'Ekonomik krizden en az hasarla çıkmanın yolu...'
ABD’nin önde gelen eğitim kurumlarından Duke Üniversitesi’nde Ekonomi ve Siyaset Bilimi Profesörü olarak dersler veren Timur Kuran, Türkiye’nin ekonomik krizden en az hasarla çıkmasının yolunun ‘parlamenter demokrasiye’ dönmesinden geçtiği söyledi.
"Faizler çok önce arttırılsaydı Türk Lirası dolar karşısında bu kadar değer kaybetmezdi" değerlendirmesinde bulunan Kuran, döviz cinsinden borçlanan çok sayıda şirketin iflas edeceğini ve işsizliğin de artacağını ifade etti.
Türkiye ekonomisinin 'aşırı' derecede merkezileştiğini ve bunun ekonomiye duyulan güvenin azalmasına neden olduğunu belirten Kuran, "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası artık bağımsız değil. Kamu kuruluşları hep bir kişiye bağlı. Bu biçimde yönetilen ekonomiler büyüyemiyor, yetenekli insan gücünü tutamıyor. Türkiye’nin bu global kuralı bozması mümkün değil” dedi.
“PARA KULLANIMINA GETİRİLEN SINIRLAMALAR TL'NİN ZAYIFLADIĞINI GÖSTERİYOR"
“Döviz sözleşmelerinin 30 gün içinde TL’ye çevrileceğine dair Cumhurbaşkanı kararı Türkiye’de yabancı yatırımları nasıl etkiler?” sorusuna Kuran, “Türk toplumunun istediği parayı kullanmasına getirilen sınırlamalar, Türk Lirası’na (TL) güvenin zayıfladığına işaret ediyor. TL güçlü olsa bu gibi bir karara gerek duyulmazdı. Parası zayıf ülkelere yatırım yapmak riskli olduğundan, yatırımlar azalacaktır” cevabını verdi.
“FAİZLER ÇOK ÖNCE YÜKSELTİLSEYDİ TL BU KADAR DEĞER KAYBETMEZDİ"
IPA'da yer alan habere göre, Kuran, Türk Lirası’nın değer kaybına ilişkin “Faizler çok önceden yükseltilseydi TL bu kadar değer kaybetmezdi. Ama esas mesele faizler değil, ekonominin tek elden ve keyfi olarak yönetilmeye başlanması” değerlendirmesinde bulundu.
"DÖVİZ CİNSİNDEN BORÇLANAN BİRÇOK ŞİRKET İFLAS EDECEK"
TL’nin dolar karşısında mütemadiyen değer kaybetmesini değerlendiren Prof. Dr. Kuran, “Döviz cinsinden borçlanan birçok şirket iflas edecek, ekonomi daralacak. Öte yandan ihracat artacak, bu yoldan kayıplar azaltılacak.” şeklinde konuştu.
Kuran, bireysel ve kurumsal kredilerde faizlerin yüzde 40’ları geçmesi ile ilgili “Resesyon kaçınılmaz. Gerek tüketim gerekse yatırımlar azalacak, işsizlik yükselecek” dedi.
“Türkiye şu anda gelişmekte olan ekonomiler içerisinde en riskli ekonomiler arasında başı çekiyor" diyen Prof. Dr. Kuran, “Yatırımcılar bunu bildiklerinden Türkiye’ye verilen kısa vadeli kredilerde faizler çok yüksek” değerlendirmesinde bulundu.
“EKONOMİ YÖNETİMİ AŞIRI DERECEDE MERKEZİLEŞTİ"
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Banka'sının faiz artışı ile ilgili "Sabrımda bir yere kadar" ifadelerini değerlendiren Kuran, “Türkiye’nin ana sorunu bu. Türkiye ekonomisinin yönetiminin aşırı derecede merkezileşmesi, ekonomiye duyulan güvenin azalmasının önde gelen sebebi. TCMB artık bağımsız değil. Kamu kuruluşları hep bir kişiye bağlı. Bu biçimde yönetilen ekonomiler büyüyemiyor, yetenekli insan gücünü tutamıyor. Türkiye’nin bu global kuralı bozması mümkün değil” dedi.
"AB, TÜRKİYE'YE CAN SİMİDİ ATABİLİR"
Avrupa Birliği’nin (AB) mültecilerden dolayı Türkiye’ye ‘Can simidi atabileceğini’ belirten Prof. Dr. Kuran, “AB, Suriyeli mültecilerin Türkiye’de kalması ve Türkiye’ye borç vermesi gibi bankaları korumak için Türkiye’ye bir can simidi atabilir. Kısa vadede biraz rahatlama getirse de soruna çözüm getirmez” ifadelerini kullandı.
“Türkiye karşı karşıya olduğu ekonomik krizi en az hasarla nasıl atlatır?” sorusuna Kuran, “En kısa sürede tek adam rejiminin feshedilmesi ve parlamenter demokrasiye dönülmesi gerekiyor. Yoksa hasar büyüyecek, Türkiye yoksullaşacaktır" uyarısında bulundu.