Erdoğan ve oğlu dert yanmıştı: İbn Haldun'un Mukaddime'sini kim yasakladı?

Cumhuriyet gazetesi yazarı Barış Terkoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan'ın "Biz Smith ve Marx ile iktisat öğrenmeye başladık. İbn Haldun ile başlayabilirmişim sonradan fark ediyorum. Niye İbn Haldun ile başlatmamışlar" şeklindeki sözlerini değerlendirdi.

"Aman, Bilal Erdoğan işte demeyin. İstanbul’da, devlet desteğiyle ihya olan İbn Haldun isminde bir üniversite var. Bilal Erdoğan, üniversitenin başkan vekili. Üniversiteyi kuran TÜRGEV de bir Bilal Erdoğan projesi. Erdoğan, yine kamu binalarında büyüyen İslam Bilim Tarihi Vakfı’nın da yönetiminde. Bilmesi gerekiyor" diyen Terkoğlu, şöyle devam etti:

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DA İBN HALDUN'UN HAK ETTİĞİ DEĞERİ BULAMAMASINDAN DERT YANMIŞTI

"Sadece o değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan da İbni Haldun Üniversitesi açılışında konuşmuş, İbn Haldun’un hak ettiği değeri bulmamasının sorumlusu olarak, 'toplumun değerlerine düşman, yasakçı, baskıcı jakobenleri' göstermişti.

Peki asırlarca özgür olan İbn Haldun’un Mukaddime’sini, Erdoğan’ın deyimiyle 'milletin değerlerine düşman' hangi yönetici yasakladı?

YANITI BASİT: ABDÜLHAMİT

Hemen size, Erdoğan’ın akıl hocası, Atatürk düşmanı Kadir Mısıroğlu’ndan aktarayım: 'İbn Haldun’un devlet telakkisi Osmanlı’nın devlet anlayışına uymadığı için Abdülhamit onu yasaklamıştı.'

'ŞERİAT HÜKÜMET İÇİN ŞART DEĞİL'

Adnan Adıvar da İslam Ansiklopedisi’nde şöyle anlatmıştı: 'Halifelik ve imamet gibi konularında İbn Haldun, çok özgür ve bağımsız görüşler açıklamış ve genel olarak hükümette şeriatın mutlak gerekli olmadığını söylemiştir. Eserin çevirisi ve aslı bu konuları içine aldığı için, II. Abdülhamit döneminde, Türkiye’de satılması ve okunması yasak kitaplardandı.'

İbn Haldun’un özgürleşmesi önce 1908 ve tabii Cumhuriyet Devrim ile oldu. Hem Atatürkçü hem solcu yayınlar, yıllarca Mukaddime’yi bastı. Bu eserin en açıklayıcı çevirisini yapan da dinci terörün katlettiği Turan Dursun’du. Dursun, Abdülhamit’in yasağını anlattıktan sonra şunu söylemişti:

'İbni Haldun ‘şeriat’ın hükümet için şart olmadığını' açıkladığı zaman (14. yüzyıl), böyle bir görüşü açıklamak büyük bir yüreklilik işiydi. Herkeste yerleşen bir inanç vardı: 'Devlet ve hükümet ‘şeriat’sız olamaz.' (...)"