Ekonomistler döviz kurlarındaki yükselişi değerlendirdi: 'Enflasyonun yarattığı tahribat büyük olacak'

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları ile birlikte döviz kurlarındaki yükseliş, ülkenin bir numaralı gündemi haline geldi.

Ekonomistlerde söz konusu yükselişi Erdoğan'ın açıklamalarına bağlıyor.

BBC Türkçe'ye konuşan Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova'ya göre Erdoğan dünkü sözleriyle kurdaki yükselişin dert edilmediği yeni bir ekonomik modele geçildiğini teyit etti.

''NEREYE GİDECEĞİNİ DE BİLEMEZSİN''

Kurun nereye kadar yükselebileceği sorusuna Arzova, "Seri faiz indirimlerinin devam edebileceği, hükümetin kuru tutma gibi bir niyetinin olmadığı ortaya çıkınca panik havasıyla beraber insanlar sürekli olarak dolar talebinde bulunmaya başladı.
Çünkü kuru tutamayacaksan ve tutmak gibi bir niyetin yoksa kurun nereye gideceğini de bilemezsin'' diyerek yanıt verdi.

''FAİZİN BİTİRİLECEĞİNE DAİR SÖZLERİ ÇOK ÇARPICI''

Yine BBC Türkçe'ye konuşan Ekonomist Arda Tunca ise bugünü tarihi bir gün olarak nitelendirerek; Erdoğan'ın dünkü sözleriyle piyasanın uzun zamandır üzerinde olduğu fay hattının tetiklendiği görüşünü ifade etti.

Erdoğan'ın döviz mevduatına dair sözlerinin sermaye kontrolüne dair endişeleri ortaya çıkardığını aktaran Tunca'ya göre Erdoğan'ın açıklamaları "yanlış para politikasının devam edeceğinin" bir işareti:

"Faizle ilgili olarak bu işin bitirileceğine, faize dayalı bir ekonomik sistemin olmayacağına dair sözleri en çarpıcı olanlar. Buradan enflasyonun ve fiyat istikrarının gözardı edileceğine dair yanlış politikaların devam ettirileceği anlaşılıyor."

Ancak Merkez Bankası'nın düşük faiz politikasına devam etmesi ve kurun yükselmesi, Merkez Bankası'nın azalan net rezervleri, kamu ve özel sektörün döviz borcu tarafında endişe yaratıyor.

Faizin aşağıda ya da yukarıda olması iyi bir politikanın işareti olmadığını vurgulayan Tunca, "Faiz enflasyona göre olması gereken seviye neyse ona göre ayarlanır" diyor.

''ENFLASYONUN YARATTIĞI TAHRİBAT BÜYÜK OLACAK''

"Enflasyonun yarattığı tahribatın büyük olmasını" beklediğini belirten Prof. Dr. Burak Arzova'ya göre, kurdaki bu yükselişle beraber yabancı yatırımcılar TL varlıklardan iyice kaçacak.

Arzova'nın tahminine göre hükümet TL'deki değer kaybıyla ihracatın yükselmesini, cari açığın azalmasını, bahar aylarında güçlenecek turizmle döviz bolluğu olmasını, böylece kurun belirli bir seviyeye geldikten sonra düşerek sabitlenmesini bekliyor.
Ancak bu yol haritasında kurun hükümetin beklediği seviyeden daha yükseğe çıkması ihtimali de var.

Arzova'ya göre hükümet, enflasyon artışını, asgari ücreti ve alt gelir grubundaki vatandaşlar için verilen sosyal destekleri yükselterek dengelemek niyetinde. Üreticiler ve ihracatçılar için ise kredi desteği verilmesi planlanıyor.

Ancak Arzova, ithalatın maliyetinin artmasıyla arz kısıntıları olmasını, piyasadan çekilen, iş yapamayan, stokçuluğa giden şirketler olmasını bekliyor.
Diğer yandan kamunun da özel sektörün de döviz borç yükü sürekli artıyor.
TL'nin değer kaybı dünya basınında: 'Erdoğan'ın sıra dışı ekonomi politikaları Türkiye'nin kur krizini derinleştirdi'

''EKONOMİ KURALININ TAMAMEN DIŞINA ÇIKILDIĞI BU DURUMU HİÇ YAŞAMADIK''

Ekonomist Arda Tunca'ya göre de bu tablo, Türkiye'deki gelir adaletsizliğinin daha da artmasına yol açacak.

Tunca, bu gelişmelerin hükümetin arzu ettiği büyümenin de önüne geçeceğini vurguluyor:

"Türkiye buradan bir büyüme hikayesi çıkaramaz. Türkiye, zaten son 10 yıldır refahı artıramayan, kişisel geliri ve gelir adaletini yukarı çıkaramayan bir büyüme hikayesiyle karşı karşıyaydı. Türkiye'nin gideceği yolda yüksek enflasyon, artan gelir adaletsizliği, büyümenin kalitesinin düşmesi ve artan işsizlik oranları var."
Erdoğan bugün ayrıca muhalefet partilerinin erken seçim çağrılarına ilişkin yaptığı açıklamada, "Hala 'Erken seçim, erken seçim.' Olmayacak erken seçim" diyerek seçim için Haziran 2023 tarihini gösterdi.

Ekonomist Tunca'ya göre Erdoğan'ın bu sözleri, piyasalardaki seçim beklentisinin farkında olduğunu gösteriyor:

"Türkiye artık ekonominin ötesinde yönetsel bir durumla karşı karşıya. Bu ancak seçimle aşılabilir kanısı giderek güçleniyor. Ben de bu durumun sürdürülemez olduğunu, bunun ancak siyasi bir hamle ile değişebileceğini görüyorum.
Eğer seçimle ilgili bir karar alınmazsa bu şekilde ekonomik olarak nasıl gider kestiremiyorum. Kriz ortamlarında bile bir şeyleri öngörebiliriz ancak belirsizlik durumunda öngörmek çok zor. Hiç yaşamadığımız bir tecrübeden geçiyoruz. Ekonominin kuralının tamamen dışına çıkıldığı bu durumu hiç yaşamamıştık."

(BBC TÜRKÇE)