu yana proje danışmanlığını yapan Savaş Yapman’da şöyle konuştu. “Bu proje Türkiye’de örnek bir proje.Bu projenin 3 aşaması var. 3 ayaklı bir proje birinci ayağı yapay resif projesi , her biri 1 ton ağırlığında olan 1600 adet blok atıldı. 2013 yılında İzmir’de yapılan Yapay Resif Konferansı’nda da en fazla popülasyon yapan yapay resif olarak tanıtıldı. İkinci ayağı su altı tarih müzesi ve Nusrat Batığı idi. 155 Gros Tonluk ve 45 metre genişliğinde Sahil Güvenlik Gemisi Nusrat Gemisine benzetilerek Saros’a batırıldı. Üçüncü aşamada uçak batığı olacak. Bu batık dünyanın en büyük uçak batığı olacak. Dolayısıyla bırakın şu an Saros Körfezi’ni böyle bir anlamda uçağıyla, gemisiyle yapay resifi olan bir alan yok Türkiye’de, İnşallah yapay resler sayesinde kıyı balıkçılığına destek olacak ve dalış turizmine çok büyük katkısı olacağına ve yurtdışından da bölgeye akın olacağını ve dalışla ilgili misafirler geleceğine inanıyorum. “

Konuşmaların ardından Keşan Belediye Başkanı Opr. Dr. Mehmet Özcan ve Skyair Shop

Genel Müdürü Tekin Ertemel tarafından sözleşme hayırlı uğurlu olması temennisi ile imzalandı.

Proje ile ilgili ayrıntılar

Airbus A330 Uçak yaklaşık olarak 85 ton net ağırlığı olacak. Boyu 63.67 metre kanat açıklığı 60.3 metre yüksekliği 5.64 metre

Proje Adı-Projenin Hedefleri

TANAP’TAN SU ALTI TURİZMİNE DESTEK -‘’HAYAL ETTİK GERÇEK OLDU;DENİZ KIZI SAROS KÖRFEZİNE KONDU’’ PROJESİ

İhale Adı : UÇUŞ ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ (HURDA) UÇAK ALIMI İHALESİ

Projenin Özel Hedefleri ; Birliğimiz kurulduğu yıldan bu yana özellikle Edirne İlimizin ve saros körfezinin turizm altyapısı bakımından gelişmesi için faaliyetlerini artırarak sürdürmektedir.Yeni ve Farklı projeler geliştirerek diğer kurumlara ve birliklere öncülük etmeye devam eden birliğimiz,son 5 yıl içerisinde hayata geçirdiği yapay resif projesi ve Dünya’da bir ilk olan su altı tarih müzesi ile önemli adımlar atmıştır.Yapay resifler için suya 1600 adet

1m x 1m x1m boyutlarında içi boş kubik bloklar indiren,Çanakkale savaşlarında manevi değeri yüksek figürleri,tarih kişiliklerin heykellerini ve ekipmanları su altına yerleştirme çalışmaları yürüten birliğimiz proje kapsamında ;

Proje ile temin edilecek 1 adet uçağı batırmak suretiyle körfezde su altı turizm altyapısını geliştirmeyi ve dalış cazibesini arttırmayı
Ayrıca yeni resiflerin oluşumuna imkan sağlayarak Saros körfezinde biyolojik çeşitliliği ve ekosistemi geliştirmeyi
Çevre altyapısı yönetiminin ve bilincinin gelişmesine katkı sağlamayı
Körfeze dalış için gelen ziyaretçilerin sayısını en az %50 arttırmayı,
Alternatif turizm altyapısının gelişmesine bağlı olarak turizm ve tedarik zincirindeki sektörlerin yatırımlarının artmasına imkan sağlamayı,
Projemizin ve programın tanıtım,görünürlük,web,sosyal medya vb. araçlarla yaygınlaşmasına ve benzer yatırımların artmasına imkan sağlamayı,
Başta Tanap Güzergahındaki ilçemiz olmak üzere,bölgemizn kalkınmasına katkı sağlamayı hedeflemekteyiz.

SAROS YAPAY RESİF PROJESİ

Proje, ESTAB (TC. Edirne Valiliği Edirne Saros Turizm Altyapı Hizmet Birliği) tarafından yapılmıştır. ESTAB Başkanı; Keşan Belediye Başkanı Op. Dr. Mehmet Özcan’dır. Ege Üniversitesi’inden Prof. Dr. Altan Lök tarafından hazırlanan Projenin Teknik Danışmanlığı ve Koordinatörlüğü Dalış ve Cankurtaran Eğitmeni Savaş Yapman tarafından yürütülmüştür.

Proje, Aralık 2009 yılında başlamış olup, bu alanda Türkiye’nin 15. ci ve en kapsamlı resmi projesidir. Proje, Yapay resif Projeleri kapsamında Türkiye’de ilk kez ödül alan bir projedir. Marmara Belediyeler birliği toplantısında “Karınca” ödülünü almıştır.

Proje, klasik Yapay Resif Projelerinden farklı olarak 3 ayrı aşamada planlanmıştır.

1- Yapay Resifler, (1600 beton blok)

İki ayrı bölgede sualtına yerleştirilen bloklar ile Körfezdeki balıkçılık faaliyetlerinde bulunan balıkçılar ve sportif balıkçılar için kolay ulaşım sağlayabilecekleri yeri belirli, yıl boyunca kıyı balıkçılığı yapabilecekleri yeni av sahalarının oluşturması, Kıyısal bölgede kullanılan av araçlarının kıyı uzatma ağları, paraketeler ve oltaların etkinliğinin arttırmalsı, Turizm potansiyeli yüksek olan Saros Körfez Bölgesi’nde dalgıçları daldıklarında birçok türü bir arada görebilecekleri yeni dalış sahaları oluşturması, sportif dalıcılara bu anlamda dalış imkanı sağlanarak bölge turizm gelirlerinin artması , Tüm Saros Körfezi için öneme sahip, soyu tükenme tehlikesi altında olan resif bağımlı Orfoz ve Lâhos türleri için yeni barınma yerleri oluşturulması hedeflenmiştir. Bu hedefler ile ilgili önemli gelişmeler elde edilmiştir.

2- Sualltı Tarih Müzesi ;

Bu kapsamda Türkiye’deki ilk çalışmadır. Ulusumuzun, Çanakkale Savaşlarındaki şanlı direnişi, dönemin asker figürlerinden oluşmuş heykeller ile canlandırılmış ve ve 42 metrelik bir hurda mayın gemisi NUSRAT MAYIN GEMİSİ’de görsellenerek batırlmıştır.

Bu çalışmanın en önemli örneği Meksika’da Cancun bölgesindedir. Ancak bu çalışma sadece sualtı heykel sergisi konumundadır. Her yıl On binlerce dalıcının ziyaret ettiği önemli bir turizm merkezidir.

2- Uçak batığı;

Proje kapsamında son basamak için bir adet Boing A 330 Uçak hurdası alınarak 2019 yılı içinde batırılması planlanmıştır. Bu anlamda tüm operasyon ile ilgili olarak 18.01.2019 tarihinde ilgili firma ile sözleşme imzalanmıştır.

Bu uçak Dünya’nın en büyük uçak batığı olup, hem sualtındaki canlı popilasyonunun , hemde dalış turizminin gelişmesine katkı sunacaktır.

Batıklar’ın bölge turizmine katkısına örnek olarak Güney Kıbrıs’da bulunan Zenobia batığı gösterilebilir. Zenobia , dalış turizmi adına dalınabilir Dünyanın en büyük gemi batığıdır. Doğal olarak batan bu geminin dalış turizmine katkısı gözlendiğinde 4 ayrı gemi batığı daha projelendirilip batırılmıştır. Son kayıtlarda Güney Kıbrıs bölgesinde yıllık dalış sayısı 1 milyon civarındadır. Bu sayı, dalış turizminin bölgede ne kadar büyük bir endüstri haline geldiğinin en açık ifadesidir.

Balıkçılık ve Deniz Araştırmaları görevlisi Giorgios Payiatas (DFMR) da Kıbrıs Haber Ajansına, şu ana kadar dört geminin delik açılarak batırıldığını, bunların Protaras'daki Nemesis III (23 metre derinlikte), Limasol Dasoudi'de Costandis ve Ledy Thetis (25 metre ve 21-23 metre derinliklerinde) ve Baf'ta Laboe yaklaşık aynı derinlikte olduğunu açıkladı.

Ayia Napa'daki savaş gemisi Kerynia da 2015'in başında listeye eklenecek.

Dalış Merkezleri Derneği Başkanı Nikos Nikolaou da, Kıbrıs'ın bir gelir akışı olarak dalış turizmini geliştirme üzerinde yoğunlaşması gerektiğini vurguladı.

Nikolau şöyle konuştu:

“Geçmiş yıllarda hükümeti dalış turizmi dediğimiz turizm şekline yatırım yapmaya ikna ettik. Gemilerin isteyerek batırılmasıyla sonuç belli oldu ve ilerleme sağlandığı açıktır. İlgililere, Kıbrıs'ın bir dalış cennetine dönmesi için daha fazla ve daha büyük gemileri batırmaya yatırım yapmaları, tercih edilen bir dalış ülkesi olarak haritaya eklemek için başvuruda bulunduk.”

“Özellikle dalmak için gelenler ülkeye ve dalış merkezlerine en fazla geliri sağlayanlardır.”

“Pahalı dalış paketleri alırlar. Çünkü dalmanın pahalı bir spor olduğunu bilirler ve bütçelerini ona göre ayarlarlar. Ancak Kıbrıs'ı gezen turistlerin çoğu adaya tatil için gelip dalmayı deneyenlerdir. Adanın 50 dalış merkezinde yılda 100,000 dalış dersi verilmektedir.”

Bu açıklama batıkların dalış turizmi üzerindeki önemli etkisi çok açık görülmektedir. Uçağın batırılma işlemi ,Proje teknik danışmanı Savaş Yapman’ın koordinatörlüğünde yapılacaktır.

Projenin tamamlanması ile birlikte özellikle balkan ülkelerinden önemli bir dalış turizmi beklenmektedir. Yerli ve yabancı dalıcılar olarak yıllık 5000 dalıcı hedeflenmektedir.