Ekonomist Mustafa Sönmez'den çarpıcı 'dolar' yorumu: Bu politika çöker...

Dün gece yarısı AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kararıyla Merkez Bankası'nda Başkan Yardımcıları Prof. Dr. Semih Tümen ve Dr. Uğur Namık Küçük ile Para Politikası Kurulu Üyesi Prof. Dr. Abdullah Yavaş görevden alındı. Merkez Bankası'ndaki üst düzey değişiklik 21 Ekim'de gerçekleşecek olan Para Piyasası Kurulu toplantısında alınacak faiz kararına yönelik bir hamle olarak yorumlandı.

Dolar, psikolojik eşik olan 9 bandını önceki gün aştı. Döviz kurları doların rekor kırdığı gecenin ardından da yükselmeye devam ediyor. Ekonomist Mustafa Sönmez, Merkez Bankası'ndaki değişikliğin "faiz indirimi" olarak algılandığını ve bunun da doları körüklediğini söyledi.

"NELER OLABİLECEĞİNİN ÖN İŞARETLERİ GELDİ"

Dövizdeki yükselişin Türkiye'yi nasıl etkileyeceğini ekonomist Mustafa Sönmez'e sorduk.

Sönmez, "Neler olabileceğinin ön işaretleri geldi. Bu kadro değişikliği demek ki 21 Ekim'deki toplantıda bir faiz indirimi kararı daha alınacak gibi algılanıyor. Döviz fiyatı 9.15'i gördü. Bu niyet, faiz indiriminde ısrar ederlerse döviz fiyatları yukarı çıkmaya devam eder. " dedi.

Sönmez, "Döviz fiyatları çıkarsa çıksın ihracatımız artıyor diye bir avuntu var. Bu da aslında son derece sorumsuz ve yanlış bir varsayım. Çünkü Türkiye ihracat yaptıkça kaybediyor. İthalatçı bir ülke esas olarak. İhracatı ancak fiyat kırarak yapıyor. İhracatçılar, nasılsa döviz fiyatı yükseliyor getirdiğimiz her doların karşılığında Türk lirası olarak yüksek elimize para geçiyor varsayımıyla bütün sattıkları ürünlerde damping yapıyorlar. Bu da Türkiye'nin değerlerinin ucuza satılması demek. Yoksullaştıran bir ihracat bu. O yüzden buna dayanamazlar. Bu politika çöker. Kurdaki artışlar Türkiye'nin borç yükümlülüklerini arttırır. En önemlisi enflasyonu körükler. Kurdaki her artış ithal ürünün fiyatını arttırıyor. Zaten dünyada fiyat artışı var." ifadelerini kullandı.

"MERKEZ BANKASI KURA MÜDAHALE EDEMEZ"

"Merkez Bankası kur fiyatlarını düşürmek için müdahalede bulunur mu?" sorusuna Sönmez şöyle yanıt verdi:

"Sanmıyorum. Ellerinde öyle bir araç yok. Ellerinde cephane olsaydı 9 lira gibi bir psikolojik eşiğin aşılmasına izin vermezlerdi. O yüzden döviz satarak bir müdahalede bulunmak gibi bir imkanları yok, gelişmelere razı gelecekler. Olumlu bir seyir yok. İnsanlar ellerindeki mevduatların yüzde 55'ini dolarda tutuyorlar."

DOLARDAKİ ARTIŞ 2022 ASGARİ ÜCRETİNİ ETKİLER Mİ?

"Dolardaki artış 2022 asgari ücretini etkileyecek mi?" sorusuna ise Sönmez şu yanıtı verdi:

"Doların artışının sokaktaki insana doğrudan yansıması, enflasyon. Dolar enflasyonu körüklüyor. Yüksek enflasyon karşısında herkes gelirinin en az enflasyon kadar arttırılmasını ister. Yani yüzde 20 bir enflasyon puanlanırsa, ücretlerin de en az yüzde 20 arttırılması gerekir. Asgari ücreti yüzde 20 arttırabilirler ama bu kimseyi aldatmasın. Çünkü asgari ücretin esas olarak zemini küçük. 2800 küsur liralık bir asgari ücret, bırakın bir aileyi tek kişinin bile geçimine yetmeyecek bir ücrettir. Bunun yüzde 20 arttırılması hiçbir şekilde kayıpları telafi etmez. Bunun yanı sıra, bu sene yüzde 9 olacağı söylenen büyüme oranında artış olması gerekir. En az yüzde 30-35 bir asgari ücret artışı olmalıdır. Ama dediğim gibi burada yine asgari ücretli mutlu olmaz. Çünkü toplumun ücretli kesiminin yarısına yakını asgari ücretli. Asgari ücret bir ortalama ücrete dönüşmüş durumda. Asgari ücretten bir vergi indirimine gidilmeli ki biraz olsun yüksek enflasyona karşı kendini koruyabilsin."