Eğitime ayrılan bütçe yıldan yıla düştü: 'Olan yoksula oluyor'

2002’de MEB bütçesinin yüzde 17,18’i eğitim yatırımları için ayrılırken bu oran en az 57 bin 340 yeni dersliğe ihtiyacın olduğu 2021’de yüzde 7,69’da kaldı. 2020 merkezi bütçe içerisinde yüzde 11,4 olan MEB bütçesi 2021'de 10,9'a geriledi.

Birgün'den Mustafa M. Bildircin'in haberine göre, TBMM’ye sunulan 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan payda yıllara göre yaşanan erimeyi gözler önüne serdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, eğitimin AKP iktidarı döneminde bütçeden, “Aslan payını” aldığını savunsa da 2002 yılında yüzde 17,18 olan eğitim yatırımları için ayrılan pay, en az 57 bin 340 yeni derslik ihtiyacına karşın 2021 yılında 7,69’a geriledi.

2021 yılı için 1 trilyon 346 milyar TL olarak öngörülen merkezi yönetim bütçesinden MEB’e 146,9 milyon TL ayrıldı. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bugüne MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay giderek azaldı. Bütçe teklifine göre, 2002 yılında MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına yüzde 17,18’lik pay ayrılırken 2021 yılında ayrılması öngörülen pay yüzde 7,69 oldu. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk bütçeden yatırıma ayrılan payın düşük olduğunu söylemiş ve önemli bir bölümünün personel giderlerine harcandığını aktarmıştı.

Selçuk'un bu şikâyetlerine rağmen 2021 yılı için de MEB’e teklif edilen bütçenin yüzde 70’i personel giderleri için yazıldı. Bunun yanı sıra yüzde 11’i de sosyal güvenlik devlet primi giderlerinden oluşan MEB bütçesinin yüzde 81’i doğrudan personel harcamaları kalemine kaydedildi.

EĞİTİMİN PAYI AZALDI

MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesi içerisinde payı da giderek azaldı. Buna göre, merkezi yönetim bütçesi içerisinde 2020 yılında yüzde 11,44 olan MEB’in payı, 2021 yılında azalarak 10,91’e düştü.

MEB bütçesinin 11,6 milyar TL’sini mal ve hizmet alımı için ayrılan kaynak oluşturdu. Toplam 54 bin 715 okul, 16 milyona yakın öğrenci ve 942 bin 687 öğretmenin bulunduğu Türkiye’de, Cumhurbaşkanlığı bütçesinde mal ve hizmet alımı için ayrılan ödeneğin, MEB bütçesinden aynı kalem için ayrılan payın yüzde 19,79’u olması dikkat çekti.

PERSONEL BÜTÇESİ

MEB’in merkezi bütçe içerisindeki payının 2016 yılından günümüze azaldığını söyleyen Eğitim Uzmanı ve CHP Grubu Eğitim Danışmanı Ali Taştan, “MEB bütçesinin yüzde 81’inin de doğrudan personel için harcandığı ortaya çıkmış durumda. Milli Eğitim Bakanı’nın dediği gibi MEB bütçesi personel bütçesine dönüşmüş durumda” dedi. Cumhurbaşkanlığı’nın mal ve hizmet alım bütçesinin 11 bin okula bedel olduğuna dikkat çeken Taştan, “Bu tablo, AKP'nin eğitim politikasına bakışını ortaya çıkarmıştır. Salgın sürecinde okullarımızda temizlik görevlisi yok. Ama Saray'ın tüm ihtiyaçları fazlasıyla karşılanıyor” ifadelerini kullandı.

OLAN YOKSULA OLUYOR

Taştan, MEB bütçesi içinde yatırımlar için ayrılan payın yok denecek kadar az olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:

“MEB bütçesinin verimli olması mümkün değil. MEB, özel okullara eğitim ve öğretim desteği olarak 5,78 milyar lira ayırabilirken yatırım bütçesinin 11 milyar olması düşündürücüdür. Eğitimdeki ayrışma, imkanlara eşit erişim bu bütçe ile gerçekleşemez. En zengin yüzde yirmilik dilimde bulunan ailelerle en yoksul yüzde yirmilik dilimde bulunan ailelerin eğitime ayırdıkları bütçe arasında 32 katlık bir fark bulunuyor. Zengin yüzde yirmilik dilimde bulunan çoğu aileler çocuklarını özel okullara gönderiyor. Yine olan yoksullara oluyor. Maalesef, MEB’in 2021 bütçesi de dezavantajlı yoksul aile çocuklarının sorunlarını çözmeye yönelik değildir.”